ავღანეთში თალიბანის საბოლოო გამარჯვების პირობებში შექმნილი უკიდურესი დაძაბულობის ფონზე საქართველოს მოქალაქეები ქაბულის აეროპორტამდე ვერ მიდიან, რის გამოც მათი სამშობლოში დაბრუნება ამ დრომდე ვერ ხერხდება.

საქართველოს მთავრობაში აცხადებენ, რომ პარტნიორებთან ინტენსიური მუშაობა მიმდინარეობს, რათა ავღანეთში კონტრაქტით დასაქმებული ქართველები უმოკლეს დროში გაიყვანონ უსაფრთხო ადგილზე.

ქაბულის აეროპორტი – სიცოცხლის ერთადერთი გზა

ამასობაში ქაბულის აეროპორტში სრული ქაოსია. ხელისუფლებაში თალიბების მოსვლის შიშით ასობით ათასი ავღანელი ცდილობს ქვეყნის დატოვებას და ხალხის მასები თვითმფრინავებს აწყდებიან. ქაბულის აეროპორტში გამაგრებული ამერიკელი სამხედროები გამაფრთხილებელ გასროლებს ახორციელებენ ბრბოს შესაჩერებლად.

სოციალურ ქსელებში 15–16 აგვისტოს ატვირთულ ფოტო და ვიდეომასალებში ჩანს, როგორ ცდილობენ ადამიანები თვითმფრინავებზე აძრომას. მათ შორის ბევრს უცხოეთის პასპორტიც არ გააჩნია. „ძალიან მეშინია. ისინი ბევრს ისვრიან ჰაერში“, – ამბობს სააგენტო AFP–ის ჟურნალისტთან საუბარში ერთ–ერთი თვითმხილველი.

Wall Street Journal კი წერს, რომ სულ მცირე 3 ადამიანი დაიღუპა ქაბულის აეროპორტის სამგზავრო ტერმინალში სროლის შედეგად. აეროპორტში მყოფ ამერიკელ სამხედროებს კომენტარი ჯერჯერობით არ გაუკეთებიათ.

გულუბრყვილობა, თავის მოტყუება, კორუფცია

აშშ–ის ავღანეთის პროექტის ჩავარდნის გამო მსოფლიო პრესა კრიტიკული მასალებით აივსო, რომელთა სათაურებში ხშირად შეხვდებით სიტყვებს „გულუბრყვილობა, თავის მოტყუება, კორუფცია“.

„ეს ტრაგედიაა, რადგან ამერიკული ოცნება, იყოს „შეუცვლელი ერი“ მშვიდობის მშენებლობაში, სადაც ვითარებას მართავს სამოქალაქო უფლებები, ქალების თანამწორობა და რელიგიური შემწყნარებლობა, სწორედ რომ ოცნებად დარჩა“, – წერს New York Times.

ვიდრე „ამერიკული ოცნება“ ოცნებადვე რჩება, თალიბანი ცდილობვ ავღანეთის მოსახლეობა დაამშვიდოს და ცხოვრების ახალ წესებს აცნობს საზოგადოებას. Al Jazeera–ს ცნობით, თალიბანის გადაწყვეტილებით დგინდება შემდეგი წესები:

– ნარკოტიკული საშუალებების მოყვანა, გაყიდვა ან გაყიდვის ხელშეწყობა, ამიერიდან სიკვდილით ისჯება;

– სისხლის აღება გაუქმებულია. ამიერიდან ყველა დავა ისლამური შარიათის სასამართლოში გადაწყდება, აღარ იარსებებს დავების გადაწყვეტის სხვა ლეგიტიმური გზა, გარდა შარიათის სასამართლოსა;

– ჩვენ ვიწვევთ ინჟინრებს, ექიმებს და სხვა პროფესიონალებს მთელი მსოფლიოდან ავღანეთის აღსადგენად. ჩვენ მათ მაღალ ხელფასებს ვთავაზობთ;

– ამიერიდან მკითხაობა, სასიყვარულო შელოცვები, მრავალღმერთიანობა სასტიკად დაისჯება;

– ახალგაზრდა ბიჭების მიმართ ძალადობა ისჯება სიკვდილით. ავღანეთის ისლამური საამირო მკაცრად დასჯის გარყვნილების პროპაგანდისტებს;

– ქალებს შეუძლიათ სახლიდან თანხმლები პირების გარეშე გავიდნენ, მაგრამ ჰიჯაბის ტარება სავალდებულო ხდება;

– ავღანეთის ისლამური საამირო კრძალავს პროცენტებთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საქმიანობას, ყველა ვალები და პროცენტები გაუქმებულია.

ტრამპი: დროა, ჯო ბაიდენი სამარცხვინოდ გადადგეს

აშშ-ის ყოფილი პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი „თალიბანის“ მიერ ავღანეთის დაკავების გამო, მოქმედი პრეზიდენტის ჯო ბაიდენის გადადგომას ითხოვს.

„რაც ჯო ბაიდენმა გააკეთა ავღანეთთან მიმართებით, გაუგონარი იყო. ეს არის ერთ-ერთი უდიდესი მარცხი ამერიკის ისტორიაში! დროა ჯო ბაიდენი სამარცხვინოდ გადადგეს იმის გამო, რაც ავღანეთში დაუშვა“, - აღნიშნა ტრამპმა.

ჯო ბაიდენის გადადგომის მიზეზებად მან ასევე კორონავირუსით ინფიცირების შემთხვევების კოლოსალური ზრდა, სასაზღვრო კატასტროფა, ენერგეტიკული დამოუკიდებლობის განადგურება და ეკონომიკის რღვევა დაასახელა.

ავღანეთის ხელისუფლებაში ექსტრემისტული დაჯგუფების, „თალიბანის“ დაბრუნების შემდეგ, ათასობით ავღანელი ქვეყნიდან გაქცევას ცდილობს. ამერიკული კონტინგენტი ქაბულის აეროპორტში უზრუნველყოფს ავღანეთიდან შეერთებული შტატების მოქალაქეების და ამერიკულ მისიაზე მომუშავე ავღანელების გაყვანას.

ექსტრემისტულმა დაჯგუფება „თალიბანმა“, რომლის რეჟიმი 2001 წელს დაემხო ნატოს საერთაშორისო ოპერაციის შედეგად, ძალაუფლება 2021 წლის აგვისტოში დაიბრუნა, მას შემდეგ, რაც ქვეყანა დატოვეს საერთაშორისო კოალიციურმა ძალებმა აშშ-ის მეთაურობით. პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა ავღანეთიდან ამერიკული სამხედრო კონტინგენტის გაყვანის საბოლოო გადაწყვეტილება ამ გაზაფხულზე მიიღო, რის შემდეგაც მტკიცე მხარდაჭერის მისიაში ჩართული სამხედროები გაიწვიეს ნატოს სხვა სახელმწიფოებმაც და ალიანსის პარტნიორმა ქვეყნებმა, მათ შორის საქართველომ.

თალიბანმა ავღანეთის სამთავრობო ძალებზე ინტენსიური შეტევა ივლისის ბოლოდან დაიწყო და 15 აგვისტოს კონტროლი დაამყარა დედაქალაქ ქაბულზეც. ავღანეთის პრეზიდენტმა აშრაფ ღანიმ ქვეყანა დატოვა, ხოლო მის რეზიდენციაში უკვე თალიბები შევიდნენ.