ცივი საგაზო ომის ფრონტის ხაზი გერმანიაზე გადის, ბალტიის ზღვით ქვეყანამ კიდევ უფრო მეტი რუსული გაზი უნდა მიიღოს, ხოლო ჩრდილოეთ ზღვის სანაპიროებთან სულ მალე ამერიკული თხევადი გაზით გავსებული ტანკერები გამოჩნდება.
ორივე ქვეყანას - რუსეთსაც და აშშ-საც, ევროპაშიგაზის ექსპორტის გაზრდა სურთ. რუსული მილსადენის „ჩრდილოეთ ნაკადი-2“-ს მშენებლობა დასასრულს უახლოვდება, თუმცა, ვაშინგტონი ამ პროცესს თავისი სანქციებით მკვეთრად ართულებს.
ყველაფერთან ერთად ამერიკული და რუსული გაზის დაპირისპირება ეკოლოგიურ ხასიათსაც ატარებს. რომელი გაზია ბუნებისთვის უფრო მავნე - თხევადი თუ ბუნებრივი? ამ კითხვაზე ცალსახა და კონკრეტული პასუხი ჯერ არ არსებობს.
მაგალითად, თხევადი გაზის დატვირთული ტანკერები უკიდურესად საშიშია ხანძრის გაჩენის კუთხით. თანაც საწვავს მიიღებს ერთ-ერთ პორტში აშენებული ტერმინალი, სადაც ის დაგროვდება, რაც ასევე დიდ საფრთხეს შეიცავს.
თუმცა, არც ბუნებრივი გაზია ეკოლოგიისთვის პანაცეა.
ხშირად მას როგორც ბუნების დაცვის შესაძლებლობას წარმოაჩენენ და ამ მიმართულების გაზის ინდუსტრიის ლობისტები წლების მანძილზე მუშაობენ. ამ პროპაგანდამ გარკვეული შედეგები გამოიღო და საზოგადოების თვალში გაზი ნაკლებ ბოროტებად გამოიყურება.
თუმცა, ბუნებრივი გაზის მთავარი ინგრედიენტი მეტანი - ყველაფერია, კლიმატისთვის სასარგებლო ნივთიერების გარდა. კლიმატური ცვლილებების კვლევის მთავრობათაშორისი კომისიის დასკვნით, სწორედ ბუნებრივ გაზზე მოდის გლობალური დათბობის ადამიანის მიერ გამოწვეული ნაწილის მეოთხედი.
ბოლო 20 წლის მანძილზე ატმოსფეროში მეტანის, ანუ, უძლიერესი სასათბურე გაზის შემცველობა, ექსტრემალური ტემპებით იზრდება. ექსპერტები მთავარ პრობლემად საბადოებიდან და მილსადენებიდან უკონტროლო გაჟონვებს მიიჩნევენ.
ამ ეტაპზე არ არსებობს მეცნიერულად დასაბუთებული დასკვნა, რომელი გაზია უფრო საშიში ეკოლოგიისთვის, ბუნებრივი თუ თხევადი?
ამერიკული გაზის ძირითადი ნაწილი დიდ სიღრმეზე მოიპოვება, ქიმიკატების დაჯერებული წლის მაღალი წნევით ჩატუმბვის გზით, რაც ძალიან მავნეა ბუნებისთვის. რამდენად მაღალია მეტანის გაჟონვის რისკები ამ ტექნოლოგიაში - დაზუსტებული არაა, თუმცა, ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ რეალური მაჩვენებელი ოფიციალურზე 60% მეტია.
„გარემოც დაცვის ფონდის“ ინფორმაციით, შტატებში მხოლოდ გაზის საბადოებზე, მოპოვების სტადიაზე გაზის გაჟონვა წელიწადში 1,4 მლნ. ტონას შეადგენს.
გარდა ამისა, გაზის გადამუშავება და ტრანსპორტირება დამატებით ენერგიას მოითხოვს, გაზი -163 გრადუსამდე უნდა გაცივდეს და ამ გზით მისი მოცულობა 600-ჯერ შემცირდეს. თუმცა, შემდეგ, უკვე კლიენტის მიერ შეძენის შემდეგ სპეციალურ ტერმინალებში თხევადი გაზი ისევ ბუნებრივ მდგომარეობაში გადადის.
მთლიანობაში, ბუნებაზე ზემოქმედების კუთხით, ბუნებრივ გაზს თხევადზე უკეთესი მონაცემები აქვს, თუმცა, რაც უფრო გრძელია მილსადენი, მით უფრო მეტია გაჟონვა.
ასევე არ არსებობს ზუსტი პასუხი კითხვაზე - რეალობაში რამდენი გაზი სჭირდება ევროპას? გაზის ლობისტები აცხადებენ, რომ მოთხოვნა ყოველწლიურად იზრდება, თუმცა, ზუსტი გათვლები დამოკიდებულია ნავთობპროდუქტების მოხმარების შემცირების მასშტაბებთან, რაც ასევე გაურკვეველია- პროგნოზები ამ კუთხით ხშირად იცვლება, შესაბამისად, მათთან ერთად გაზის მოთხოვნის გათვლებიც.
თენგიზ აბლოთია
წყარო: spiegel.ge