გათხევადებული გაზის ტერმინალების ფართო ქსელი ევროპას ზამთარში მოსალოდნელი გაზის დეფიციტისგან ვერ იხსნის - ბოლო თვეებში ამ ტიპის საწვავის მიწოდება ევროპაში მინიმუმამდე დაეცა და პერსპექტივები ბევრად უკეთესად არ გამოიყურება.
ამ დროს, რუსეთი ევროპაში ბუნებრივი გაზის ექსპორტს ამცირებს და კონტინენტს მძიმე ზამთარს უმზადებს.
სადღეისოდ, ევროპაში გაზის მარაგები 10-წლიან მინიმუმზეა, ფასები არასტაბილურია და თითქმის ყოველდღიურად იზრდება. თუმცა, როგორც ჩანს, ეს ბოლო არაა, რადგანაც ბაზარი „ჩრდილოეთის ნაკადი-2“-ს გაშვების შესახებ ინფორმაციას ელოდება. არაა გამორიცხული, რომ ამ პროექტის ამოქმედებას უკრაინული ტრანზიტის შემცირება მოჰყვეს, რაც ისედაც რთულ ვითარებას კიდევ უფრო მეტად გაამწვავებს.
„ევროპისთვის აუცილებელია გაზსაცავებში მარაგების შევსება, თუმცა, დღეს არსებული დაძაბულობის პირობებში, ეს ადვილი საქმე არ იქნება. გამოსავალი ერთადერთია - გაზსადენით მიღებული ბუნებრივი აირის მოცულობების ზრდა“, - განაცხადა გათხევადებული გაზის ტრანსპორტირების სატანკერო კომპანიის Flex LNG-ს გენერალურმა დირექტორმა ეისტეინ კალეკლევმა.
მისი თქმით, უკრაინული ტრანზიტის შემცირების და „გაზპრომის“ ერთ-ერთი ქარხნის ხანძრის გამო მწყობრიდან დიდი ხნით გამოსვლის გათვალისწინებით, რუსული გაზის მიწოდება ევროპაში არასაკმარისი იქნება.
გარდა ამისა, ამ დღეებში „გაზპრომმა“ განაცხადა, რომ რუსეთში მოთხოვნის მკვეთრი ზრდის გამო, აუცილებელია ქვეყანაში არსებული გაზსაცავების შევსება, ეს კი, სავარაუდოდ, სწორედ ევროპის ხარჯზე მოხდება.
ეს ყველაფერი ევროპაში გაზის მოპოვების შემცირების ფონზე ხდება - კონტინენტი რუსეთისგან მეტ ბუნებრივ აირს იღებს, ვიდრე თავად მოიპოვებს, მაგრამ გასათვალისწინებელია ისიც, რომ გაზზე მოთხოვნა არა მხოლოდ ევროპაში, არამედ აზიაშიც იზრდება - კერძოდ, ჩინეთში და იაპონიაში.
ამ მოთხოვნასაც დაკმაყოფილება სჭირდება და ეს გაზი ისევ ევროპას მოაკლდება.
თუმცა, გარკვეული შანსები, რომ ევროპას ზამთარში გაყინვას გადაურჩება, მაინც არის -
Bloomberg NEF-ის ანალიტიკოსების აზრით, ომანიდან, შტატებიდან და ავსტრალიიდან თხევადი გაზის მიწოდების ზრდის ხარჯზე, სავარაუდოდ, მე-4 კვარტალში ფასები კლებას დაიწყებს.
და რაც მთავარია, დღეს არსებული საგაზო დეფიციტი შესაძლოა „ჩრდილოეთის ნაკადი-2“-ს ამოქმედების შემდეგ შეივსოს. ბაზარი ამ პერსპექტივაზე უკვე რეაგირებს - რამდენიმე დღის წინ გაზის ფასი ევროპაში 12%-ით შემცირდა მას შემდეგ, რაც „გაზპრომმა“ განაცხადა, რომ ახალი გაზსადენით ევროპა 2021 წელს 5,6 მლრდ კუბურ მეტრ გაზს მიიღებს.
„ჩრდილოეთის ნაკადი-2“-ით გაზის მიწოდება ძალიან დროულად დაიწყება, რადგანაც ამის წყალობით წლის ბოლოს დეფიციტი თუ ბოლომდე არ აღმოიფხვრება, ყოველ შემთხვევაში, მნიშვნელოვნად შემცირდება მაინც“, - მიიჩნევს DB Group-ის დირექტორი ტიმ პატრიჯი.
სავარაუდოდ, პირველ ეტაპზე ახალი მილსადენის ამოქმედება საქმეს ვერ უშველის, რადგანაც მას პარალელურად უკრაინული ტრანზიტის შემცირება მოჰყვება - მიიჩნევს S&P Global Platts-ის დირექტორი ჯეიმს ჰექსტოპი.
მისი თქმით, დღეს უკვე საბოლოოდ ცხადია, რომ თხევად გაზზე დამყარებული იმედები არ აღსრულდა და დეფიციტის დაფარვისთვის ევროპას ბუნებრივი გაზი კვლავ სჭირდება და რუსეთზე დამოკიდებულება მომავალში არათუ არ შემცირდება, არამედ გაიზრდება.
bloomberg.com