1-ლი მაისიდან იპოთეკური სესხის გაცემის წესი იცვლება. რას გულისხმობს ცვლილებები და როგორ აისახება ის მომხმარებელზე, საბანკო ასოციაციის ხელმძღვანელმა განმარტა.
ალექსანდრე ძნელაძე ამბობს, რომ ცვლილებები ძირითადად საშუალო შემოსავლის მქონე პირებს შეეხებათ და მომხმარებელთა დიდი ნაწილი სესხს ვეღარ აიღებს.
,,ფინანსურ სტაბილურობის კომიტეტმა გასულ კვირას მიიღო ორი გადაწყვეტილება. პირველ შემთხვევაში შემოსავლის ყოველთვიურ გადასახდელთან ცვლილება პირებისთვის, რომლებსაც 1 000-დან 1 500 ლარამდე აქვთ შემოსავალი. ეს წარმოადგენს სამომხმარებლო სესხების დაახლოებით 25%-ს. რეალურად, აღნიშნული ცვლილება ამ სეგმენტს შეეხება და ან შეიზღუდება დამატებითი სესხის აღება, ან შეუმცირდებათ თანხა, რომლის აღებაც შეეძლებათ.
მეორე არის საპროცენტო განაკვეთის შოკის გათვალისწინება. საუბარია, 3%-იან შოკზე. ეხება ცვლად განაკვეთიან სესხებს, რომელთა დიდი ნაწილიც იპოთეკური სესხებია რომელიც რეფინანსირებაზეა მიბმული. აღნიშნულ სესხებზე საუბარია შედეგზე, თუ მაგალითისთვის, თქვენ იღებთ სესხს 7%-ში 10 წლის ვადით და თქვენი ყოველთვიური გადასახდელი გადაითვლება და გამოგივათ 1 00 ლარი გადასახდელი. ამ შემთხვევაში ყოველთვიური გადასახდელი ანგარიშდება 10%-ზე, ანუ ცვლად განაკვეთიან სესხზე. რეალურად, 10%-ში გადაითვლება დღეის მდგომარეობით, ლარში საკმაოდ მაღალია საპროცენტო განაკვეთი და აღნიშნული შოკის გათვალისწინება, თან შემოსავლის კოეფიციენტიც საკმაოდ მაღალია. ამიტომ, ლარში მოახდენს ეფექტს თუმცა დიდად არა, ეს იქნება ძალიან მცირე ნაწილი. რაც შეეხება უცხოურ ვალუტას, თუ გავითვალისწინებთ, რომ ბევრად ნაკლებია შემოსავლის კოეფიციენტი. მეორე საკითხია, რომ 15 წლიდან 10 წლამდე შეიზღუდა იპოთეკური სესხების დრო და ეს გადაწყვეტილება ნიშნავს, კიდევ უფრო გამკაცრებას. პრაქტიკულად, ყველა ამ გადაწყვეტილებით დიდი რაოდენობით ადამიანები, რომლებსაც სურვილი ჰქონდათ სესხი აეღოთ უცხოურ ვალუტაში, ეს შესაძლებლობა შეეზღუდებათ. ან იმდენად მცირე თანხას მიიღებენ, რომ შეიძლება საინტერესოც აღარ იყოს. ყველაზე მეტად შეეხება საშუალო შემოსავლის პირებს“ - ამბობს ძნელაძე.
ბანკების ასოციაციის ხელმძღვანელი განმარტავს, რომ ეს არცერთ შემთხვევაში არ შეეხება საპროცენტო განაკვეთს.
,,ეს არანაირად არ არის კავშირში საპროცენტო განაკვეთის ზრდასთან. სიმულაციას ვაკეთებთ, ვითვლით, ვითომ გაზრდილია 3%-ით. ანუ, 3%-ით მეტი რომ მომეცა, რამდენს გადაიხდიდი. უბრალოდ, მომხმარებლის ბევრად ნაკლები რაოდენობა მიიღებს სესხს, ვიდრე ამ რეგულაციამდე შეეძლოთ. სებ-ის განცხადებით, აღნიშნული 3%-ით შეამცირებს სესხების მოცულობას. ახლა, დღევანდელ შოკურ მდგომარეობაში ამის დაანგარიშება რთულია. ომის გამო, 2021 წელზე უფრო დაბალ აქტივობასაც ველოდებით, განსაკუთრებით სამომხმარებლო მიმართულებით“ - განაცხადა ძნელაძემ ,,ბიზნესპრესნიუთან“.
შეგახსენებთ, სებ-ის ცნობით, ეს ცვლილებები, რომელთა მიზანი მსესხებელი ფიზიკური პირების შოკის შეწოვის უნარის შენარჩუნებაა, ხელს შეუწყობს ფინანსურ სტაბილურობას და თანხვედრაშია FSAP-ის რეკომენდაციებთან.
წყარო: ,,ბიზნესპრესნიუსი“