ჩვენი მიზანია დაფინანსება ადგილობრივ ვალუტაში განხორციელდეს, — ამის შესახებ ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკის (EBRD) პრეზიდენტმა ოდილ რენო-ბასომ „ინტერპრესნიუსთან“ ინტერვიუში დოლარიზაციის პრობლემის გადაჭრის გზებზე საუბრისას განაცხადა.
„ამისთვის ჩვენ მზად ვართ განვავითაროთ ადგილობრივი ვალუტისა და კაპიტალის ბაზრები. შესაძლებლობის შემთხვევაში, ჩვენი მიზანია დაფინანსება ადგილობრივ ვალუტაში განხორციელდეს. 2016-2021 წლებში მცირე და საშუალო ზომის ბიზნესებისთვის ჩვენი დახმარების თითქმის 75% სწორედ ლარში იყო გაცემული“, — ამბობს ოდილ რენო-ბასო.
ეროვნულ ბანკში აღნიშნავენ, რომ სესხების დოლარიზაციასაც შემცირების ტენდენცია გააჩნია. მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებში უცხოური ვალუტის სესხები ფაქტობრივად აღარ არის, მაშინ, როდესაც 2016 წელს სესხების 65% უცხოური ვალუტით იყო, ხოლო საბანკო სექტორში ფიზიკური პირების სესხების დოლარიზაცია 35%-ზე ნაკლებია, 2016 წელს 60%-მდე იყო. სესხების ხელშეკრულებების რაოდენობის მიხედვით კი, კონტრაქტების მხოლოდ დაახლოებით 2% არის უცხოური ვალუტით დენომინირებული.
უცხოური და ეროვნული ვალუტის დეპოზიტების ზრდის ტემპებიდან გამომდინარე, დეპოზიტების დოლარიზაცია, 2022 წლის ივლისში წინა თვესთან 0.39 პპ-ით გაიზარდა და 57.0%-ს შეადგენს. ივლისის ბოლოს, იურიდიული და ფიზიკური პირების დეპოზიტების დოლარიზაცია, შესაბამისად, 46.3% და 71.1 % შეადგენდა. აღსანიშნავია, რომ ფიზიკური პირების ვადიანი დეპოზიტების დედოლარიზაცია გრძელდება და ივლისში წინა თვესთან შედარებით 0.8 პპ შემცირდა და 68.0% შეადგინა.
რაც შეეხება სესხებს, უცხოური ვალუტით გაცემულ სესხებზე, ივლისში წინა თვესთან შედარებით, იურიდიული პირების სესხების საპროცენტო განაკვეთები 0.1 პპ-ით 7.3%-მდე გაიზარდა, ხოლო იპოთეკური სესხების 0.2 პპ-ით - 6.2%-მდე გაიზარდა. მთლიანი საკრედიტო პორტფელის დოლარიზაცია შემცირებას განაგრძობს. გაცვლითი კურსის ეფექტის გამორიცხვით, მისი დონე წინა თვესთან შედარებით 1.0 პპით შემცირდა და 45.8%-ს გაუტოლდა. შემცირებას განაგრძობს როგორც ფიზიკური პირების ასევე იურიდიული პირების დოლარიზაციის დონე. ივლისში, ვადაგადაცილებული სესხები წინა თვესთან შედარებით 35.4 მლნ ლარით შემცირდა და 471.9 მლნ ლარს გაუტოლდა. მათი წილი კომერციული ბანკების საკრედიტო პორტფელში 1.1% იყო. ვადაგადაცილებული სესხების 37.8% ეროვნული ვალუტით არის დენომინირებული.