მოლდოვამ „გაზპრომთან“ ახალი გრძელვადიანი კონტრაქტი გააფორმა, რაც ქვეყანაში რუსეთის მიერ გაზის მიწოდების შემცირებით გამოწვეული კრიზისის დაძლევის შესაძლებლობას ქმნის.
მოლაპარაკებები კიშინევს და მოსკოვს შორის თვეების მანძილზე გრძელდებოდა, პარალელურად, მოლდოვას მთავრობა ევროკავშირის ფინანსურ დახმარებას სთხოვდა ევროპაში გაზის შესაძენად.
ოქტომბერში მოლდოვამ საგანგებო მდგომარეობა გამოაცხადა მას შემდეგ, რაც „გაზპრომმა“ ბუნებრივი აირის მიწოდება მესამედით შეამცირა და ქვეყანას გაზის მიწოდების სრულ შეწყვეტით დაემუქრა იმ შემთხვევაში, თუ კიშინევი ახალ, უფრო ძვირადღირებულ კონტრაქტზე არ დათანხმდებოდა.
მოლდოვაში შექმნილი კრიტიკული ვითარება ევროპული საგაზო კრიზისის ერთი, ლოკალური გამოვლინებაა, თუმცა, ამის გარდა სხვა ფაქტორებიც არსებობს, რომლებიც მხოლოდ პოსტსაბჭოთა სივრცისთვისაა დამახასიათებელი.
კერძოდ, მოლდოვამ ამა წლის ივლისში საპარლამენტო არჩევნებში ხმა მისცა პროევროპულ პარტიას, რომელიც ბრიუსელთან ურთიერთობების გაღრმავების და რუსეთის ორბიტიდან გასვლის მომხრეა. შესაძლოა, კონტრაქტის პირობების გამკაცრება სწორედ ამ გარემოებასთანაა დაკავშირებული.
თუმცა, თავად მოსკოვი საგაზო დავაში პოლიტიკური ფაქტორების გავლენას კატეგორიულად უარყოფს და აცხადებს, რომ განხილვა მხოლოდ კომერციულ საკითხებს შეეხებოდა.
28 ოქტომბერს ევროკავშირის საგარეო უწყებამ რუსეთი მოლდოვაში გაზის მიწოდების საკითხის პოლიტიკურ იარაღად გამოყენებაში დაადანაშაულა. თუმცა, იმის მიუხედავად, რომ ბრიუსელი მოლდოვას ხელისუფლებას „გაზპრომთან“ თანამშრომლობის შეწყვეტას და გაზის შეძენას ევროპული კომპანიებისგან ურჩევდა, 29 ოქტომბერს კიშინევმა გამოაცხადა, რომ რუსულ მონოპოლიასთან 5-წლიანი კონტრაქტი გააფორმა.
„აქამდე არსებული ხელშეკრულება მოლდოვური მხარის მიერ შეთავაზებული ფასებით კიდევ 5 წლით გახანგრძლივდება. კონტრაქტი ასევე მოლდოვას მხრიდან „გაზპრომის“ წინაშე დაგროვილი დავალიანების აუდიტს ითვალისწინებს“, - განაცხადა მოლდოვას მთავრობის წარმომადგენელმა.
ამ გადაწყვეტილების უკან მხოლოდ ეკონომიკური მოტივებია - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრმა ნატალია გავრილიცამ განაცხადა, რომ ევროპაში გაზის შესყიდვისთვის ბიუჯეტიდან დამატებით 800 მლნ. იქნებოდა საჭირო, მოლდოვას კი ასეთი თანხა არ გააჩნია.
მისი თქმით, ამისთვის ევროკავშირის უფრო მნიშვნელოვანი დახმარება იქნებოდა საჭირო - პირველ ეტაპზე ბრიუსელმა კიშინევს ამ მხრივ მხოლოდ 60 მლნ. ევრო შესთავაზე, რაც საკმარისია მხოლოდ 20 დღის სამყოფი გაზის იმპორტისთვის.
„ჩვენ ევროკავშირის მადლიერები ვართ, მაგრამ ამ საკითხში მარტივი გადაწყვეტილებები არ იქნება“, - განაცხადა გავრილიცამ „გაზპრომთან“ კონტრაქტის ხელმოწერის შემდეგ.
ft.com