„სამწუხაროდ, საქართველოში ჯანდაცვის სისტემის მართვა არ ვიცით. საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამა, რომელსაც მე ვეძახი საყოველთაო „ბედნიერების“ პროგრამას, იყო სრული პროფანაცია. რომელმაც მოიტანა უხარისხო სამედიცინო სერვისი. არავინ ფიქრობდა რისკებზე, არ ხდება დღეს პოსტ დიპლომური განათლების მიღება და კრიზისული მომენტების მართვა. ჩვენი მედიცინა უკან მიდიოდა და ხარისხზე არავინ ფიქრობდა. წინა მინისტრმაც თქვა, რა დროს ხარისხია, ხალხს სერვისი უნდა მივაწოდოთო, — ამის შესახებ „კომერსანტთან“ ჯანდაცვის ექსპერტი ვახტანგ სურგულაძე საუბრობს.
ექსპერტი დაწვრილებით საუბრობს ჯანდაცვის სისტემის გამოწვევებზე და ხელისუფლების მიერ დაშვებულ მთავარ შეცდომებზე.
„უხარისხო მედიკამენტი“ ან „დაბალი ხარისხის სამედიცინო დახმარება“ არის ოქსიმორონი. არ უნდა ჰქონდეს მნიშვნელობა, სად გაგიწევენ სამედიცინო დახმარებას, ლაგოდეხში, თუ თბილისში, ყველგან უნდა ვეცადოთ, რომ სამედიცინო დახმარების დონე იყოს მაღალი. ყველაფრის საფუძველია პირველადი ჯანდაცვა, ოჯახის ექიმი და ოჯახის ექიმი სოფლად. კოვიდის დროს მივიღეთ შედეგად ის, რომ არ გვყავს კარგად მოტივირებული ოჯახის ექიმები. მათ უნდა მართონ რეალურად, რაღაც დონეზე ეს კრიზისი“, -აცხადებს სურგულაძე.
კითხვაზე, თუ რატომ არ გვაქვს ადგილები კლინიკებში, ის ამბობს, რომ ამის მიზეზი ოჯახის ინსტიტუტის ცუდი მუშაობაა და ეს არის ერთ-ერთი მიზეზი, გარდა ამისა, არ ხდება პაციენტების კლინიკებში სწორად გადანაწილება. მისი თქმით, ქვეყანაში უნდა შეიქმნას კოვიდ ცენტრი, რომელიც საინფორმაციო-ლოჯისტიკურ ფუნქციებს შეითავსებს.
„ოჯახის ექიმმა უნდა მართოს ეს პროცესი, მან უნდა მიაწოდოს ინფორმაცია კლინიკებს. ფაქტობრივად, ეს არის ომი და მართვის სხვა მეთოდები გვჭირდება. ეს საქმე კი უნდა გააკეთოს მან, ვინც იცის.
ჩვენმა ხელმძღვანელმა სტრუქტურებმა გადაწყვიტეს, რომ კოვიდი უნდა მოსპონ. აქამდე თანაცხოვრებისთვის კი არ ემზადებოდნენ, როგორც სხვა ქვეყნებში, არამედ იმისთვის, რომ მოესპოთ ვირუსი. უნდა შეიქმნას საინფორმაციო ლოჯისტიკური ცენტრი, რომელსაც ექნება ცაკლე ნომერი. ასევე უნდა არსებობდეს პოლიტიკური ნება და თანხები უნდა გამოიყოს არა ნაძვის ხეების და ქუჩების განათებაზე, არამედ სამედიცინო დანადგარების შესაძენად. აუცილებელია არსებობდნენ კოვიდ ოფიცრები. როდესაც ჩავკეტეთ ყველაფერი და გვქონდა ეკონომიკური ვარდნა, სწორედ მაშინ უნდა მოვმზადებულიყავით კოვიდთან თანაცხოვრებისთვის. როდის დამთავრდება პანდემია ეს არავინ იცის. მომზადების პროცესში, უნდა გადადგმულიყო რამდენიმე ნაბიჯი: გადამზადებები დაწყებულიყო და არა ტრენინგები, რომლისთვისაც საჭიროა, პრეტესტი, შემდეგ ტრენინგი, მერე პრეტესტი, მხარდამჭერი კონტროლი და მერე კონტროლი. ეს ასე არ მომხდა, 2 დღიანი ზუმ კონფერენციებისა და ვებინარების შემდეგ არ შეუმოწმებიათ, ის თუ რამდენად ჰქონდათ შესაძლებლობა მიღებული ცოდნა სწორად გამოეყენებინათ, ან რამდენად ჰქონდათ კლინიკებში მუშაობის პირობები,“- აცხადებს ვახტანგ სურგულაძე.
სურგულაძე ჰიბრიდულ კლინიკების არსებობას აკრიტიკებს და სამედიცინო პერსონალის უსაფრთხოებასთან დაკავშირებულ რისკებზე საუბრობს.
„ჰიბრიდული კლინიკები იყო ერთ-ერთი არასწორი გადაწყვეტილება. წარმოიდგინეთ, ერთ სართულზე წევს კოვიდიანი, გვერდით კი არის სამშობიარო დეპარტამენტები - უსაფრთხოება არ გვაქვს დაცული. სამედიცინო პერსონალის უსაფრთხოებაზეა დამოკიდებული ჩვენი კარგად ყოფნა. სპორტის სასახლე ვერ იქნება კარგი საველე ჰოსპიტალი, თავისი არქიტექტურიდან, სავინტელაციო სისტემიდან გამომდინარე. მოედანი საკმაოდ პატარაა. ჩვენ კი შეგვეძლო გვეყიდა სამედიცინო დანადგარები და საველე ჰოსპიტალები იმ 5 მილიარდ ლარად. ჩვენი მეზობელი თურქეთი აწარმოებს საველე ჰოსპიტლებს, ჩამოგვიტანდნენ და ააწყობდნენ კიდეც.
აპრილშივე იყო ძალიან დიდი ალბათობა იმისა, რომ დღეს გვექნებოდა რთული სიტუაცია. ყველაფერი გართულდება მაშინ,როცა დაგვემატება სეზონური გრიპი, რომელიც ისედაც სერიოზული პრობლემაა და სიკვდილიანობის მაჩვენებლით გაცილებით ძლიერია, ვიდრე კოვიდი. რისკები იყო განჭვრეტადი, ჩვენ კი კრიზისამდე მივედით“, — ამბობს სურგულაძე.
ექსპერტის აზრით, ხელისუფლებამ რისკები სათანადოდ ვერ შეაფასა და ეს პრობლემა დღემდე გრძელდება. მისი თქმით, დღეს ინფექციონისტები გახდნენ ჯანდაცვის და ეკონომიკის სპეციალისტები და ეკონომისტები და ფინანსისტები გახდნენ ინფექციონისტები, ამით ტიპური ქართული დამოკიდებულება გამჟღავნდა, როცა ყველამ ყველაფერი ვიცით.