ელექტროენერგიაზე მოთხოვნა მთელს მსოფლიოში იზრდება, იზრდება ფასებიც. როგორც წესი, ტარიფები განვითარებად ქვეყანაში განვითარებულთან შედარებით დაბალია, თუმცა არსებობს რამდენიმე გამონაკლისიც.  Cable.co.uk-ის მონაცემებით, 1 კვტ/სთ-ზე გასაშუალებული 8.8 ცენტიანი ტარიფით საქართველო 61-ე ადგილს იკავებს, ბალტიის ქვეყნების შემდეგ ყოფილი საბჭოთა სახელმწიფოებიდან ელექტროენერგია ყველაზე ძვირი საქართველოშია.

ნავთობით მდიდარ ლიბიაში 1 კვტ/სთ სულ რაღაც 0.7 ცენტი ღირს, საქართველოსთან შედარებით 12.5-ჯერ ნაკლები. ლიბიის გარდა 1 კვტ/სთ ელექტროენერგია 1 ცენტზე ნაკლები სხვაგან არსად ღირს. ანგოლაში ფასი 1.3 ცენტია, სუდანში 1.4 ცენტი.

ყოფილი საბჭოთა რესპუბლიკებიდან ელექტროენერგია ყველაზე იაფი ყირგიზეთშია და კილოვატი 1.7 ცენტი ღირს, ტაჯიკეთში 2.3 ცენტი, უზბეკეთში 2.7 ცენტი.

უხვი წიაღისეულის წყალობით ელექტროენერგია საკმაოდ იაფია ქუვეითსა და ყატარში. ამ ქვეყნებში 1 კვტ/სთ შესაბამისად 3.3 და 3.6 ცენტი ღირს. უმდიდრესი ქვეყნებისთვის ასეთი დაბალი ფასი გამონაკლისს წარმოადგენს.

ყაზახეთში ელექტროენერგიის საფასური კილოვატზე 3.9 ცენტია, რუსეთში 5 ცენტი, აზერბაიჯანში 5.1 ცენტი, უკრაინაში 5.7 ცენტი, ბელარუსში 6.9 ცენტი, სომხეთში 7.2 ცენტი, მოლდოვაში 8.5 ცენტი, საქართველოში 8.8 ცენტი, ესტონეთში 12.5 ცენტი, ლატვიაში 15.4 ცენტი და ლიეტუვაში 17.3 ცენტი. ყოფილი საბჭოთა რესპუბლიკებიდან ელექტროენერგია ყველაზე ძვირი ლიეტუვაშია.

რაც შეეხება სხვა ქვეყნებს: ირანში ელექტროენერგიის საფასური 4.4 ცენტია, არგენტინაში 5.3 ცენტი, ავღანეთში 6.5 ცენტი, თურქეთში 7.1 ცენტი, ვიეტნამში 8.1 ცენტი, ჩინეთში 8.4 ცენტი, ინდოეთში 9.2 ცენტი, ნორვეგიაში 9.3 ცენტი, აშშ-ში 10.9 ცენტი, ბულგარეთში 12.4 ცენტი, ისრაელში 13.6 ცენტი, ფინეთში 13.8 ცენტი, ისლანდიაში 15.6 ცენტი, საბერძნეთში 16.7 ცენტი, ავსტრალიაში 17.2 ცენტი, ავსტრიაში 19.6 ცენტი, იტალიაში 20.1 ცენტი, იაპონიაში 21.1 ცენტი, შვეიცარიაში 23.6 ცენტი, ბელგიაში 24.4 ცენტი, ბრიტანეთში 25.1 ცენტი, გერმანიაში 32.3 ცენტი, დანიაში 35 ცენტი.

ყატარისა და ქუვეითის მსგავსად გამონაკლისი ღარიბ ქვეყნებშიცაა. მალიში 1 კვტ/სთ 37.5 ცენტი ღირს, კუბაზე 38.6 ცენტი და სომალიში 41.2 ცენტი, ანუ მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე უფრო მეტად ღატაკ ქვეყანაში ტარიფი საქართველოსთან შედარებით 4.6-ჯერ მაღალია. კუნძულოვან ვანუატუზე საფასური 59 ცენტს აღწევს, სოლომონის კუნძულებზე 69 ცენტს.

საქართველოში ფიზიკური და იურიდიული პირებისთვის სხვადასხვა ტარიფი მოქმედებს. მოქალაქეებისთვის 100 კვტ/სთ-მდე მოხმარებულ ელექტროენერგიაზე 18 თეთრია, 101-300 კვტ/სთ-ზე 22 თეთრი, 301 კვტ/სთ-დან 26.5 თეთრი. თუ მომხმარებელმა 130 კვტ/სთ დახარჯა 130-ვე კვტ-სთვის 18 თეთრის იხდის და არა მხოლოდ 30 კვტ-სთვის, ანალოგიური სქემა მოქმედებს მაშინაც თუ მოხმარებულმა ელექტროენერგიამ 30 დღეში 300 კვტ/სთ-ს გადააჭარბა. ბიზნესისთვის ძაბვის მიხედვით ფასები 27.4 თეთრიდან 32.9 თეთრამდე მერყეობს.

სამომხმარებლო ტარიფი 3.5 თეთრით ბოლოს 2021 წლის იანვრიდან გაიზარდა. ზრდის ტემპი უფრო მაღალი იყო იურიდიული პირებისთვის. ელექტროენერგიასთან ერთად მიმდინარე წელს ასევე გაძვირდა ბუნებრივი გაზიც და წყალიც. მთავრობისა და სემეკის მცდელობა გაძვირება ძირითადად ბიზნესის ხარჯზე მომხდარიყო უშედეგო აღმოჩნდა. ბიზნესი გაძვირებულ ტარიფს გამოშვებული პროდუქციის ფასში ასახავს, რაც ბოლოს მაინც მოქალაქეების გადასახდელია. ორნიშნა ინფლაციის ერთ-ერთი უმთავრესი მიზეზიც საერთაშორისო ბაზრებზე ნავთობისა და ხორბლის გაძვირებასთან ერთად ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის გაძვირებაც გახდა, რამაც ჯერ პროდუქციის თვითღირებულება გაზარდა, შემდეგ საბოლოო ფასი.

გიორგი ელიზბარაშვილი