„აშშ-ირანს შორის ესკალაციის გაღრმავების თანმდევი შედეგები იქნება: გლობალური ეკონომიკის შემცირება 0.3%-ით, საინვესტიციო აქტივობის შემცირება, ნავთობზე ფასის მკვეთრი მატება (2 დღეში ზრდამ 3.9% შეადგინა), ქვეყნებში ინფლაციის ზრდა და ინფლაციის გადაცემა ფასებზე. აშშ-ირანს შორის ურთიერთობის გამწვავება ასევე გავლენას იქონიებს მოკავშირე ქვეყნების კომერციულ ინტერესებზე, საფონდო ბაზრის არეულობასა და კაპიტალდაბანდებების შემცირებაზე, საინვესტიციო და ბიზნეს აქტივობაზე, ეკონომიკასა და ოჯახების ცხოვრებაზე„-ამის შესახებ „კომერსანტს“  ეკონომიკის დოქტორმა რატი აბულაძემ განუცხადა. 

მისი განმარტებით, მნიშვნელოვან რისკებს შეიცავს რეგიონული დერჟავის პოტენციალიც. ირანი ფლობს გეოსტრატეგიული მნიშვნელობის ჰორმუზის სრუტეს, სადაც მსოფლიოსთვის ნავთობის ექსპორტის შეფერხების შემთხვევაში ფასები გაორმაგდება. „ირანის პოლიტიკის პოტენციალშია ასიმეტრიულად მოქმედება და აშშ-ს ინტერესებისთვის ზიანი მიყენება ახლო აღმოსავლეთში. თუმცა, აშშ-ის ეკონომიკური, სამხედრო, ტექნოლოგიური, პოლიტიკური თუ დიპლომატიური პოტენციალი კონფლიქტის გააღრმავებას არ დაუშვებს“-აღნიშნავს აბულაძე. 

მისივე ინფორმაციით, მხედველობაშია მისაღები დიდი ბრიტანეთის მიერ ჰორმუზის სრუტეში, უსაფრთხოების დაცვის მიზნით ფლოტის გაგზავნის გადაწყვეტილებაც. მთლიანობაში, მსოფლიოც ისწრაფვის დროულად მოხდეს ვითარების დეესკალაცია, რაც აშშ-ის ფუნდამენტური მიზანიცაა.

„ნიშანდობლივია აღინიშნოს, რომ აშშ-ირანს შორის ესკალაციის ზრდა ქართული ეკონომიკის განვითარების შემაფერხებელი იქნება, თუ ქვეყნის ეკონომიკური და პოლიტიკური გაძლიერება არ მოხდა. ესკალაციის გაღრმავების შემთხვევაში საქართველო „ორპირ ქარში“ აღმოჩნდება, სადაც მხედველობაშია მისაღები გლობალურ ბაზრებზე გაურკვევლობის ზრდა, ნავთობზე ფასების ზრდის რისკები, პოლიტიკური არქიტექტურისა და ეკონომიკური კონტექსტის ცვლილება. აღნიშნული ფაქტორები გაზრდის ინფლაციას და გამოიწვევს არასასურველ ბაზისურ გავლენებს. ამასთან დაპირისპირების პროცესებში ჩართვის თავიდან არიდება პოლიტიკური რესურსის დიპლომატიაზე იქნება დამოკიდებული.

 ფრთხილი ოპტიმიზმის მიუხედავად, აუცილებელია საქართველომ იზრუნოს თავდაცვისუნარიანობის ხარჯების ზრდაზე. მართალია თავდაცვაში ჩადებულ თითოეულ მილიარდს ორჯერ ნაკლები ეკონომიკური ეფექტი აქვს, ვიდრე განათლებაში ჩადებულ მილიარდს, მაგრამ გლობალური თუ რეგიონული გამოწვევები საჭიროებს ქვეყნის თავდაცვის ბიუჯეტის ზრდას, გლობალური გავლენების შემცირების ეკონომიკური პროგრამების წარმოდგენას, ანტიკრიზისული გეგმების შექმნას და ქვეყნის მზაობის ამაღლებას“-აცხადებს აბულაძე. 

მისი ინფორმაციით, ბოლო დრომდე, აშშ-ირანს შორის არსებული კონფლიქტი იყო ირიბი და მოიცავდა ეკონომიკურ სანქციებს (აშშ-მა ეკონომიკური სანქციები დაუწესა ირანს), ირანულ თავდასხმებს ინფრასტრუქტურასა და უპილოტო საფრენ აპარატზე, ირანულ საბოტაჟს კომერციულ გემებსა და ტანკერებზე, შეთანხმებების დარღვევასა და წინააღმდეგობებს. ესკალაციის ზრდის საფუძველი გახდა ერაყში, სამხედრო ბაზაზე თავდასხმის შედეგად ამერიკელი კონტრაქტორის გარდაცვალება, პასუხად ირანის მიერ მხარდაჭერილი მებრძოლების დაღუპვა, ბოლოს კი დედაქალაქ ბაღდადში აშშ-ს საელჩოსთან მიტინგი და საელჩოს კომპლექსის ნაწილის დაწვა. ყველაფერი მივიდა „თამაშის წესების ცვლილებასთან“ (აღნიშნა აშშ-ს თავდაცვის მინისტრმა მარკ ესპერმა).

შედეგად, დღეს, მსოფლიო ყურადღების ცენტრშია აშშ-სა და ირანს შორის კონფრონტაცია. სხვადასხვა შეფასებით, ესკალაციის გაღრმავების საფრთხე 40%-ია. 

სოფო ქსოვრელი