ბოლო 10 წელიწადში საქართველოში ელექტროენერგიის ტარიფები საყოფაცხოვრებო მოხმარებისთვის საშუალოდ 40%-ით გაიზარდა. ამის შესახებ საუბარია „საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველოს“ კვლევაში, რომელიც  2010-2022 წლებში საქართველოს ელექტროენერგეტიკის სექტორის მდგომარეობას მიმოიხილავს.

„თბილისში, სადაც ელექტროენერგიის მიმწოდებელი შპს „თბილისის ელექტრომიმწოდებელი კომპანიაა“ („თელმიკო”), 2012 წლის შემდეგ ელექტროენერგიის ტარიფი საშუალოდ 40.5%-ით გაიზარდა. უფრო კონკრეტულად, 101 კვტ საათამდე თვიური მოხმარებისთვის ელექტროენერგიის ტარიფი 34%-ით, 101-301 კვტ საათამდე მოხმარებისთვის - 38%-ით და 301 კვტ საათზე მეტის მოხმარებისთვის 50%-ით გაიზარდა.

ბოლო მონაცემებით, თბილისში თვეში 101 კვტ საათამდე ელექტროენერგიის მოხმარების შემთხვევაში 1 კვტ საათის ტარიფი 18 თეთრია (დღგ-ს ჩათვლით), 101-301 კვტ საათის მოხმარების შემთხვევაში 22.1 თეთრი და 301 კვტ საათზე მეტის მოხმარების შემთხვევაში 26.5 თეთრი.


საქართველოს რეგიონებში, სადაც ელექტროენერგიის მიმწოდებელი სს „ენერგო-პრო ჯორჯიაა“,2012 წლის შემდეგ ელექტროენერგიის ტარიფი საშუალოდ 39.3%-ით გაიზარდა. უფრო კონკრეტულად, 101 კვტ საათამდე თვიური მოხმარებისთვის ელექტროენერგიის ტარიფი 36.6%-ით, 101-301 კვტ საათამდე მოხმარებისთვის - 31.4%-ით და 301 კვტ საათზე მეტი მოხმარებისთვის 50%-ით გაიზარდა. ბოლო მონაცემებით, „ენერგო-პრო ჯორჯიას“ აბონენტებისთვის თვეში 101 კვტ საათამდე ელექტროენერგიის მოხმარების შემთხვევაში 1 კვტ საათის ტარიფი 17.7 თეთრია (დღგ-ს ჩათვლით), 101-301 კვტ საათის მოხმარების შემთხვევაში 22.7 თეთრი და 301 კვტ საათზე მეტის მოხმარების შემთხვევაში 26.2 თეთრი.

საინტერესოა, რომ 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ კოალიცია „ქართული ოცნება“ საქართველოს მოსახლეობას ელექტროენერგიაზე ტარიფების შემცირებას ჰპირდებოდა, რაც არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ 2013 წლის იანვრიდან განახორციელა კიდეც. კერძოდ, 101 კვტ საათამდე თვიური მოხმარებისთვის ტარიფი 4 თეთრით შემცირდა, ხოლო 101-301 კვტ საათამდე მოხმარებისთვის 3.5 თეთრით. 301 კვტ საათზე მეტი მოხმარებისთვის ტარიფი უცვლელი დარჩა.

შემცირებული ტარიფები თბილისში 2015 წლის აგვისტომდე, ხოლო რეგიონებში 2015 წლის ივლისამდე შენარჩუნდა. 301 კვტ საათამდე მოხმარებისთვის ტარიფი 2012 წლის ბოლოს არსებულ ტარიფებს დაუბრუნდა, ხოლო 301 კვტ საათს ზემოთ მოხმარებისთვის 4 თეთრით გაძვირდა.

საბოლოო ჯამში, ელექტროენერგიის საშუალო ფასმა 2012 წელს არსებულს გადააჭარბა. ტარიფის ზრდის მიზეზად ლარის გაუფასურება დასახელდა,4 რადგან იმპორტირებულ ელექტროენერგიას ქვეყანა აშშ დოლარში ყიდულობს. ამასთანავე, თეს-ებისთვის საჭირო ბუნებრივი აირის შესყიდვაც აშშ დოლარში ხდება. თუმცა, ელექტოენერგიის ტარიფის ზრდა ელექტროენერგიის მიმწოდებელი კომპანიების ფინანსური მდგომარეობის გაუარესებითაც იყო გამოწვეული. დაბალი ტარიფის გამო კომპანიებს ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციების განხორცილება გაუჭირდათ.

2015 წლის ზაფხულის შემდეგ ელექტროენერგიის ტარიფი ზრდის მიმართულებით კიდევ 2-ჯერ შეიცვალა, 2018 წელს და 2021 წელს. 2018 წელს გაძვირების მიზეზები ისევ ლარის გაუფასურება, ასევე, ელექტროენერგიის გამომუშავების და ინფრასტრუქტურის გამართვის ხარჯების ზრდა იყო.

2021 წელს გაზრდილი ტარიფის მთავარ მიზეზად ისევ ლარის გაუფასურება სახელდებოდა, თუმცა გასათვალისწინებელია ის გარემოებაც, რომ 2020 წლის 28 იანვრიდან სემეკის „ელექტროენერგიის ტარიფების შესახებ“ დადგენილებაში შეტანილმა ცვლილებამ ელექტროენერგიის იმპორტში ჩართულ შუამავალ კომპანიებს საშუალება მისცათ იმპორტირებულ ელექტროენერგიაზე ტარიფი ფასნამატით დაეწესებინათ. მაგალითად, 2020-2021 წლებში „ინტერ რაო საქართველომ“ ესკო-ს ელექტროენერგია 17%-იანი ფასნამატით მიაწოდა. არ გვაქვს ინფორმაცია, თუ რა ფასნამატით ყიდის ელექტროენერგიას აზერბაიჯანიდან იმპორტში ჩართული შუამავალი კომპანია.

შუამავალი კომპანიების მიერ მიღებული ფასნამატი ელექტროენერგიის ტარიფს ზრდის, თუმცა საბოლოო სამომხმარებლო ტარიფის ჩამოყალიბებაში სხვადასხვა კომპონენტები მონაწილეობს, რაზეც ჩვენ ხელი არ მიგვიწვდება (მათ შორის, ნაწილი კომერციული საიდუმლოებაა) და შესაბამისად, რთულია თქმა, ზუსტად რა წილი უჭირავს შუამავალი კომპანების ფასნამატს გაზრდილ სამომხმარებლო ტარიფში.

საბოლოოდ, 2015 წლის ზაფხულის შემდეგ თბილისში 1 კვტ საათის ელექტროენერგიის ტარიფი საშუალოდ 9 თეთრით გაიზარდა, ხოლო რეგიონებში 8.7 თეთრით.“- ნათქვამია კვლევაში.