პარლამენტი მიკრობანკების შესახებ მომზადებულ კანონპროექტს განიხილავს. მისი მიღების შემდეგ, ბანკებსა და მიკროსაფინანსოებს შორის კიდევ ერთი რგოლი გაჩნდება, რომელთაც როგორც დეპოზიტების მიღება, ასევე მილიონ ლარამდე მოცულობის სესხების გაცემა შეეძლებათ.

„მიკრობანკების მიერ მხოლოდ დეპოზიტების მიღება და კრედიტების უცხოურ ვალუტაში გაცემა არის აკრძალული. კანონში ჩამოწერილია მიკრობანკების უფლებები და 90%-ით იმეორებს იმას, რაც აქვთ კომერციულ ბანკებს,”- ასე შეაფასა ახალი კანონპროექტი სებ-ის ვიცე-პრეზიდენტმა პაპუნა ლეჟავამ. მისი თქმით, საბოლოო კანონპროექტით მიკრობანკებს სავალუტო სესხების გაცემა იმიტომ აეკრძალათ, რომ ამით მათ კლიენტებს სავალუტო რისკისგან დაიცავენ, რაც ევროს და დოლარის კრედიტებს ახლავს თან.

კანონპროექტის მიხედვით, მიკრობანკის დაფუძნებისთვის საჭირო კაპიტალი 10 მლნ ლარია, მათი სასესხო პორტფელის 70% კი ბიზნეს ან სოფლის მეურნეობის სექტორზე გაცემული სესხები უნდა იყოს. თუმცა, მიუხედავად ასეთი ვალდებულებებისა, სესხის გაცემის ლიმიტი 1 მლნ ლარამდე იზრდება, რაც მათ მცირე და საშუალო ბიზნესის დაკრედიტების შესაძლებლობას მისცემს. მიკრობანკები ანგარიშების გახსნას და მომხმარებლებისთვის თითქმის სრულფასოვანი მომსახურების გაწევასაც შეძლებენ.

პარლამენტში განხილვაზე კანონპროექტი გააკრიტიკა ეროვნული ბანკის ყოფილმა პრეზიდენტმა რომან გოცირიძემ და აღნიშნა, რომ ამ ფინანსური ორგანიზაციების მაღალ რისკიანობას განაპირობებს, ის რომ მიკრობანკებს სავალუტო კრედიტების გაცემის უფლება არ ექნებათ.

„მათ უნდა მივცეთ ვალუტაში დაკრედიტების უფლება, რადანაც ბანკებთან მიმართებით ჩავარდებიან ცუდ ვითარებაში. ახლა მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები ბევრად ჯანსაღები არიან, ვიდრე ჩემ დროს ის ბანკები, რომლებიც ძალიან დიდ რისკს უქმნიდნენ საფინანსო სისტემას ბევრი რამის გამო და ბუტკა ბანკებს ვეძახდით. თქვენ ამ სისტემის აღორძინება გინდათ. ცდუნებას აძლევთ, რომ 8 მილიონამდე შეივსონ კაპიტალი და რისკისკენ უბიძგებთ,”- აცხადებს რომან გოცირიძე.

მიკრობანკებისთვის სავალუტო სესხების გაცემის აკრძალვას კრიტიკულად აფასებენ მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებიც. მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების ასოციაციის წარმომადგნელის ნინო დევდარიანი „კომერსანტთან“ ამბობს, რომ სავალუტო შეზღუდვა მიკრობანკების ბანკებთან კონკურენციას გაართულებს.

„იმ მომხმარებლებს ვინც არიან მიზნობრივ სეგმენტში, ვისაც უნდა მოემსახურონ მიკრობანკები, თუ არ ექნებათ შესაძლებლობა უფრო იაფიანი კრედიტი აიღონ მიკრობანკებისგან უცხოურ ვალუტაში, წავლენ და ბანკებში აიღებენ. ეს შეზღუდვა საბოლოო ეფექტს საკრედიტო რისკების ნაწილზე ვერ იქონიებს, ერთადერთი ამით მიკრობანკებს ექნებათ შეზღუდული წვდომა იმ მიზნობრივ მომხმარებლებზე რაც შეიძლება რომ მათ ჰყავდეთ. მიკრობანკებს არ შეეძლებათ დოლარის სესხის გაცემა, მაშინ როდესაც 100,000-დან 1 მილიონ ლარამდე დაკრედიტება ზოგადად 60%-ით უცხოურ ვალუტაში ხდება. შესაბამისად, მიგვაჩნია, რომ  ეს ჩანაწერი ამ კანონპროექტში არ უნდა იყოს, რადგან ის ბანკებთან კონკურენციას გაართულებს“, — ამბობს ნინო დევდარიანი.

ამ დროისთვის მიკრობანკის ლიცენზიის მიღების სურვილი მოქმედი მიკროსაფინასოდან 3-ს აქვს, რომელთა შორის „კრისტალი“, „ემ ბი სი“ და „ლაზიკა კაპიტალია“.

ცნობისთვის, მიკრობანკების საკანონმდებლო ინიციატივაზე მუშაობის დაწყება საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიერ რამდენიმე წლის წინ გაცემულ რეკომენდაციებს ეფუძნება, რომლის მიხედვითაც ბანკებსა და მისო-ებს შორის ბაზარზე შუა რგოლის გაჩენა კონკურენციას გაზრდის და საპროცენტო განაკვეთების შემცირებას შეუწყობს ხელს.

მიკრობანკების საქართველოს ბაზარზე გაჩენაზე მუშაობა ორი წლის წინ დაიწყო. ის, როგორც შუამავალი ორგანიზაცია მიკროსაფინანსოებსა და ბანკებს შორის კარგად აპრობირებული მოდელია ევროკავშირის ქვეყნებში, ასევე, დიდ ბრიტანეთში და აშშ-ში.