მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია „რიკო ექსპრესის“ სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე, ლაშა ნიკოლაიშვილი „კომერსანტთან“ ამბობს, რომ „ესტონური მოდელის“ არამოქმედება ან თუნდაც გადასახადის 5%-ით გაზრდა საფინანსო სექტორზე და მსესხებლებზე მნიშვნელოვან გავლენას ვერ მოახდენს.
„ვფიქრობ „ესტონური მოდელის“ არამოქმედებით, არანაირი სერიოზული ცვლილება არ მოხდება საფინანსო სექტორისთვის. დღესდღეობით საქართველოში ყველაზე დაბალი საგადასახადო რეჟიმია ევროპის სხვა ქვეყნებთან შედარებით და ის, რაც დღეს არის, სრულიად მისაღებია სექტორისთვის.
გადასახადების გაზრდაზეც იყო საუბარი 5%-ით, საფინანსო სისტემა ძალიან მდგრადია და კრიზისსაც კარგად გაუმკლავდა, ამიტომ არც ეს მგონია დიდი პრობლემა იყოს ჩვენთვის და ბანკებისთვის, თუმცა ჯერ დაზუსტებით არ ვიცით, ფინანსურ სექტორს მთლიანად შეეხება ეს, თუ ნაწილს. ეროვნული ბანკის მხარდაჭერით კოვიდ პანდემიას სექტორმა კარგად გაუძლო, დღეს ის ძალიან მდგრადია, შესაბამისად ფინანსური სექტორის ძირეულ ცვლილებას და მის გაკოტრებას ეს ცვლილება ნამდვილად არ გამოიწვევს. ასევე ვფიქრობ, რომ არც მოსახლეობისთვის სესხების გაძვირების წინაპირობა არ იქნება.
საფინანსო ორგანიზაციის მეპატრონის მხრიდან, რა თქმა უნდა, ჩემთვის უმჯობესია, რაც უფრო ნაკლები გადასახადები იქნება, მაგრამ ვიღაცამ ხომ უნდა შეიტანოს ბიუჯეტში გადასახადები, რადგან რომ არა ეს, შემდეგ სისტემური მდგრადობა არ იქნება. ჩემთვის პირადად უმჯობესია გადავიხადი, 20% მქონდეს და მშვიდ გარემოში ვიმუშავო, რადგან ეს საფინანსო სექტორზე მნიშვნელოვან გავლენას არ მოახდენს“, — აღნიშნა ლაშა ნიკოლაიშვილმა.
ლაშა ნიკოლაიშვილი ფინანსური სექტორის დიდი მოგების მიზეზებსაც განმარტავს და ამბობს, რომ ეს პანდემიის დროს მოხდა და სესხების დიდი რაოდენობის დარეზერვებამ გამოიწვია.
„ზოგიერთების მხრიდან ეროვნული ბანკის კრიტიკა, რომ თითქოს მისი ბრალია, როცა ფინანსურ სექტორს აქვს მაღალი მოგება, არასწორია. თუმცა ექსპერტების ჯგუფს წარმოდგენა არ აქვს, რეალურ სურათთან დაკავშირებით. შემოსავლების ზრდა გამოიწვია იმან, რომ პანდემიის დროს მოხდა სესხების დიდი რაოდენობის დარეზერვება. კოვიდის შემდეგ, ეკონომიკაში მოხდა უზარმაზარი თანხების ჩასხმა, შემდეგ ეს რეზერვები ამოტრიალდა და ბალანსში ჩაჯდა, როგორც მოგება. კოლოსალური მოგება ფინანსურ სექტორში წარმოიშვა რეზერვების ცვლილებებთან დაკავშირებით“, — განმარტა ლაშა ნიკოლაიშვილმა.
შეგახსენებთ, პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა განაცხადა, რომ ბანკები და საფინანსო სექტორი მოგების გადასახადების ე.წ ესტონურ მოდელზე აღარ გადადიან, შენარჩუნდება მოგების გადასახადის არსებული სისტემა და 15%-ის ნაცვლად 20%-ს გადაიხდიან. პრემიერ-მინისტრის თქმით, ბანკების სუფთა მოგება წლის ბოლოსთვის 2 მილიარდი ლარი იქნება, რაც გაუმართლებელია. ირაკლი ღარიბაშვილმა აღნიშნა, რომ ამ გადაწყვეტილებით მთავრობა 2024 წლიდან დამატებითი შემოსავლის მიღებას ვარაუდობს.
მოგების გადასახადის ე.წ. ესტონური მოდელი საქართველოში 2018 წლიდან მოქმედებს და ბიზნესს მოგების გადასახადისგან ათავისუფლებს, თუ თანხა კომპანიაში რეინვესტირდება.