ევროპამ რუსულ გაზზე დამოკიდებულების შემცირებაზე მრავალი წელი დახარჯა, თუმცა, მომავალ ზამთარში მოსალოდნელი ცივი ამინდი ნიშნავს, რომ მას საწვავი ჩვეულებრივზე მეტი დასჭირდება.
ევროპაში ბუნებრივი გაზის მარაგები 10-წლიან მინიმუმამდეა შემცირებული, ზამთარში კი, Citigroup-ის პროგნოზით, 5 წლის მანძილზე ყველაზე დაბალ დონეს მიაღწევს. გაზსაცავების შევსება ბევრ სირთულესთანაა დაკავშირებული, რადგანაც გათხევადებული გაზის დიდი რაოდენობა დღეს ჩინეთში მიდის, ხოლო ნორვეგიის გაზგადამამუშავებელი მრეწველობა პანდემიამდელ მდგომარეობას კიდევ კარგა ხანი ვერ დაუბრუნდება.
ამ ყველაფერი გამო ევროპა რუსულ გაზზე კიდევ უფრო მეტად დამოკიდებული გახდა და ეს მაშინ, როდესაც რუსეთი უკრაინულ ტრანზიტს ამცირებს, შესაბამისად, მილსადენი „ჩრდილოეთ ნაკადი-2“ ამ ვითარებაში განსაკუთრებულ მნიშვნელობას იძენს.
„თუ ახალი გაზსადენი არ ამუშავდა, ხოლო რუსეთი უკრაინის გავლით ტრანზიტს არ გაზრდის, ევროპას გაზის დეფიციტი და ფასების ზრდა მოელის“, - განაცხადა საკონსალტინგო კომპანიის Wood Mackenzie-ის ვიცე-პრეზიდენტმა მასიმო დო ოდოარდომ.
იმ შემთხვევაში, თუ გეგმის თანახმად „ჩრდილოეთ ნაკადი“ მუშაობას უკვე სექტემბერში დაიწყებს, ის ევროპას დამატებით 8 მლრდ კუბურ მეტრ გაზს მიაწვდის, 2 თვის შემდეგ კი მიწოდება შესაძლოა მკვეთრად გაიზრდოს.
„იყო მოლოდინები, რომ რუსეთი უკრაინის გავლით მეტ გაზს გაატარებდა, თუმცა ეს არ მოხდა, ძირითადად პოლიტიკური მიზეზების გამო - მოსკოვი ბრიუსელს სიგნალს უგზავნის, რომ მას უკრაინული ტრანზიტი საერთოდ არ სჭირდება“, - განაცხადა კონსალტინგური ფირმა Energy Aspects-ის ექსპერტმა ტრევორ სიკორსკიმ.
„ჩრდილოეთ ნაკადი-2“-ს მშენებლობა თითქმის დასრულდა მას შემდეგ, რაც ბაიდენის ადმინისტრაციამ პროექტის წინაამღდეგ დამანგრეველი სანქციების შემოღება და ამით პროექტის შეჩერება გადაიფიქრა.
ტრეიდერთა ნაწილი დარწმუნებულია, რომ რუსეთი „ჩრდილოეთ ნაკადი-2“-ით გერმანიაში გაზის მიწოდების დაწყებას ქვეყანაში არჩევნებამდე შეეცდება - ამის მიზეზი ისაა, რომ არჩევნების შედეგად მწვანეთა პარტიის პოზიციების გაძლიერებამ შესაძლოა მოსკოვს ნებართვების მიღება გაურთულოს.
მილსადენს და მასთან ერთად რუსეთს, ბევრი სირთულე ელის - „ჩრდილოეთ ნაკად-2“-ს ევროკავშირში კომერციული საქმიანობისთვის მრავალი ნებართვის, ლიცენზიის და სერტიფიკატის მიღება მოუწევს. ამიტომაც, კრემლს დამატებითი პრობლემები გაძლიერებული „მწავენეთა პარტიისგან“ არანაირად არ სჭირდება.
„თუ ჩრდილოეთ ნაკადი-2“ ბიუროკრატიული შეფერხებების გამო მუშაობას ვერ დაიწყებს, ეს ევროპის გაზის ბაზარზე დამატებით დაძაბულობას შექმნის. „გაზპრომს“ ევროპაში გაზის დამატებითი რაოდენობის მიწოდებისთვის საკმარისი შესაძლებლობები აქვს, თუმცა მოისურვებს თუ არა მოსკოვი ამ ალტერნატივების გამოყენებას - უცნობია“, - განაცხადა სიკორსკიმ.
„დღეს გაზზე მოთხოვნა–მიწოდებას ბალანსის მხრივ საკმაოდ დაძაბული თანაფარდობის სტადიაში ვართ და თუ ეს დაძაბულობა გაგრძელდება, ზამთარი კი, როგორც პროგნოზირებენ, ცივი იქნება, ჩვენ ფასების მნიშვნელოვანი ზრდა გველის“, - განცხადა „ჩრდილოეთ ნაკადი-2“-ს ერთ-ერთი აქციონერის, გერმანული Uniper-ის დირექტორმა ნიკ ჰოლანდერმა.
მისი თქმით, „ჩრდილოეთ ნაკადი-2“ მოკლევადიან პერსპექტივაში გაზის ბაზარზე დიდ გავლენას მოახდენს, რადგანაც ევროპაში საწვავის მარაგები ძალიან შემცირდა.
„სწორედ ამიტომაა ამდენი დებატები ამ პროექტის ირგვლივ. ჩვენი მარაგები მეტი რომ ყოფილიყო, „ჩრდილოეთ ნაკადი-2“-ის მიმართაც ასეთი ყურადღება არ იქნებოდა“, - მიიჩნევს ჰოლანდერი.
წყარო: bloomberg.com