არჩევნების პარალელურად, ვალუტის გადამცვლელ ჯიხურებში ლარი გაუფასურდა. ამჟამად 1 დოლარი 3.18 თეთრი ღირს, ხოლო ერთი ევროს ყიდვა 3.68 ლარადაა შესაზლებელი. ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი კურსითა და 1-ელი ოქტომბრის ვაჭრობის შედეგად ლარი აშშ დოლართან მიმართებაში 1.59 თეთრით 3.1345-მდე გაუფასურდა.
Bloomberg-ის პლატფორმაზე გუშინ დღის ბოლოს კურსმა 3.1400 შეადგინა. ამჟამად კი Bloomberg-ზე 1 დოლარი 3.15 ლარად ივაჭრება.
არსებობს მოსაზრება, რომ არჩევნები, როგორც წესი, ლარის გაუფასურებას იწვევს, რაც იმით აიხსნება, რომ ამ დროს ბაზარზე, სხვადასხვა წინასაარჩევნო აქტივობებიდან გამომდინარე, ჭარბად იხარჯება ლარი. შედეგად ლარი ჭარბადაა, დოლარი დეფიციტურია და ამის გამო ძვირდება დოლარი, უფასურდება ლარი. თუმცა, ყველა ასე არ ფიქრობს. ექსპერტების ნაწილი ამტკიცებს, რომ არჩევნები არავითარ გავლენას არ ახდენს ვალუტის კურსზე. მათი მტკიცებით, კურსის სტაბილურობა დამოკიდებულია მხოლოდ იმაზე, როგორია მაკროეკონომიკური მდგომარეობა ქვეყანაში. როცა მოქცევაში ფულის რაოდენობა მატულობს ან მცირდება, ამ დროს ექსპერტები კონტროლის ფუნქციას ეროვნულ ბანკს (სებ) აკისრებენ და ამტკიცებენ, რომ სწორედ სებ-მა უნდა გააძლიეროს ინტერვენციები და გამოიყენოს მის ხელში არსებული ყველა ბერკეტი ვალუტის კურსის სტაბილურობის შესანარჩუნებლად.
შეგახსენებთ, არჩევნებამდე ორი დღით ადრე, 2021 წლის 30 სექტემბერს, საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა სავალუტო აუქციონზე 60 000 000 აშშ დოლარი გაყიდა. ცენტრალური ბანკის გათვლა, სავარაუდოდ, სწორედ საარჩევნოდ ლარის კურსის სტაბილურობის შენარჩუნება იყო. ჯამურად, 2021 წლის განმავლობაში ინტერვენციებით ეროვნულ ბანკს $332.9 მილიონი დოლარი აქვს გაყიდული. ფინანსისტები ამტკიცებენ, რომ მართალია ქვეყანაში პოლიტიკური ვითარების გაუარესების მოლოდინი არის, თუმცა როცა სებ-მა ინტერვენცია არა წინასწარმ, არამედ მაშინ უნდა მოახდინოს, როცა ამის საჭიროება იქნება. ექსპერტებს უჭირთ განმარტონ, წინასწარ რას ემსახურება ეს ინტერვენცია.
ცნობისთვის, ვალუტის გაცვლით კურსს, საქართველოს ეროვნული ბანკი ყოველ სამუშაო დღეს Bloomberg-ის სისტემაში ვაჭრობის შედეგად ადგენს დღის 17:00 საათზე. Bloomberg-ის სავაჭრო სისტემა მსოფლიოს ფინანსური ინსტიტუტების ძირითადი სავაჭრო პლატფორმაა, რომელშიც საქართველოდან ვაჭრობენ როგორც კომერციული ბანკები, ასევე მსხვილი მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები.
ავტორი: ბელა გელაშვილი