„მაღალი რეფინანსირების განაკვეთი დიდ დარტყმას აყენებს მეწარმეებს, რომლებსაც უძვირდებათ სესხი და უმცირდებათ აქტივობა“, — ამის შესახებ „კომერსანტთან“ ფინანსისტმა მიხეილ თოქმაზიშვილმა ისაუბრა.
მისი თქმით, ეროვნული ბანკი ყოველთვიურად აკვირდება ფასების მოძრაობას და იმის მიხედვით იღებს გადაწყვეტილებას მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებასთან დაკავშირებით.
„რეფინანსირების განაკვეთის ერთ-ერთი მთავარი მიზანი არის ფასების სტაბილიზაცია, როდესაც ის მაღალი არის ეს განპირობებულია ინფლაციით, რომელიც საქართველოში და მთელ მსოფლიოში ძალიან მაღალია. ამ თვალსაზრისით ეროვნული ბანკი თვიდან-თვემდე უკვირდება ფასების მოძრაობას და იღებს გადაწყვეტილებას. ინფლაცია მარტო ჩვენი პრობლემა არ არის, მსოფლიოც კი გაოგნებულია და მკაცრი მონეტარული პოლიტიკით ძნელად თუ ახერხებენ მის უმნიშვნელო შემცირებას. ამ ვითარებაში ეროვნული ბანკი ხედავს რომ ფასები დაბლა არ ჩამოდის, ინფლაცია კი მაღალია და შესაბამისად მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთიც მაღალი რჩება, თუმცა მას უარყოფითი მხარეც აქვს, ის განსაკუთრებით დიდი დარტყმას ახდენს მიწოდებაზე, მეწარმეებზე, რომელსაც უძვირდებათ სესხები და უმცირდებათ აქტივობა.
რაც შეეხება დოლარიზაციას, მთელი რიგი პროდუქტები დოლარში გამოხატული არის მაღალი და რაც არ უნდა მაღალი საპროცენტო განაკვეთი დააწესოს სებ-მა, მისი შემოქმედება ძალიან მცირეა, რადგან დოლარიზაციის ინდექსი ნახევარზე მეტია და ფაქტობრივად ეროვნულ ბანკს შეუძლია მხოლოდ დანარჩენ ნაწილზე იმოქმედოს, ნახვარზე მეტი კი რჩება უცხოეთში მიმდინარე მოვლენების ზემოქმედების ქვეშ.
ამერიკის ფედერალური სარეზერვო სისტემა ჩვენს მსგავსად მოქმედებს და ზრდის რეფინანსირების განაკვეთს, რა თქმა უნდა მისი ეფექტი საქართველოზეც იქნება და დოლარში გაცემულ სესხებზე საპროცენტო განაკვეთის ზრდით აისახება. ზოგადად, ეს რასაც ეროვნული ბანკი აქკეთებს გამოცდილი ხერხია და მოკლევადიანი ეფექტი აქვს, ყოველთვიური დაკვირვებები ხდება, ეროვნულ ბანკს რაც არ უნდა მოვთხოვოთ უფრო მეტი გააკეთოს, მას არ გაჩნია ბერკეტი რომ ხანგრძლივვადიან პერსპექტივაზე იფიქროს, მისი მთავარი პრობლემა არის ინფლაციის მოკლე ვადაში მოთოკვა“, — აღნიშნა თოქმაზიშვილმა.
ეროვნულ ბანკთან, რომელმაც ეკონომიკის ზრდის პროგნოზი 4%-დან 9%-მდე გაზარდა, დაახლოებული პროგნოზი აქვს Galt&Taggart-ს. მათი ინფორმაციით, 2022 წლის ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი 9.2%-მდე გაიზრდება საბაზისო სცენარში, წინა 7.6%-დან.
„2022 წლის ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი 9.2%-მდე გავზარდეთ საბაზისო სცენარში, წინა 7.6%-დან. აღნიშნულ პროგნოზში მე-4 კვარტალში ვპროგნოზირებთ ზრდის შენელებას გლობალური ზრდის მოსალოდნელი შენელებიდან გამომდინარე. თუ ძლიერი საგარეო შემოდინებების დინამიკა წლის ბოლომდე გაგრძელდა, წლის მე-2 ნახევარში გლობალური ზრდის შენელების მიუხედავად, ოპტიმისტურ სცენარში საქართველოს ეკონომიკური ზრდა 10.6% იქნება“, — ამბობენ Galt&Taggart-ში.
PMCG ერთი თვის წინ ჩატარებულ კვლევაზე დაყრდნობით კი „კომერსანტთან“ აღნიშნავს, რომ საქართველოს რეალური მშპ-ს მოსალოდნელი ზრდა 2022 წელს 6.1%-ს შეადგენს, ასევე მოსალოდნელია ინფლაციის კლება შემდეგ 6 თვეში, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით.
დღეს, მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის სხდომაზე ეროვნულმა ბანკმა რეფინანსირების განაკვეთი უცვლელად, 11%-ზე დატოვა. პრესკონფერენციაზე კობა გვენეტაძემ ინფლაციის შენელებაზე, ეკონომიკის 9%-იან ზრდაზე, დოლარიზაციის ეფექტზე და სავალუტო სესხების 200 000 ლარიანი ზღვრის შესაძლო აწევაზე გაამახვილა ყურადღება.
„მიმდინარე და მომავალ წელს ინფლაციას შემცირების - თუმცა წინა პროგნოზთან შედარებით უფრო ნელი ტემპით - ტენდენცია ექნება და, სხვა თანაბარ პირობებში, ის მის მიზნობრივ დონეს 2023 წლის შუა პერიოდიდან დაუახლოვდება.
მოსალოდნელია, რომ აშშ-ს ფედერალური სარეზერვო სისტემისა და ევროპის ცენტრალური ბანკის მიერ საპროცენტო განაკვეთების განხორციელებულ და დაანონსებულ ზრდას საქართველოში უცხოური ვალუტით დაკრედიტებაზე მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრების მსგავსი ეფექტი ექნება. მოვლენების ამგვარი განვითარების შემთხვევაში, ეროვნული ბანკი 2022 წლის ეკონომიკურ ზრდას 9 პროცენტზე პროგნოზირებს.
დღეს რომ დოლარიზაცია გვქონდეს უფრო დაბალი, მკაცრი მონეტარული პოლიტიკა რომელიც დღეს ჩვენ გვაქვს, უფრო ეფექტურად გადაეცემოდა ეკონომიკას და უფრო მალე მოხერხდებოდა ინფლაციის შემცირება, რომელიც მოთხოვნის ფაქტორებითაც გამომდინარეობს. დოლარიზაცია კვლავ ქართული საფინანსო სექტორის პრობლემაა.
რაც შეეხება 200,000 ლარს, ამან საკმაოდ კარგი შედეგი გამოიღო და კარგი აღმოჩნდა, ჭარბვალიანობის შემცირებისთვის. ეს დაეხმარა დოლარიზაციის შემცირებას და ესეც მონეტარული პოლიტიკის გადაცემის ეფექტიანობას ეხმარება. ₾200,000-ლარიან ზღვარზე, ვფიქრობთ მოხდება მისი გაზრდა და ეს ნამდვილად წაადგება სიტუაციას“, — აღნიშნა ეროვნული ბანკის პრეზიდენტმა კობა გვენეტაძემ.