დიდი ბრიტანეთის „ოქროს პასპორტის“ მფლობელი რვა რუსი „ოლიგარქი“ აღმოჩნდა. ამის შესახებ Financial Times (FT) ყოფილი შინაგან საქმეთა მინისტრის, სიუზან უილიამსის განცხადებაზე დაყრდნობით წერს. თუმცა მათი ვინაობა არ სახელდება.
ბრიტანეთი იყო პირველი ქვეყანა, რომლემაც საინვესტიციო სავიზო პროგრამა, „მოქალაქეობა ინვესტიის სანაცვლოდ“ შემოიღო. ის მდიდარ რუსებსა და სხვა საერთაშორისო ინვესტორებს იზიდავდა. „ოქროს პასპორტების“ კანდიდატებს გაერთიანებული სამეფოს ეკონომიკაში, მინიმუმ, 2 მლნ ფუნტის ინვესტიცია მოეთხოვებოდათ. თუმცა თებერვალში მთავრობამ ამ პროგრამის დახურვა გადაწყვიტა. ამასთან, ხელისუფლება 2018 წლიდან გაცემულ ვიზებს ამოწმებს, რისი შედეგებიც ჯერ არ გამოუქვეყნებია.
FT-ის ცნობით, ჯერ კიდევ 2020 წელს ბრიტანეთის პარლამენტის დაზვერვისა და უსაფრთხოების კომიტეტი აცხადებდა, რომ ქვეყანაში ფულის გათეთრების „იდეალური მექანიზმები“ მოქმედებდა და ოფშორული კაპიტალისთვის საერთაშორისო „სამრეცხაოდ“ გადაიქცა. სტატისტიკის მიხედვით, 2020 წლის სექტემბრიდან 2021 წლის სექტემბრამდე დიდ ბრიტანეთში გაცემულია 798 საინვესტიციო ვიზა, საიდანაც 82, ანუ 10,2% რუსებმა მიიღეს.
ქვეყნის საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა Financial Times-ს განუცხადა, რომ დიდი ბრიტანეთი „ბინძური ფულისთვის უსაფრთხო თავშესაფარი“ აღარ არის.
დიდმა ბრიტანეთმა რუსეთის წინააღმდეგ სანქციების რამდენიმე რაუნდი გამოაცხადა, რომლის ქვეშაც მოხვდნენ მილიარდერები: რომან აბრამოვიჩი, ოლეგ დერიპასკა, მიხაილ ფრიდმანი, პიოტრ ავენი, ალექსეი მორდაშოვი, ანდრეი მელნიჩენკო, დიმიტრი პუმპიანსკი, ვიქტორ ვეკსელბერგი, გერმან ხანი და სხვები. აქედან ფრიდმანი და ავენი ლონდონში მუდმივად ცხოვრობენ. ისინი ბრიტანულ პრესაში ჩიოდნენ, რომ სანქციების გამო ფულზე წვდომა დაკარგეს და დამლაგებლისა და პირადი მძღოლის მომსახურებასაც ვეღარ იხდიან.
ე.წ. ოლიგარქების სიაში არა მხოლოდ რუსი ბიზნესმენები და მილიარდერები, არამედ უმსხვილესი სახელმწიფო კომპანიებისა და ბანკების ხელმძღვანელებიც შევიდნენ. ლონდონმა შეზღუდვები დაუწესა, მაგალითად, „როსნეფტის“ აღმასრულებელ დირექტორ იგორ სეჩინს, VTB-ის პრეზიდენტ ანდრეი კოსტინს, „გაზპრომის“ აღმასრულებელ დირექტორ ალექსეი მილერსა და „ტრანსნეფტის“ პრეზიდენტ ნიკოლაი ტოკარევს.
27 თებერვალს ევროკავშირის ქვეყნები, დიდი ბრიტანეთი, აშშ და კანადა შეთანხმდნენ, შეზღუდონ „ოქროს პასპორტების“ გაცემა და შექმნან სამუშაო ჯგუფი, რომელიც სანქციების ქვეშ მოქცეული რუსების აქტივებს ამოიცნობს და დაბლოკავს. 10 მარტს ევროპარლამენტმა ინვესტიციის სანაცვლოდ მოქალაქეობის მიღების პროგრამის შეზღუდვას მხარი დაუჭირა.
„ოქროს პასპორტი“
