პანდემიამ ევროპას უფრო დიდი ზიანი მიაყენა, ვიდრე შტატებს - ევროკავშირში სამრეწველო წარმოების ვარდნა 2-ჯერ მეტია ვიდრე ამერიკაში, ეს კი ნიშნავს, რომ ევროპის ეკონომიკამ ნაკლები სამუშაო ადგილი შექმნა.

2021 წელს ამერიკა კრიზისიდან გამოსვლას დაიწყებს, მაშინ, როდესაც ევროპა ნაკლები სახელმწფო ხარჯების, ბიზნესის უფრო მკაცრი შეზღუდვებს და ვაქცინაციის ნელი ტემპების გამო, აშკარად ჩამორჩება.

იტალიური ბანკის UniCredit-ის მთავარი ეკონომისტის ერიკ ნილსენის გათვლებით, აშშ-ს მთავრობის მიერ ახალი, თითქმის 2-ტრილიონანი პროგრამის ამოქმედების შემდეგ, ამერიკის მშპ 11-12% მოგებას მიიღებს, მაშინ, როდესაც ევროკავშირის მიერ გადადგმულ ნაბიჯებს გაცილებთ ნაკლები ეფექტი ექნება - 6%.

პრეზიდენტ ჯო ბაიდენის თქმით, ყოველი ზრდასრული ამერიკელი 1 მაისისთვის ვაქცინის მიღებას შეძლებს, ხოლო დამოუკიდებლობის დღე 4 ივლისი განსაზღვრულია, როგორც ნორმალურ ცხოვრებასთან დაბრუნების დასაწყისი. ევროკავშირში კი მასობრივი აცრა ნელი ტემპებით მიმდინარეობს - მათ შორის „ასტრა ზენეკას“ პრეპარატთან დაკავშირებული პრობლემების გამო.

ამერიკის რამდენიმე მსხვილმა შტატმა, მაგალითად, ფლორიდამ, პანდემიასთან დაკავშირებული შეზღუდვები გააუქმა, მაშინ, როდესაც ევროპის ზოგიერთ ქვეყანაში, მაგალითად იტალიაში, დაინფიცირების მაჩვენებელი კვლავ გაიზარდა და შეზღუდვებიც გაგრძელდა.

ევროპის ცენტრალური ბანკის პრეზიდენტის კრისტინ ლაგარდის თქმით, ევროპა ამერიკას ფისკალური სტიმულების კუთხითაც ჩამორჩება.

„ჩვენი საკუთარი ფისკალური ზომები ჯერ არ ამოქმედებულა, თუმცა, ეს აუცილებელია“ - ამბობს ის.

2020 წელს ევროზონის ეკონომიკა 6,6%-ით შემცირდა, ხოლო ამერიკის - მხოლოდ 3,5%, და როგოც ჩანს, უახლოესი 3 თვის მანძილზე ევროკავშირს არა ზრდა, არამედ შემდგომი ვარდნა ელის. ეკონომიკური თანამშრომლობის და განვითარების ორგანიზაციის პროგნოზით, 2021 წელს აშშ-ს ეკონომიკა 6,5%-ით, ხოლო 2022 წელს  - 4%-ით,  ევროკავშირის კი - 3,9% და 3,8%-თ გაიზრდება.

აშშ-მ ევროკავშირს სტიმულირების კუთხითაც მნიშვნელოვნად გაუსწრო  - როგორც უკვე ითქვა, ამერიკა დახმარების სახელმწიფო პროგრამაზე 1,9 ტრლნ. დოლარს დახარჯავს, თანაც ეს პაკეტი უკვე დამტკიცებულია. ევროკავშირი კი დღესაც, ეკონომიკის მხარდეჭერის ფონდის შექმნის საკითხს, ჯერ მხოლოდ განიხილავს.

თანაც, საუბარია გაცილებით უფრო მცირე თანხაზე - 750 მლრდ. ევროზე, რომელიც 5 წლის მანძილზე სესხებს სახით ევროკავშირის სხვადასხვა ქვეყნებს სხვადასხვა დოზით გამოეყოფა. მაგრამ 2021 წელს ამ ფონდის მიერ გაცემული თანხები ევროკავშირის მშპ-ს მხოლოდ 1%-ს მიაღწევს.

შტატებში ევროპასთან შედარებით ასევე გაცილებთ მეტია მოსახლეობის დანაზოგები, განსაკუთრებით იმის შემდეგ, რაც ყოველი ზრდასრული ამერიკელი მთავრობისგან ერთჯერადი დახმარების სახით 1400 დოლარს მიიღებს.

2020 წელს  ამერიკის მოსახლეობა ჭარბი დანაზოგები შექმნა რომელთა მთლიან მოცულობა წლიურ საშუალო მოხმარებას  14%-ით აღემატება, მაშინ, როდესაც ევროკავშირში ეს მაჩვენებელი 3-7%-ს შეადგენს.

„ამერიკაში ოჯახებს დიდი დანაზოგები დაუგროვდათ - ეს ძირითადად ფულია, რომელიც უნდა დახარჯულ იყო საყიდლებზე, თუმცა, პანდემიის პერიოდის გაურკვევლობის გამო ეს თანხები დაიზოგა. როდესაც ეპიდემიოლოგიური ვითარება გამოსწორდება ეს უზარმაზარ თანხა ბაზარზე გავა, რაც ეკონომიკის ზრდას ხელს შეუწყოფს“ - მიიჩნევს კომპანია BNP Paribas Asset Management-ის გენერალური დირექტორი რიჩარდ ბარუელი.

ევროპას ამ კუთხით გაცილებთ ნაკლები პოტენციალი გააჩნია, შესაბამისად, შიდა მოთხოვნის ზრდაც გაცილებით მოკრძალებული იქნება.

საბოლოო ჯამში ამერიკის უფრო ეფექტური ქმედებების შედეგი ის იქნება, რომ, სავარაუდოდ, უკვე 2021 წელს აშშ-ს მთავრობა სტიმულირების პროგრამას შეწყვეტს, მაშინ, როდესაც ევროპისთვის ეს შეუძლებელი იქნება.

ft.com

მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ