2021 წელს დოლარის კურსი სავარაუდოდ 20%-ით დაეცემა იმ შემთხვევაში, თუ კორონავირუსის ვაქცინა ფართოდ ხელმისაწვდომი გახდება, ეს კი საერთაშორისო ვაჭრობას და ეკონომიკურ ზრდას აღადგენს,  ასეთია ბანკ Citigroup-ის პროგნოზი. თუ ეს მართლაც მოხდება, ეს 1985 წლიდან დოლარის რეკორდული გაუფასურება იქნება, როდესაც დოლარი 6 მსოფლიო ვალუტასთან წლის მანძილზე 18,5%-ით დაეცა.

ვაქცინის გარდა, დოლარს ასევე ფედერალური რეზერვის ფრთხილი პოლიტიკა დაარტყამს. მსოფლიო ეკონომიკის აღდგენასთან ერთად ინვესტორები ამერიკული აქტივებიდან ნელა-ნელა სხვა ბაზრებზეც გადავლენ.

ინდექსი Bloomberg Dollar Spot Index, რომელიც 10 მოწინავე ვალუტასთან დოლარის კურსის დინამიკას ასახავს, პანდემიის დასაწყისში, მარტში 11%-ით შემცირდა. 16 ნოემბერს დოლარის კურსზე ნეგატიურად მოქმედებდა ასევე ინფორმაცია კომპანია Moderna-ს მიერ შექმნილი ვაქცინის თითქმის 95%-იანი ეფექტურობის თაობაზე. ვაქცინის გაჩენის შედეგ დოლარი იგივე გზით წავა, რითაც 2000-ანი წლების შუა პერიოდში მიდიოდა, თვლიან Citigroup-ს ანალიტიკოსები, იმ პერიოდში დოლარი რამდენიმე წლის მანძილზე უფასურდებოდა.

ნეგატიურ დინამიკას მაშინ ხელს უწყობდა 2001 წელს ჩინეთის გაწევრიანება მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში, ამ მოვლენამ იმ წლებში გლობალიზაციის ტალღას ხელი შეუწყო, საერთაშორისო ვაჭრობის მოცულობა გაზარდა, და აშშ-ს შედარებით დახურული ეკონომიკა უკან მოიტოვა.

ექსპერტების ნაწილი ასევე არ გამორიცხავს, რომ დოლარის გაუფასურებას ხელს პრეზიდენტად ჯო ბაიდენის არჩევა შეუწყობს. კერძოდ, 2021 წლის მანძილზე დოლარის კურსის ვარდნა ევროსთან 10% არის მოსალოდნელი. ამას შესაძლოა სხვადასხვა მიზეზები ჰქონდეს. კერძოდ, ტრამპის დროს საგადასახადო შეღავათები მოქმედებდა, რომლებიც ქვეყნის შიგნით ბიზნესის წარმოებას ახალისებდა, ხოლო ბაიდენი გადასახადების ზრდაზეა ორიენტირებული. ამან შესაძლოა შტატებიდან ინვესტიციების გადინება გამოიწვიოს.

მეორე ფაქტორია სავაჭრო ომი ჩინეთთან, რომელსაც ბაიდენი სავარაუდოდ, ბოლომდე ვერ შეწყვეტს, თუმცა, შეარბილებს, ეს კი პროგნოზირებადობს გაზრდის. ეს დადებითად იმოქმედებს განვითარებადი ქვეყნების ვალუტებზე და დოლარზე უარყოფითად აისახება. კიდევ ერთი მიზეზი შესაძლოა ევროკავშირთან ურთიერთობების გაუმჯობესება გახდეს, რის სურვილსაც ბაიდენი ღიად აფიქსირებს. ეს ევროს მიმართ ინვესტორების ინტერესს წაახალისებს.

ზოგადად, ბაიდენის გაპრეზიდენტება მეტ პროგნოზირებას, ნაკლებ სავაჭრო ომებს და ნაკლებ პროტექციონიზმს ნიშნავს და შესაბამისად, უკეთეს პერსპექტივებს სხვა ქვეყნების ეკონომიკებისთვის. შესაბამისად, ინვესტიციები სხვა ვალუტებში გაიზრდება, რაც ავტომატურად დოლარს დააკლდება.

forbes.com

თენგიზ აბლოთია