მთავრობამ „ანაკლიაში შავი ზღვის ღრმაწყლოვანი ნავსადგურის მშენებლობის, ოპერირებისა და გადმოცემის (BOT) შესახებ“ საჯარო და კერძო თანამშრომლობის პროექტის განხორციელების ეტაპები დაამტკიცა. ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი ლევან დავითაშვილი ამბობს, რომ ანაკლიის პორტზე ინტერესთა გამოხატვა ამ ახალი წესით გამოცხადდება.
„მთავრობის გადაწყვეტილებით განისაზღვრა ანაკლიაში ღრმაწყლოვანი ნავსადგურის მშენებლობის ოპერირების და გადმოცემის შესახებ საჯარო და კერძო თანამშრომლობის პროექტის განხორციელების ეტაპები. შესაბამისი კანონმდებლობა ითვალისწინებს რამდენიმე ეტაპს - ესაა პროექტის იდენტიფიცირება, ინიცირება, მომზადება, კერძო პარტნიორის შერჩევა, პროექტის განხორციელების და განხორციელების შემდგომი შეფასება. ჩვენი შეფასებით, იდენტიფიცირების და ინიცირების ეტაპები გავლილია და ჩვენ შეგვიძლია მაქსიმალურად მოკლე დროში პროექტის განსახორციელებლად დავაჩქაროთ პროცესი და პირდაპირ კერძო პარტნიორების შერჩევის ეტაპიდან დავიწყოთ. ჩვენ გვჭირდება, რომ შერჩევის პირობები იყოს მაღალ დონეზე მომზადებული და აქედან გამომდინარე, მთავრობამ მიიღო გადაწყვეტილება, სამინისტროს მიეცეს საშუალება, მაღალი კვალიფიკაციის მქონე საერთაშორისო საკონსულტაციო ჯგუფი ან ჯგუფები დავიქირაოთ ამ პროცესში მონაწილეობისთვის“, — ამბობს მინისტრი.
ლევან დავითაშვილის ინფორმაციით, უკვე ჩატარებულია მაღალი დონის საპროექტო სამუშაოები, რომელიც ავტორიტეტულმა ნიდერლანდურმა კომპანიამ MTBS - მა განახორციელა. მათ განაახლეს მანამდე არსებული კვლევების განახლებას მსოფლიოში მიმდინარე ახალი გარემოებებისა და პროცესების გათვალისწინებით, ასევე მოამზადეს საქართველოს სანავსადგურე სექტორის კვლევა და რეკომენდაციები. მისი თქმით, ანაკლიის საპორტო ინფრასტრუქტურა შუა დერეფნის ინტერესებს ემსახურება.
მთავრობა ანაკლიის პორტზე ახალ-ახალი ტენდერის გამოცხადების ინიციატივით არაერთხელ გამოვიდა, ტარდებოდა მილიონიანი კვლევებიც და მინისტრებიც აქტიურად გვარწმუნებდნენ სსიპ „ანაკლიის ღრმაწყლოვანი ნავსადგურის განვითარების სააგენტოს“ არსებობის აუცილებლობაზე, თუმცა რამდენიმედღიანი დამაიმედებელი განცხადებების შემდეგ, პორტის საკითხი კვლავ დავიწყებას ეცემოდა.
რა მოლოდინები აქვთ ამჯერად დარგის სპეციალისტებს, ამ საკითხზე „კომერსანტთან“ „სატრანსპორტო დერეფნის კვლევის ცენტრის“ ხელმძღვანელმა პაატა ცაგარეიშვილმა ისაუბრა. მისი თქმით, რა ნაბიჯებიც არ უნდა გადადგას ახლა მთავრობამ, ანაკლია უკვე გაშვებული შესაძლებლობაა და რაც მისი არსებობით დღეს შეეძლო ქვეყანას მიეღო, უკვე დაკარგულია.
„ანაკლიის პორტის არსებობა უმნიშვნელოვანესია. 2020 წელს ჩვენ გავაჩერეთ ანაკლიის მშენებლობა, ეს მაშინ, როდესაც რუსეთს პარალელურად ჰქონდა ოთხი ინფრასტრუქტურული პროექტის განხორციელების გეგმა, უფრო ზუსტად ფინანსური გადაწყვეტილებაც კი ჰქონდა მიღებული. ეს ნიშნავს, რომ სახელმწიფო ბიუჯეტშიც კი ჰქონდა ჩასმული ამ ოთხი მნიშვნელოვანი პროექტის განხორციელება: 1. ვოლგა-დონის არხის გაფართოება, რომ გემებმა დაუბრკოლებლად იმოძრაონ. 2. კასპიის ზღვის ბოლოში გაუყინავი ახალი პორტის მშენებლობა. 3. ტამანის ნავსადგურის მშენებლობა. 4. კასპიის და შავი ზღვის შეერთების, ევრაზიის არხის პროექტი, ეს ცოტა გრძელპერსპექტივიანია, მაგრამ გეგმაში ჰქონდათ. მოხდა ისე, რომ ეს ოთხ პროექტი, რომელზეც რუსეთს ფინანსებიც კი მოძიებული ჰქონდა, ერთ დღეში ჩაიშალა. ეს პროექტები რუსეთისთვის ხერხემალი უნდა ყოფილიყო და აზიიდან ტვირთნაკადი გაეტარებინა კასპიის ზღვით თავისი პორტების გამოყენებით, თუმცა ერთ დღეს ჩაიშალა და არავინ იცის საერთოდ განხორციელდება თუ არა. წარმოიდგინეთ ჩვენ რომ ეს წლები არ დაგვეკარგა პოლიტიკური დაპირისპირების გამო და პირველი ეტაპი მაინც განგვეხორციელებინა, რაც ითვალისწინებდა საკონტეინერო გემების მიღებას ანაკლიის ღრმაწყლოვან პორტში, რუსეთის 4 პორტის პროექტის ჩაფუშვის შემდეგ რა მნიშვნელოვან როლს შეასრულებდა საქართველო.
მილიონიანი ტენდერი გამოაცხადა წლების წინ ანაკლიის განვითარების სიპპ-ის მიერ, რომ ხელახლა დაეთვალათ იქნება თუ არა ტვირთნაკდები, თან დაჩქარებული წესით. რაში გადავიხადეთ ერთი მილიონი ლარი ჩვენი ჯიბიდან, რასაც წლები დასჭირდა, თუ დაქირავებულმა კვლევითმა ორგანიზაციამ არ შეასრულა დავალება, მაშინ მათ უნდა მოვკითხოთ. დასკვნა ის არის, რომ პერიოდულად გამოვლენ, განაცხადებენ, რომ რაღაც შევქმენით, გავაკეთეთ, ვმუშაობთ, მაგრამ არ გამოდის. ახლა რაც არ უნდა ვითომ ტენდერები და კვლევები ატარონ, ანაკლია არის გაშვებული შესაძლებლობა“, — ამბობს პაატა ცაგარეიშვილი.
2017 წლის 24 დეკემბერს ანაკლიაში პორტის მშენებლობის დაწყება მაშინდელმა პრემიერ-მინისტრმა გიორგი კვირიკაშვილმა და „ანაკლიის განვითარების კონსორციუმის“ დამფუძნებელმა მამუკა ხაზარაძემ საზეიმო ვითარებაში განაცხადეს. 2020 წლის 9 იანვარს კი საქართველოს მთავრობამ ვალდებულებების შეუსრულებლობის გამო „ანაკლიის განვითარების კონსორციუმს“, რომელსაც ანაკლიის პორტი უნდა აეშენებინა, ხელშეკრულება გაუწყვიტა.
ანაკლიის პორტი
