„ვითიბი ბანკი საქართველო“ იმ რუსულ ბანკებს შორის მოხვდა, რომლებზეც რუსეთის მიერ უკრაინაში განხორციელებული საომარი მოქმედებების გამო აშშ-ის, დიდი ბრიტანეთის, ევროკავშირისა და სხვა ქვეყნების მიერ დაწესებული სანქციები გავრცელდა. სანქციების ამოქმედებიდან რამდენიმე დღეში „ვითიბი ბანკი საქართველომ“ საცალო ბიზნეს პორტფელი და მსხვილი ბიზნეს პორტფელის ნაწილი „ბაზისბანკზე“ გაასხვისა, ერთ კვირაში კი „ლიბერთი ბანკმა“ „ვითიბი ბანკის“ მცირე და საშუალო ბიზნესის პორტფელი გადაიბარა.
„ვითიბი ბანკის“ პორტფელის ორ ბანკზე გადანაწილებამ, მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა, როგორც სანქცირებული ბანკის, ასევე ზოგადად საბანკო სექტორის მოთამაშეებზე, განსაკუთრებით „ბაზისბანკის“ და „ლიბერთი ბანკის“ პორტფელებზე. ეროვნული ბანკის მიერ კომერციული ბანკების პირველი კვარტლის ანგარიშგებების მიხედვით, „ვითიბის“ ზარალმა 24,192,626 ლარი შეადგინა, მაშინ როდესაც გასული წლის ანალოგიურ პერიოდში მისი მოგება 5,142,650 ლარი იყო. პორტფელის გასხვისების შემდეგ „ვითიბი“ ბანკის მთლიანი აქტივები მხოლოდ 501,959,297 ლარს შეადგენს (2021 წლის I კვარტალში 2,112,702,186 ლარი იყო). 2022 წლის I კვარტალში ბანკს მხოლოდ 346,616,573 ლარის მთლიანი სესხები აქვს დარჩენილი (2021 წლის I კვარტალში 1,457,070,632 ლარი იყო), მაშინ როდესაც გასულ კვარტლებში ის ტოპ 5-ში შედიოდა. მთლიანი სესხების კლების ტემპმა 77. 66% შეადგინა.
მნიშვნელოვნად შეიცვალა „ბაზისბანკის“ მაჩვენებლები. 2022 წლის I კვარტლის ფინანსური მონაცემების მიხედვით, „ბაზისბანკის“ მოგება 3-ჯერ გაიზარდა და 21,211,200 ლარი შეადგინა, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდში მისი წმინდა მოგება მხოლოდ 7,155,029 ლარი იყო. მნიშვნელოვნად გაიზარდა აქტივების მოცულობაც, თუ გასული წლის პირველ კვარტალში ის 1,704,860,635 ლარი იყო, წელს უკვე 2,818,879,269 ლარი გახდა. რაც შეეხება საკრედიტო პორტფელს, I კვარტალში „ბაზისბანკს“ 1,990,023,113 ლარის მთლიანი სესხები ჰქონდა, გასულ წელს კი 1,095,158,455 ლარის, ამ მაჩვენებლით ის მეოთხე ადგილზეა, როდესაც წინა წლებში მეექვსე-მეშვიდე ადგილს სჯერდებოდა.
რაც შეეხება „ლიბერთი ბანკის“ პირველი კვარტლის მონაცემებს, საანგარიშო პერიოდში მისი წმინდა მოგება 10,628,688 ლარიდან 16,464,926 ლარამდე გაიზარდა. 2022 წლის პირველ კვარტალში ბანკის აქტივები 3,250,392,528 ლარი იყო, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდში კი 2,728,384,551 ლარი. რაც შეეხება სესხებს, ბანკის მთლიანი სესხები შარშანდელი 1,775,423,599 ლარიდან, მიმდინარე წლის პირველ კვარტალში 2,276,287,195 ლარამდე გაიზარდა და სექტორში მესამე ადგილი უფრო მყარად დაიკავა.
ამჟამად ქვეყანაში სულ 14 კომერციული ბანკი მოქმედებს, თუმცა მათი რიცხვი მომავალში შესაძლოა 13-მდეც შემცირდეს, რადგანაც რუსული „ვითიბი“ ქართული ბაზრიდან სრულად გასვლის შესაძლებლობას განიხილავს, ამის შესახებ განცხადება ერთი თვის წინ ბანკის ხელმძღვანელმა ანდრეი კოსტინიმ გააკეთა. მისი თქმით, ბანკი თავის პოზიციებს მხოლოდ საქართველოში თმობს და ქვეყნიდან გადის, თუმცა არ გამოიკვეთა ბანკი იყიდება თუ გაკოტრების რეჟიმში გადადის. კოსტინის განცხადების მიუხედავად, „კომერსანტს“ საბანკო ასოციაციაში „ვითიბის“ ბაზრიდან გასვლის შესახებ ინფორმაცია არ დაუდასტურეს და აღნიშნეს, რომ ბანკი აგრძელებს „ვითიბის“ ლიცენზიით ფუნქციონირებას.
მიუხედავად იმისა, რომ უკვე ოთხი თვეა როგორც ეროვნულ ბანკში ასევე „ბანკების ასოციაციაში“ აქტიურად საუბრობენ „ვითიბი ბანკის“ ინვესტორებით დაინტერესების შესახებ, ერთადერთი სანქცირებული ბანკი საქართველოში შეზღუდული ტრანზაქციებით და მომსახურებებით აგრძელებს ფუნქციონირებას და ჯერჯერობით ლიცენზიასაც ინარჩუნებს.
ნინო თამაზაშვილი