უკრაინაში მიმდინარე ომისა და რუსეთის მიმართ დაწესებული სანქციების გამო საქართველოს სავალუტო ბაზარზე სერიოზული ცვლილებებია. კერძოდ, რუსული მხარის მოთხოვნამ, რომ ვაჭრობისას საქართველომ რუსულ რუბლში გადაიხადოს, მოთხოვნის 35-40%-იანი ზრდა გამოიწვია, ხოლო ტრანზაქციები 10-12%-ით გააძვირა.

თემაზე „კომერსანტს“ საერთაშორისო კვლევებისა და პროგნოზირების ცენტრის ვიცე-პრეზიდენტი, ფინანსისტი ნიკა შენგელია ესაუბრება.

მისი თქმით, გლობალურ ბაზრებზე ფასების არნახული ზრდაა, რაც ქართულ ბაზარზეც ადეკვატურ გავლენას ახდენს და პროდუქტის გაძვირებას იწვევს. ამ თვალსაზრისით, ქვეყანას ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე ზაფხულის გადატანა უწევს.

,,მძიმე ზაფხულია და ეს ტენდენცია გაგრძელდება. იმპორტზე 80%-ით ვართ დამოკიდებული, ხოლო გლობალურ ბაზრებზე ფასების კატასტროფული ზრდა ფიქსირდება. პარტნიორ ქვეყნებში მაღალი ინფლაციაა აქაც დიდი გავლენას ახდენს. მაგალითად, თურქეთში 73%-იანი ინფლაცია ფიქსირდება, ევროპაში 9%-იანი ზრდაა ბოლო 3 თვეში, ხოლო საქართველოს შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 13%-ია. ჩვენთან განსაკუთრებით დიდი პრობლემაა იმის გამო, რომ რუსეთი ანგარიშსწორებას რუბლში ითხოვს. ამით ბოროტად სარგებლობენ ბანკები, 1 დოლარში 55 რუბლს იძლევიან, ტრანზაქციები 10-12%-ით არის გაძვირებული. ცხადია, ასეთი სხვაობა რუსული ვალუტის მიმართ მოთხოვნის ზრდამ გამოიწვია, 35-40%-ის ფარგლებში გაიზარდა რუბლზე მოთხოვნა, რაც საბოლოოდ ფასებზეც აისახება.  ბოლო 3 თვის განმავლობაში ფასები სურსათზე 60-80%-ით არის გაზრდილი“, - ამბობს ნიკა შენგელია.

მისი თქმით,  ფასების კლება, ისიც მხოლოდ სოფლის მეურნეობის პროდუქციაზე, შეიძლება დაიწყოს მხოლოდ ზაფხულის ბოლოს, როცა საქართველოში მასობრივად შემოვა ადგილობრივი პროდუქტი, ძირითადად, ბოსტნეული და იმპორტის საჭიროება აღარ იქნება.

შეგახსენებთ, რომ რუსეთის უკრაინაში შეჭრამ სურსათზე ფასები მთელს მსოფლიოში გაზარდა. ყველაზე მეტად მარცვლეული გაძვირდა. „მსოფლიო ბანკის“ პროგნოზით რეკორდული ფასები შესაძლოა 2024 წლის ბოლომდე შენარჩუნდეს.

სურსათის გაძვირება ყველაზე მეტად ღარიბ ადამიანებს აზარალებს. ისინი ან საკვების გარდა ვეღარაფერს ყიდულობენ, ან საკვების შეძენაზეც პრობლემა ექმნებათ. 2019 წელს პანდემიამდე, პირველად ისტორიაში უკიდურესი სიღარიბის ზარს მიღმა მყოფთა პროცენტული მაჩვენებელი 10%-ს ჩამოსცდა. 2020 წელს პანდემიამ და კოვიდრეგულაციებმა სიღარიბე ისევ გაზარდა. 2021 აღდგენისთვის საკმარისი არ აღმოჩნდა. 2022 წელს კი ევროპაში მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ყველაზე დიდი ომი დაიწყო.

მარი ჩიტაია