საბაზო სცენარებში ანალიტიკოსები ეკონომიკის მდგრად აღდგენას, ფასების ზრდის შეჩერებას და ცენტრალური ბანკების მიერ მონეტარული პოლიტიკის შერბილებას ელიან.

თუმცა, ბოლო წლების გამოცდილებამ ცხადჰყო, რომ რეალობა შესაძლოა პროგნოზისგან განსხვავდებოდეს.

პირველ რიგში ეკონომიკის ზრდის შეფერხება კორონავირუსის ახალ შტამს, „ომიკრონს“ შეუძლია, რომელიც შესაძლოა დღეს არსებულ ვარიანტებზე გადამდები და ლეტალური აღმოჩნდეს.

ანტიკოვიდური შეზღუდვები ნაწილობრივი აღდგენა დღეს უკვე რამდენიმე ქვეყანაში ხდება, მათ შორის ბრიტანეთში, რის გამოც მსოფლიო ეკონომიკის ზრდა 2022 წელს 4,7%-დან 4,2%-მდე შემცირდება.

თუ „ომიკრონი“ სიკვდილიანობის ზრდას არ გამოიწვევს, ქვეყნები პანდემიამდელ მაჩვენებელს უფრო სწრაფად დაუბრუნდებიან, ხოლო ეკონომიკური ზრდა 5,1%-ს მიაღწევს.

პრობლემურია ასევე ინფლაციაც, რომელსაც ხელს უწყობს ისეთი ფაქტორები, როგორებიც არის ხელფასების ზრდა შტატებში, კონფრონტაცია რუსეთს და უკრაინას შორის, გაზის გაძვირება და სურსათზე საერთაშორისო ფასების ზრდა.

ანალიტიკოსები ასევე ხედავენ აშშ-ს ფედერალური რეზერვის მხრიდან პოლიტიკის გამკაცრების ნიშნებს. ამის სასარგებლოდ მეტყველებს აქტივების ფასების ზრდა, ინდექს S&P 500-ს მატებ  და უძრავი ქონების გაძვირება. განაკვეთების ზრდა შტატებში გააძლიერებს დოლარს, რაც განვითარებადი ქვეყნებიდან (თურქეთი, სამხრეთ აფრიკა, ბრაზილია, ეგვიპტე) კაპიტალის გადინებას გამოიწვევს და მათ დამატებით რისკებს შექმნის.

ნაკლებად დაზარალდებიან ბუნებრივი რესურსების ექსპორტიორი-ქვეყნები დაბალი საგარეო ვალით და დადებითი სავაჭრო ბალანსით - ისეთები, როგორც რუსეთი და საუდის არაბეთი.

2021 წლის მე-3 კვარტალში შენელდა ჩინეთის ეკონომიკის ზრდა, რასაც 3 მიზეზი ჰქონდა ესენია: ერთ-ერთი მსხვილი დეველოპერის გაკოტრება, ლოკდაუნი, და ენერგოდეფიციტი. სავარაუდოდ, ჩინეთი ენერგოკრიზისს გაუმკლავდება.

ეკონომიკური ზრდა 5,7%-დან 3%-მდე შენელდება და ნედლეულის ექსპორტიორ ქვეყნებს შემოსავლების გარეშე დატოვებს.

კიდევ ერთი რისკი, ამჯერად პოლიტიკურია, 2022 წელს საფრანგეთში და იტალიაში საპრეზიდენტო არჩევნებია, რომლებზეც შესაძლოა გაიმარჯვონ ევროკავშირის მოწინააღმდეგე პოლიტიკოსებმა. თუ ეს მართლაც მოხდა სიმშვიდე ევროპის ობლიგაციების ბაზარზე დაირღვევა, ხოლო ეკონომიკის აღდგენა შენელდება.

2022 წელს სახელმწიფო ხარჯების შემცირებაა მოსალოდნელი,  ქვეყნები, რომლებმაც პანდემიის დროს უზარმაზარი თანხები დახარჯეს, ამჯერად ქამრების შემოჭერა მოუწევთ. სავარაუდოდ, სახელმწიფო ხარჯების შემცირება მსოფლიო მშპ-ს 2,5%-ს შეადგენს, რაც2008 წლის მკაცრი ეკონომიის რეჟიმის პერიოდს  5-ჯერ აღემატება.

2022 წელს კვების  პროდუქტებზე ფასების  ზრდაა მოსალოდნელი, რაც ღარიბ ქვეყნებში მღელვარებას გამოიწვევს. პირველ რიგში ეს შეეხება სუდანს, იემენს  და ლიბანს. არასტაბილურობა მოსალოდნელია სხვა რეგიონებშიც.  ჩინეთს და ტაივანს შორის მზარდ კონფლიქტს შესაძლოა სხვა ქვეყნებიც შეუერთდნენ, მათ შორის აშშ, რამაც შესაძლოა ახალი სანქციები და ტაივანის ნახევარგამტარების წარმოების დაზარალება გამოიწვიოს.

ეს თავის მხრივ, მსოფლიოში დღეს უკვე არსებულ მიკროჩიპების დეფიციტს კიდევ უფრო გააღრმავებს.

ოპტიმისტური სცენარის მიხედვით, აშშ საბიუჯეტო ხარჯების ზრდის პოლიტიკას გააგრძელებს, რაც ეკონომიკის ზრდას ხელს შეუწყობს. ჩინეთი გაზრდის ინვესტიციებს მწვანე ეკონომიკაში, ექსპორტი კი გაიზრდება.

წყარო: Bloomberg Economics