როგორია მდგომარეობა საექსპორტო ბაზრებზე ხილისა და ბოსტნეულის მიმართულებით მას შემდეგ, რაც რუსეთისა და უკრაინის ომი დაიწყო, რა გამოწვევებია სოფლის მეურნეობის ამ დარგში და არის თუ არა წვდომა თანამედროვე ტექნოლოგიებზე — ამ და სხვა თემებზე, რადიო „კომერსანტის“ გადაცემაში, „კომერსანტის დილა“ ხილისა და ბოსტნეულის ექსპორტიორთა ასოციაციის თავმჯდომარემ ვახტანგ ბეჟიტაშვილმა ისაუბრა.
მისი თქმით, ექსპორტისთვის გეოპოლიტიკურ მდგომარეობას და სტაბილურ გარემოს უდიდესი მნიშვნელობა აქვს და შესაბამისად ის შემცირება, რასაც ექსპორტიორები ელოდნენ, სახეზეა.
„ექსპორტი მაჩვენებლის კლება მხოლოდ ომთან დაკავშირებული არ არის, ამის მიზეზი მოსავლიანობის კლება და ბაზრების არასტაბილურობაცაა, რაც ძალიან მოქმედებს ექსპორტის მოცულობაზე და დიდ გავლენას ახდეს.
შესაძლებელია, რომ ექსპორტის შემცირების დაანონსებული 10-15% -იანი შემცირება კიდევ უფრო გაიზარდოს, ექსპორტის შემცირებას ასევე ხელს უწყობს ტურისტული პოტენციალის ზრდა და ტურისტული ნაკადების შემოდინება, რადგან პროდუქცია, რომელიც ქვეყნიდან უნდა გასულიყო, აქ იყიდება, რაც ცუდი არ არის“, - აღნიშნა ვახტანგ ბეჟაშვილმა.
ახლა საქართველოში ციტრუსის სეზონია, ბეჟიტაშვილი აღნიშნავს, რომ ციტრუსის მოსავლიანობა წელს შარშანდელთან შედარებით 20 000 ტონით ნაკლებია და მოსალოდნელი 40 000 ტონაც არ იქნება იმ ხარისხის და კონდიციის, რომ ბაზრებს მიეწოდოს. რაოდენობა დიდია, თუმცა ხარისხი პრობლემურია ვაშლთან დაკავშირებით.
„რაც შეეხება ვაშლს, ვაშლის რაოდენობა დიდია, თუმცა პრობლემა ხარისხში და შეფუთვაშია, თანამედროვე პირობებში, როდესაც ბაზრები ღიაა , სხვადასხვა ქვეყნებიდან კარგად შეფუთული და ორგანიზებული პროდუქცია შემოდის, ჩვენთან ჯერჯერობით ეს სტანდარტები არ არის, ასევე გვაქვს სამაცივრე მეურნეობების დეფიციტი. ეს ინფრასტრუქტურა თუ არ მოწესრიგდა და პროდუქციის ხარისხმა არ მოიმატა, ექსპორტის ზრდაზე ფიქრი უადგილოა“, - აღნიშნა ვახტანგ ბეჟიტაშვილმა.
ბეჟიტაშვილის თქმით, ხილ-ბოსტნეულის ძირითადი საექსპორტო ბაზარი, მაინც რუსეთის ბაზარია, რომელიც სოფლის მეურნეობის პროდუქციისთვის ამინდს ქმნის. მისივე თქმით, პროდუქციის დაახლოებით 80% რუსეთში გადის , პროდუქცია ასევე მიდიოდა უკრაინაშიც , თუმცა ომმა გამოიწვია ის, რომ გაძვირდა ლოგისტიკა, ბორანი ვერ მოძრაობს, რაც მალფუჭებადი პროდუქციის გატანას აფერხებს.
„დღეს ჩვენთან სავაჭრო ურთიერთობას რუსეთი აგრძელებს, მაგრამ ხვალ რა მოხდება, არავინ ვიცით, ამიტომ ბაზრების დივერსიფიცირებაზე უნდა ვიზრუნოთ, საქართველოს ჯანსაღი პროდუქციის მოყვანის პოტენციალი ნამდვილად აქვს, თუმცა ამ მიმართულებით ბევრი სამუშაოა, როგორც სახელმწიფოს , ასევე ასოციაციების და ბიზნესის დონეზე იმისთვის, რომ დარგი განვითარდეს და სოფლის მეურნეობის პროდუქტი სუბსიდირებაზე დამოკიდებული არ იყოს“, - აღნიშნა ვახტანგ ბეჟიტაშვილმა.
თაკო კვაჭანტირაძე