აისვაინი ღვინოა, რომელიც გაყინული მტევნების დაწურვით მიიღება. გერმანული ამ ტექნოლოგიით ღვინის დამზადება საკმაოდ ძვირი ჯდება და საცალო ფასიც მაღალია. საქართველოში აისვანს კომპანია „თელავის ღვინის მარანი“ აწარმოებდა, რომელმაც არარენტაბელობის გამო ჩამოსხმა შეაჩერა.
ყურძენში 85% წყალია. ყინვის დროს წყალი იყინება, შაქარი არა, რის გამოც ქარხნული დამუშავების შედეგად 100 კგ ყურძნიდან ნაცვლად 70 ლიტრისა, მხოლოდ 20 ლიტრი რჩება. სიმცირეს ღვინის სიტკობოება და განსხვავებული გემო აბალენსებს. მნიშვნელოვანია რამდენიმე ფაქტორის გათვასლისწინებაც, კერძოდ — ყურძენი ახალშეყინულზე უნდა მოიკრიფოს, უმჯობესია თუ ყინვა -7 ან -8 გრადუსი იქნება. მოსავალი სწრაფად უნდა მოიკრიფოს და სწრაფადვე დაიწუროს.
ღვინის დაყენების 8000 წლოვანი ტრადიციისა და ვაზის ადგილობრივი 500-მდე ჯიშის მიუხედავად, აისვაინის კოპირებამ საქართველოში არ გაამართლა.
დამატებითი ინფორმაციისთვის კომერსანტი ღვინის ტექნოლოგ გიორგი ბარისაშვილს დაუკავშირდა. სპეციალლისტის განმარტებით, აისვაინის წარმოება კომპანიას საკმაოდ ძვირი უჯდებოდა, არასტანდარტული პატარა ბოთლის (0.750 ლ-ს ნაცვლად 0.375 ლ) ფასი 60 ლარის ფარგლებში მერყეობდა რაც გაყიდვებს აფერხებდა, განსხვავებული გემოს მიუხედავად ქართულ აისვაინს ექსპორტზე გატანის შანსი არ ჰქონდა, რადგან გერმანულთან კონკურენციას ვერ გასწევდა. კონკრეტული სახეობის ღვინისთვის კონკრეტული ჯიშის - რისლინგის ყურძენი იყო აუცილებელი, რასაც სპეციფიკური ჰავა ესაჭიროებოდა და იგივე ყურძენს საქართველოში იგივე გემო ვერ ექნება.
ბარისაშვილის ინფორმაციით, „თელავის ღვინის მარანმა“ აისვაინის შემდეგ გვიანის წარმოება დაიწყო, რომელიც ნაწილობრივ ჰგავს აისვაინს, თუმცა მაინც სხვა ღვინოა.
კომერსანტთან საუბრისას გიორგი ბარისაშვილმა იმ დამატებით პრობლემებზეც ისაუბრა, რაც მოსავლის დეკემბერში მოკრეფასთანაა დაკავშირებული. მისი თქმით, მოუვლელობის შემთხვევაში ყურძენი შეიძლება ხოხბებმა, ირმებმა ან ტურებმა შეჭამონ, რის გამოც პარკებით სათითაო მტევანს ფუთავენ.
კითხვაზე, თუ რა შეიძლება გააკეთოს საქართველომ ამ მიმართულებით, ღვინის ტექნოლოგმა აღნიშნა, რომ რაიმეს კოპირება არ ივარგებს და უფრო მომგებიანი ქართული ჯიშების განვითარება იქნება, მისი თქმით უნიკალური ჯიშებიდან ათვისებული მხოლოდ 5, მაქსიმუმ 7 პროცენტია, პოტენციალი კი ძალიან დიდია. ცალკე პრობლემას წარმოადგენს სახელდებებიც. „შამპანურისა“ და „კონიაკის“ დარქმევის უფლება საქართველოს არ აქვს, ტერმინი „ცქრიალა ღვინო“ ძალიან კარგია, მაგრამ „ბრენდი“ იაფფასიანი სასმელთან ასოცირდება და სხვა სახელის მოგონებაა საჭირო.
2020 წელს საქართველოში ყურძნის მოსავალმა 317 ათასი ტონა შეადგინა - ბოლო 17 წლის მაქსიმუმი, მათგან 224 ათასი ტონა თეთრი იყო, 93 ათასი ტონა — შავი. ღვინის ექსპორტმა იმავე 2020 წელს $210 მლნ შეადგინა, სპირტიანი სასმელების - $132 მლნ. 2021 წლის პირველ 9 თვეში ექსპორტზე სულ $167 მლნ-ის ღვინო და $106 მლნ-ის სპირტიანი სასმელები გავიდა. სხვა ქვეყნებში ორნიშნა და სამნიშნა პროცენტული ზრდის მიუხედავად, ღვინის 60%-ზე მეტი კვლავ რუსეთში იყიდება.
გიორგი ელიზბარაშვილი