„ფაქტი ერთია, იმ კვლევით, რომელიც გასაჯაროვდა, ჩანს, რომ 2020 და განსაკუთრებით, 2021 წელს 10 წელზე მეტი ვადით გაცემულ იპოთეკურ სესხებზე იყო დიდი მოთხოვნა“,- ამის შესახებ სამშენებლო სამართლის დამოუკიდებელმა იურისტმა მალხაზ კუნელაურმა „ბიზნესპრესნიუსთან“ საუბრისას განაცხადა.
მისი თქმით, როდესაც ბაზარზე გარკვეული მოთხოვნა არსებობს და შენ მას ხელოვნურ ბარიერებს უწესებს, ეკონომიკური პროცესებისთვის კარგი შედეგის მომტანი ვერ იქნება.
ცნობისთვის, საქართველოს ეროვნული ბანკის გადაწყვეტილებით, 15-წლიანი სავალუტო იპოთეკური სესხები აიკრძალა, მაქსიმალურ ვადად კი, 10 წელი განისაზღვრა. როგორც ეროვნული ბანკის პრეზიდენტმა კობა გვენეტაძემ განმარტა, აღნიშნული ინსტრუმენტი ლარიზაციას წაახალისებს.
„ფაქტი ერთია, იმ კვლევით, რომელიც გასაჯაროვდა, ჩანს, რომ 2020 და განსაკუთრებით, 2021 წელს 10 წელზე მეტი ვადით გაცემულ იპოთეკურ სესხებზე იყო დიდი მოთხოვნა. შესაბამისად, როდესაც ბაზარზე არის გარკვეული მოთხოვნა, ეს არის მომხმარებლებსა და ბიზნესს შორის თავისუფალი, კონკურენტული და ჯანსაღი გარემო, რომელიც ბუნებრივად იქმნება. მოცემულობა არის ის, რომ ბევრი დაინტერესებული პირი იყო, რომელიც ითხოვდა იპოთეკურ სესხს 10 წელზე მეტი ვადით. ეს ყველა გაცემული იპოთეკური სესხი კი, არის დამატებითი ეკონომიკური აქტივობა, რომელიც ყველა სუბიექტისთვის, მშენებლისთვის, მომხმარებლისთვის და ბანკისთვისაც არის მნიშვნელოვანი ეკონომიკურ აქტივობა. როდესაც ამას, ჩემთვის აბსოლუტრად გაუგებრად, ხელოვნურად ვუწესებთ ბარიერებს (მე იქ ვერ მოვისმინე ვერცერთი ლეგიტიმური მიზეზი), დარწმუნებული ვარ, რომ რაღაც ნაწილი იმ პოტენციური ტრანზაქციების, რომელიც შეიძლება 10 წლის ზემოთ დადებულიყო, აღარ დაიდება. და, თუ არ დაიდება, ეს ნიშნავს, რომ სამშენებლო სფეროში, იგივე საბანკო პროდუქტის გაყიდვის და მომხმარებლის მიერ კონკრეტული პროდუქტი შეძენის მიმართულებით ეკონომიკური აქტივობა შემცირდება“,- ამბობს მალხაზ კუნელაური.
კითხვაზე, თუ სამივე სუბიექტი (მომხმარებელი, ბანკი, მშენებელი) უკმაყოფილოა, რა მიზანი შეიძლება ჰქონდეს აღნიშნულ გადაწვეტილებას, მალხაზ კუნელაური ამბობს, რომ მხოლოდ ფურცელზე კონკრეტული ციფრების დაწერა.
„მე ვფიქრობ, ეს ალბათ, უკავშირდება და არის გაგრძელება იმ ტიპის რეგულაციების, რომელიც სესხების გაცემის გართულებას გულისხმობდა. ამან ძალიან დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია და სრულიად სამართლიანი. აქ მიზეზი ჰქონდათ ვითომ ის, რომ გადახდის უუნარო კლიენტები არ გასჩენოდა ბანკს, მაგრამ კონკრეტულად სამშენებლო სფეროში, გასული წლები გვაჩვენებდა, რომ ბანკების მხრიდან დაკრედიტებაში პრობლემა ფაქტობრივად, არ არსებობდა.
ამიტომაც იყო სამშენებელო სფეროს და ბანკების მხრიდან პროტესტი, რომ რის დასარეგულირებლად აკეთებ ამას, სამივე სუბიექტი კმაყოფილი ვართ წლების განმავლობაში, არც მე მყავს გაპრობლემებული კლიენტი, თავის მხრივ, კლიენტიც კმაყოფილია იმიტომ, რომ მან შეიძინა ბინა სესხით, ბიზნესიც კმაყოფილია რომ გაყიდა. აბა, მაშინ ვის დასაკმაყოფილებლად აკეთებ ამას?!
მე ვფიქრობ, კონკრეტული ციფრებს შესაბამისობაში მოსაყვანად კეთდება ეს ყველაფერი. აკეთებენ ისეთი ტიპის რეგულაციებს, რომელიც ძალიან მტკივნეულად აღიქმება იმ პროცესებზე, რომელითაც კონკრეტული სუბიექტები ხეირს ნახულობენ. ანუ, ჩვენთვის ის უფრო მნიშვენელოვანია, რომ ფურცელზე რაღაც ციფრები ლარის გაუფასურების, ინფლაციისთვის გვეწეროს, თუ რეალურად რა ხდება?!
ეკონომიკა ხელოვნურად არ უნდა შევზღუდოთ მხოლოდ იმისთვის, რომ შემდეგ ციფრებში დავინახოთ რაღაც მაჩვენებელი. ეკონომიკა უნდა გავუშვათ თავისუფალი ცურვის რეჟიმზე. თუ ბაზარი მოთხოვნას აყალიბებს, რომ არის მომხმარებელი, ვისაც 10 წელზე მეტი ვადით უნდა იპოთეკური სესხი, ამას აწვდის საბანკო სექტორი და ამით კმაყოფილია ყველა მხარე, მაშინ ჩემი აზრით, ეს გადაწყვეტილება სამივე სუბიექტს თანაბრად აზარალებს.
ვფიქრობ, ეს ნაბიჯი არ არის იმის რეცეპტი, რომ კონკრეტული ციფრები გაასწორო. პირიქით, რეალურად პრობლემა იქმნება ეკონომიკაში.
ფაქტი ერთია, არსებობს მოლოდინი, რომ ადამიანების იმ ნაწილს, ვისაც შეიძლება, რომ 10 წელზე მეტი ვადით სესხი აეღო მომდევნო წელს, აღარ აიღებენ. ეს ნიშნავს იმას, რომ ვიღაცამ ვერ იყიდა უძრავი ქონება, ვიღაცამ ვერ გაყიდა და ბანკმა ვერ დააკრედიტა. ახლა ეს კარგია თუ ცუდი, თავად შეაფასონ. მე ვფიქრობ, რომ ძალიან ცუდია“,- ამბობს მალხაზ კუნელაური.
bpn.ge
იპოთეკური სესხები
