ენერგეტიკული მილსადენების მარშრუტების არჩევა ხშირად პოლიტიკურ ფაქტორებს უკავშირდება, თანაც კომერციული მოგების საზიანოდ.

ზოგჯერ უკვე მოქმედი მილები პოლიტიკურ იარაღად გადაიქცევიან, ეს კი ყველასთვის საზიანოა.

არის იმის უამრავი მაგალითი, როდესაც მილსადენების მარშრუტები გეოპოლიტიკური საკითხების გათვალისწინებით ირჩეოდა. ნავთობსადენი ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანი, რომლითაც აზერბაიჯანული ნავთობი თურქეთის ხმელთაშუა სანაპირომდე მიედინება, არც თუ ისე მომგებიანია კომერციული თვალსაზრისით სხვა მარშრუტებთან შედარებით. თუმცა, ის აირჩიეს იმის გამო, რომ ის სომხეთს, ირანს და რუსეთს გვერდს უვლიდა.

რუსეთის მიერ გაზსადენ „ჩრდილოეთის ნაკადი-2“-ს მშენებლობაც მოსკოვის მხრიდან საბჭოთა პერიოდიდან მიღებულ მილსადენებზე უარის თქმის სტრატეგიის კულმინაციაა. ესეც, ისევე, როგორც არსებული მარშრუტების გამოყენების საკითხი, ხშირად პოლიტიკურ ელფერს იღებს.

ევროპას ზამთარში ენერგოკრიზისი ელის - ის გარშემორტყმულია მიმწოდებლებით და ტრანზიტორებით, რომლებიც მილსადენების თავიანთ პოლიტიკურ ინტერესებში იყენებენ.

რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმირ პუტინი უარყოფს პოლიტიკურ მოტივებს იმაში, რომ მოსკოვს ევროპისთვის გაზის მიწოდების გაზრდა არ შეუძლია, თუმცა, მისი არავის სჯერა. ადვილი გასაგებია, რატომაც.

„გაზპრომი“ აცხადებს, რომ კლიენტებთან დადებულ ყველა ხელშეკრულებას ზედმიწევნით ასრულებს და ერთი შეხედვით, ეს ასეც არის. მაგრამ ევროპაში „გაზპრომის“ საცავებში საწვავის რაოდენობა მკვეთრად შემცირდა, გერმანიაში კი საერთოდ დაცარიელდა, რამაც გაზზე ფასების კატასტროფული ზრდა გამოიწვია.

ამას ასევე ხელს უწყობს მოლოდინები, რომ რუსეთი „ჩრდილოეთის ნაკადი-2“-ის  სერტიფიცირების შეყოვნების გამო შურს იძიებს და უკრაინული გაზსადენით საწვავის მიწოდებას მკვეთრად შეამცირებს - რაც დღეს უკვე აშკარად ჩანს.

პოლიტიკური პრობლემები არა მხოლოდ რუსეთთან დაკავშირებით არსებობს. ალჟირის და მაროკოს პოლიტიკური დავის ცენტრში უნებლიედ აღმოჩნდა ესპანეთი, რომელიც გაზს ალჟირიდან, მაროკოს გალით იღებს.

ეს ფასების შემდგომ ზრდას იწვევს, რადგანაც პოლიტიკური რისკების შესამცირებლად, ესპანეთი, სხვა ქვეყნებთან ერთად, გათხევადებული გაზისთვის რბოლაში ჩაერთო - ამ ბაზარზე კი აზიელი მყიდველებო დომინირებენ, რომლებიც საწვავში ნებისმიერი ფასის გადახდისთვის მზად არიან.

ენერგეტიკულ ბაზარზე დაძაბულობა ბელარუსიდან პოლონეთში ნავთობის ტრანზიტის მოულოდნელმა შეფერხებამაც გაზარდა. ბელარუსულმა მხარემ ეს მილსადენის სასწრაფო რემონტს დაუკავშირა და რამდენიმე დღეში მიწოდება მართლაც განახლდა.

თუმცა, ლუკაშენკოს მიერ ევროკავშირის საზღვარზე ხელოვნურად შექმნილი მიგრაციული კრიზისის ფონზე ამის უკან ყველამ ბევრად უფრო მრისხანე მოვლენა დაინახეს - მინსკელი დიქტატორი ევროპას მის ტერიტორიაზე მოქმედი გაზსადენების ბლოკირებით ემუქრება და ეს სრულიად რეალური საფრთხეა.

პუტინმა, რომელიც გაზს და ნავთობს ევროპას ბელარუსის გავლითაც აწვდის, განაცხადა, რომ ბელარუსის მიერ ევროპაში გაზის მიწოდების ბლოკირებისგან „არაფერი კარგი არ გამოვა“. რუსეთმა ასეთ შემთხვევაში შესაძლოა სანდო მიმწოდებლის რეპუტაცია საბოლოოდ დაკარგოს.

თუმცა, მოსკოვის გავლენა მინსკზე იმდენად დიდია, რომ ბუნებრივად ისმის კითხვა - ხომ არ დგას ამ მუქარის უკან თავად პუტინი?

ევროპა მილსადენების პოლიტიზების მძევალი ხდება. დღეს მისთვის ალტერნატიულ ენერგიაზე გადასვლა როგორც არასდროს აქტუალურია, რადგანაც ნავთობის და გაზის მარაგები ჩრდილოეთის ზღვაში იწურება.

რისკები ყველაზე მეტად მომხმარებლებს დააწვება, თუმცა, საბოლოო ჯამში მიმწოდებლებიც დაზარალდებიან, რადგანაც ევროპა ენერგეტიკული დამოუკიდებლობის მიღწევას დაჩქარებული ტემპებით შეეცდება.