„ფასების სტაბილურობის უზრუნველყოფა არის ეროვნული ბანკის თითქოსდა მთავარი ამოცანა, მაგრამ ეს ამოცანა ამ ორგზანიზაციას საერთოდ არ უნდა ჰქონდეს“, - ამის შესახებ „ახალი ეკონომიკური სკოლის“ პრეზიდენტი, პაატა შეშელიძე აცხადებს.

მისი თქმით, ისეთი ამოცანის დასმა, რომლის მიხედვითაც ეროვნულმა ბანკმა უნდა აკონტროლოს ფასები, აბსურდულია.

„პირველი ის არის, რომ თვითონ ფუნქციის თვალსაზრისით, ფასების სტაბილურობის უზრუნველყოფა არის ეროვნული ბანკის თითქოსდა მთავარი ამოცანა, მაგრამ ეს ამოცანა ამ ორგზანიზაციას საერთოდ არ უნდა ჰქონდეს. მას ამ საქმესთან არანაირი შეხება არ აქვს, რადგან პროცენტი ყალიბდება ბაზარზე უამრავი ადამიანის გარიგებით, რომელზეც უამრავი ფაქტორი მოქმედებს და რომელიც არ არის დამოკიდებული ეროვნულ ბანკზე. ერთადერთი გზა, რაც მას შეუძლია გამოიყენოს, არის ფულის მასის ზრდა ან შემცირება ან აუკრძალოს ადამიანს სესხის აღება ამა თუ იმ შემთხვევაში. ნებისმიერ შემთხვევაში ფულის მიწოდების დაშვება ან შეზღუდვაა მისი ფუნქცია, რაც, რა თქმა უნდა, არის ერთ-ერთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება ფასებზე იმოქმედოს, მაგრამ არა ერთადერთი.

ამიტომ, ასეთი ამოცანის დასმა, რომ ეროვნულმა ბანკმა უნდა აკონტროლოს ფასები, ჩემი აზრით, სრულიად აბსურდია. პრაქტიკულად, რასაც ეროვნული ბანკი აკეთებს არის ფასების ზრდის ხელშეწყობა. მათი აზრით, რომელიც მუდმივადაა გაჟღერებული, არის მაღალი ფასების შენარჩუნება, რამაც ხელი უნდა შეუწყოს წარმოებას, რაც სრული აბსურდია. მაღალი ფასები არ გულისხმობს წარმოების ხელშეწყობას. გააჩნია რის გამოა ეს ფასები. კონკრეტულად შემთხვევაში ეს ფასები ხდება ფულის მასის გაზრდის ხარჯზე, რაც ნიშნავს იმას, რომ ფასები იზრდება, მაგრამ ამ დროს დანაზოგები მცირდება და ვალდებულებები იზრდება, რაც ასევე დიდი შეცდომაა.

საბოლოო ჯამში, ჩემი ღრმა რწმენით, დღევანდელი ვითარება - მაღალი ფასები, ინფლაციის მაღალი დონე, არის პირდაპირ კავშირში ეროვნული ბანკის შეცდომებთან, მის ხედვასთან და დამოკიდებულებასთან თუ როგორ უნდა მართოს პოლიტიკა“, - აცხადებს პაატა შეშელიძე.

შეშელიძე მიიჩნევს, რომ სიტუაციიდან გამოსავალი საკმაოდ მარტივია და ის ამაში ეროვნული ბანკის საერთოდ გაუქმებას გულისხმობს.

„გამოსავალი საკმაოდ მარტივია - ეროვნული ბანკი საერთოდ გასაუქმებელი ორგანიზაციაა. ის ადამიანები, ვინც იქ საქმიანობენ, შეიძლება არიან კომპოტენტურები, მაგრამ თუ არიან კომპეტენტურები სხვაგან იმუშაონ და არა აქ. მათ შეუძლიათ ეს ბანკი კომერციულად ბანკად აქციონ და გამოავლინონ იქ თავიანთი ნიჭი და უნარი და არა იმაში, რომ ჩვენს ჯიბეში ჩაძვრნენ და გაგვიუფასურონ დანაზოგები. ეს არის ყოვლად მიუღებელი და ამორალური პრაქტიკა, რასაც ეს ორგანიზაცია მიმართავს.

ჩემი აზრით, სრულიად საკმარისი იქნებოდა ჩვენ მივცეთ არჩევანის საშუალება მომხმარებელს, რომ მან აირჩიოს თუ რა უნდა იყოს. არის, რა თქმა უნდა, კომპრომისული ვარიანტებიც, რომელიც შეიძლება იყოს ქართული ოქროს გამოყენება, რომელიც შეიძლება ადვილად ჩანაცვლდეს. არსებული ფული ადვილად შეიძლება იყოს გამოყენებული და შესაბამისად, პრაქტიკულ ცხოვრებაში ჩვენ არაფერი შეგვეცლება. ეროვნული ბანკი აღარ იქნება და ის ვერ გაზრდის ფულის მასას, ვერ დააფინანსებს მთავრობას და მის კარტელში შემავალ ბანკებს. ამის შემდგომ, მესამე დონის გადაწყვეტილება იქნებოდა არსებული ლარის მიბმა მესამე ვალუტაზე, რომელიც მყარი კურსით იქნებოდა მიბმული და აღარ იქნებოდა საჭირო თანამედროვე ფორმის ეროვნული ბანკი თავისი უზარმაზარი ფუნქციებით. ამას დასჭირდებოდა მონეტარული საბჭო, რომელიც ამ ფულის გაცვლას უზრუნველყოფს. საბანკო ჯიხურივით იქნებოდა და მეტი არაფერი. დანარჩენი ფუნქციები არ ექნებოდა. შესაბამისად, ბიუროკრატიაც არ იქნებოდა.

კიდევ არის ერთი, რომელიც პრაქტიკაში შესაძლოა განხილული იქნას, თუმცა არაა იდეალური - ჩანაცვლდეს ქართული ლარი რომელიმე უცხოური ვალუტით. მაგალითად, ევრო ან დოლარი. ასეთ შემთხვევაში ისევ არ გვექნება ეროვნული ბანკი, სტრუქტურა რომელიც ჩემი აზრით საქმეს აფუჭებს, მაგრამ სამაგიეროდ იქნება ევროპის ცენტრალური ბანკი ან ამერიკის ცენტრალური ბანკი, რომელიც ასევე აფუჭებს საქმეს, მაგრამ ჩვენ შედარებით მცირე ტალღას გავყვებით“, - აღნიშნა შეშელიძემ.