რა ცვლილებები მოიტანა GMP სტანდარტის  ამოქმედებამ ფარმაცევტულ სექტორში და ემუქრება თუ არა 1500 - მდე ადამიანს უმუშევრად დარჩენა, ამ და სხვა თემებზე რადიო „კომერსანტის“ გადაცემაში „კომერსანტის დილა“ ფარმაცევტთა ასოციაციის ხელმძღვანელმა ლევან გოგიბერიძემ ისაუბრა. მისი თქმით, აღნიშნულმა ცვლილებამ გამოიწვია ის, რომ 51 საწარმოდან სტანდარტი მხოლოდ ორმა დააკმაყოფილა და დანარჩენის წარმოება გაჩერებულია. მისივე თქმით, პერსპექტივაში მხოლოდ სამი საწარმო შეძლებს შესაბამისი  სერტიფიკატის აღებას, ხოლო დანარჩენებს ემუქრებათ  დახურვა თუ დროთა განმავლობაში ვერ  შეძლებენ ახალი სტანდარტის  დაკმაყოფილებას.

2022 წლიდან GMP სტანდარტი მოეთხოვება  როგორც ადგილობრივ მწარმოებელს,  ასევე  იმპორტიორ  ქვეყანასაც,  აქედან  გამომდინარე გოგიბერიძე 2023 წლიდან გარკვეულ წამლებზე დეფიციტს ვარაუდობს.

„რა თქმა უნდა ეს პროცესი გამოიწვევს იმას, რომ ადგილობრივ ბაზრებზე  შეიქმნება წამლების დეფიციტი და ბევრი პროფესიონალი, რომელიც ამ სფეროში იყო დასაქმებული, დარჩება სამუშაოს გარეშე.

მართალია, ბაზარი ცარიელი არ დარჩება, მაგრამ რამდენად რენტაბელური იქნება ეს წამლები, ეგ საკითხავია.  ჩვენი  წარმოებების დიდი  უმრავლესობა დაბალფასიან, მაგრამ საზოგადოებაში ფართოდ მოხმარებად წამლებზე მუშაობდა. იმისათვის, რომ ესა თუ ის კომპანია ახალ სტანდარტზე გადავიდეს, ძალიან სერიოზული ინვესტიციების განხორციელებაა საჭირო და აქ არ არის ათასებზე საუბარი, როგორც  ეს ზოგიერთს  მიაჩნია,  აქ მილიონებზეა საუბარი. როდესაც ესა თუ  ის კომპანია  ამხელა  ინვესტიციას განახორციელებს  ახალ  სტანდარტზე გადასასვლელად , მისთვის  დაბალფასიანი მედიკამენტის  წარმოება  არარენტაბელური ხდება, ასევე არის  უცხოეთშიც,  ის  წარმოებები  რომლებსაც  ეს  სერტიფიკატი  გააჩნიათ, მათთვისაც  არარენატებელურია  დაბალფასიანი  მედიკამენტების  წარმოება,“- აღნიშნა ლევან გოგიბერიძემ.

გოგიბერიძემ განაცხადა, რომ ასოციაციაში შემავალი კომპანიები ჯანდაცვის სამინისტროს თანამშრომლობას სთავაზობენ, მათ სამინისტროს ახალ სტანდარტზე ეტაპობრივი გადასვლის გეგმა წარუდგინეს, რომელიც ასოციაციას თავიდან ბოლომდე ჰქონდა გაწერილი და ზოგი კომპანიისთვის ორს, ზოგი კომპანიისთვის კი  სამწლიან გარდამავალ პერიოდს მოიცავდა.

„სამწუხაროდ მოხდა ისე, რომ  ჯანდაცვის  სამინისტროს  მხრიდან  თანამშრომლობის  სურვილი  არ გამოითქვა და  მივედით აქამდე.  დადგენილებში, რომელიც  ჩვენ თანამშრომლებს  აღნიშნულ სტანდარტს სთხოვს. გაწერილია ისიც, თუ რა უნდა გაკეთდეს ხელისუფლების მხრიდანაც.

2022 წლის  პირველი  იანვრისთვის არაფერი არ იყო გაკეთებული, სტანდარტი ქართულ ენაზეც კი არ იყო ნათარგმნი,  დღემდე არ გვაქვს ხარისხის კონტროლის ლაბორატორია, რომელმაც მედიკამენტების ხარისხზე სერტიფიცირება უნდა მოახდინოს.  ამიტომ პრობლემურია  შემოტანილი მედიკამენტების ხარისხის კონტროლი, ამ მიმართლებთ იყო პრობლემები და მხოლოდ ბიზნესზე სტანდარტის მოთხოვნა არასწორი მგონია. 

რაც შეეხება  იმას, რომ GMP სტანდარტის  შემდეგ   წარმოებებს  ექნებათ თუ არა  ბაზრების გაზრდის საშუალება, lლევან გოგიბერიძის თქმით, ეს მოხდება მხოლოდ და მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც მარეგულირებელს საერთაშორისო ინსპექტორატის  მიმართებით საერთაშორისო  სტრუქტურაში გაწევრიანების საშუალება ექნება.

გოგიბერიძე ასევე ვარაუდობს, რომ ამ რეგულაციამ შესაძლოა კომპანიების გამსხვილება და რამდენიმე  მცირე მოთამაშის გაერთიანება გამოიწვიოს.

„ეს  თვითონ ბიზნესზე და მცირე საწარმოების სურვილზეა  დამოკიდებული, თუ რამდენად მოახერხებენ კონსოლიდირებას და  ერთმანეთთან კავშირის დამყარებას. თუმცა როგორც ვიცი, ამ მიმართულებით მუშაობა მიდის, ეს არის გადარჩენის საშუალება“, - აღნიშნა ლევან გოგიბერიძემ.

GMP სტანდარტის  დაკმაყოფილება სავალდებულო  2022 წლის  პირველი იანვრიდან გახდა  და კომპანიებს ახალ  სტანდარტზე  გადასვლის  ვალდებულება იმ კონკრეტული თვიდან წარმოეშვათ, რა  დროსაც  საქმიანობის  ნებართვა  მიიღეს, ამ დროისთვის  GMP სტანდარტს  სულ  რამდენიმე  კომპანია აკმაყოფილებს.

თაკო კვაჭანტირაძე