„უნდა იმუშავო გონებით და არა 12 საათი“  - ამბობს ხალხური სიბრძნე, რომელსაც სტივ ჯობსს მიაწერენ.

თუმცა, დღესაც ძალიან ბევრი ადამიანი საქმისადმი ერთგულებას მასზე დახარჯული საათებით ზომავს — თუ სამუშაო გიყვარს,  იმუშავე ყოველთვის, თუნდაც ღამის 10 საათამდე, თუნდაც შვებულებაში, თუნდაც ახალი წლის საღამოს. ბოლო წლებში ეს მიდგომა იცვლება და „workaholic“ (ადამინაი, რომელიც დამოკიდებულია სამსახურზე) კულტურას კიდევ ერთი დარტყმა პანდემიამ მიაყენა - სულ უფრო მეტი სპეციალისტი სამსახურსა და პირად ცხოვრებას შორის ბალანსზე ლაპარაკობს და ამ იდეას უკვე პოლიტიკოსების ემხრობიან.

დღეს დასაქმებულთა უმრავლესობისთვის 5-დღიანი სამუშაო კვირა საუკეთესო რეჟიმია - მეტი მუშაობა აუცილებელია არაა, თუმცა, ნაკლებიც არ შეიძლება. ბოლო პერიოდში მკვლევარები ამ სტერეოტიპს სულ უფრო ხშირად ამსხვრევენ - მათი აზრით, 5-დღიანი სამუშაო კვირა და 8-საათიანი სამუშაო დღე შედარებით ახალი მოვლენაა და მასზე უარის თქმა არც ისეთი რადიკალური იდეაა, როგორც ეს ერთი შეხედვით ჩანს.

დღევანდელი სამუშაო განრიგი მე-19 საუკუნეში,  დასავლეთში ინდუსტრიული რევოლუციის პერიოდში ჩამოყალიბდა. იმ დროს ქარხნებში მუშები უქმეების გარეშე, დღეში 12-14 საათი მუშაობდნენ, ხოლო 5-დღიანი და 8-საათიანი სამუშაო დღე ამ ვითარებაში წარმოუდგენელი პროგრესი იყო.

თუმცა, მას შემდეგ თითქმის 2 საუკუნეა გასული, და სამუშაო უკვე არაა ისე მკაცრად მიბმული ქარხნებთან, ხოლო თანამედროვე ოფისებში მუშაობა დისტანციურადაც კი არის შესაძლებელი - რაც პანდემიის დროს ნათლად დადასტურდა.

დროის ჩარჩოებიც მკვეთრად შეიცვალა  - ელექტრონული კომუნიკაციების წყალობით მცნება „სამუშაო დრო“ უკვე სხვა შინაარსს იძენს. თანამშრომლებს ერთმანეთთან დაკავშირება ნებისმიერ დროს, მესენჯერებით შეუძლიათ.

ჯერ კიდეც 2012 წელს ამერიკული კომპანია Good Technology-ის მიერ ჩატარებული კვლევის თანახმად, მის თანამშრომელთა 80% ოფისის გარეთაც მუშაობას აგრძელებს, მაგალითად, სახლში ელექტრონულ ფოსტას ამოწმებს.  ეს კი ნიშნავს, რომ მათი უმრავლესობა დღეში 8 საათზე დიდხანს მუშაობს.

სამუშაო კვირის 4 დღემდე შემცირება არც თუ ისე ახალი იდეაა - ჯერ კიდევ 1974 წელს ბრიტანეთში ელექტროენერგიის დაზოგვის მიზნით 3-დღიანი სამუშაო კვირა შემოიღეს. შედეგი დაუჯერებელი იყო - იმის მიუხედავად, რომ დასაქმებულები თითქმის 2–ჯერ ნაკლებს მუშაობდნენ, პროდუქციის გამოშვება მხოლოდ 6%-ით შემცირდა.

აღმოჩნდა რომ ამ რეჟიმში თანამშრომლები სამუშაოს ნაკლებად აცდენდნენ და უფრო პროდუქტიულად შრომობდნენ.

ანალოგიური ექსპერიმენტი 2009 წელს საფრანგეთშიც ჩატარდა, იქაც შედეგად თანამშრომელთა მეტი მობილიზება და მეტი პასუხისმგებლობა მიიღეს.

2019 წელს რედინგის უნივერსიტეტმა ჩაატარა კვლევა და აღმოაჩინა, რომ კომპანიებში, რომლებიც 4 დღიან სამუშაო კვირაზე გადავიდნენ, შრომის პროდუქტიულობა გაიზარდა - კვირაში 4 დღე და დღეში 7 საათი საკმარისია იმისთვის, რომ თანამშრომლებმა გააკეთონ ის, რასაც აქამდე 5 დღე და დღეში 8 საათი სჭირდებოდა.

გამოდის, რომ პერსონალის დიდი ნაწილი სამსახურში მეტ დროს ატარებს, ვიდრე საჭიროა.

2019 წელს Microsoft-ის იაპონურმა ოფისმა სამუშაო კვირა 4 დღემდე შეამცირა - შედეგად შრომის პროდუქტიულობა 40%-ით გაიზრდა. ახალმა განრიგმა ასევე შეამცირა ხარჯები - ამობეჭდილი ფურცლების რაოდენობა 58%-ით, ხოლო ელექტროენერგიის მოხმარება 23%-ით შემცირდა.

4-დღიან სამუშაო კვირაზე მასშტაბურ გადასვლას საორგანიზაციო პრობლემები აფერხებენ - როდესაც კომპანია გადადის 4-დღიან განრიგზე და მისი პარტნიორები 5-დღიანზე რჩებიან, ეს სერიოზულ პრობლემებს ქმნის.

თუმცა, ტრენდი ცალსახაა  - შრომის მეტად რაციონალურ გადანაწილებას მსოფლიოში სულ უფრო მეტი მომხრე ჰყავს.

წყარო: forbes.ru