საფრანგეთის მთავრობა მოქალაქეებს ძველი გაჯეტების გარემონტებას ნაწილობრივ აუნაზღაურებს, თუკი ახალი ტექნიკის ყიდვის ნაცვლად, მის შეკეთებას გადაწყვეტენ. ინფორმაციას „ევროპულსი“ ავრცელებს.
სუბსიდია რემონტის ღირებულების 1/4-ს დაფარავს და სამომხმარებლო ელექტრონიკის 30 კატეგორიას შეეხება, რომელზეც მწარმოებლის საგარანტიო ვადა გასულია. ამ პროგრამით ხელისუფლება იმედოვნებს, რომ 2027 წლისთვის სარემონტო ტექნიკის რაოდენობა 20%-ით გაიზრდება, შესაბამისად, ელექტრონული ნარჩენები შემცირდება.
მოხმარების შემდეგ მოქალაქეების დიდი ნაწილი ძველ მოწყობილობას აგდებს, რითიც ელექტრონულ ნარჩენებს ქმნის. სპეციალისტების ცნობით, ეს ნარჩენები, პრაქტიკულად, არარეციკლირებადია, ხოლო მათი უტილიზაციის დროს დიდი რაოდენობით სითბური აირი გამოიყოფა.
2020 წლის ნოემბერში „ევროპულსი“ წერდა, რომ მსგავსი პროგრამის დახმარებით ავსტრიაში ორ თვეში საყოფაცხოვრებო ტექნიკის 4 000 ნივთის „დაზოგვა“ შეძლეს. პლატფორმა, „სარემონტო ვაუჩერი“ სხვადასხვა მოწყობილობის გამყიდველებს, მყიდველებსა და სარემონტო მაღაზიებს აერთიანებდა. ეს ვაუჩერი მფლობელისთვის გაფუჭებული ტექნიკის შეკეთების საფასურს ანაზღაურებდა: 45 ევროზე ნაკლები ღირებულების ტექნიკის შემთხვევაში, ვაუჩერი შეკეთების მთლიან ფასს ფარავდა, ხოლო შედარებით ძვირ ნივთებზე ხარჯს 100 ევრომდე ანაზღაურებდა.
ელექტრონივთების შეკეთება ევროკავშირის ე.წ. ციკლური ეკონომიკის ერთ-ერთი მთავარი მიმართულებაა, რომლის ამოცანაც ბუნებრივი რესურსების გამოყენების შემცირებაა. „ევროპის მწვანე შეთანხმების“ (European Green Deal) ფარგლებში, ევროკავშირმა ციკლური ეკონომიკის შექმნა 2020 წელს დაისახა მიზნად, რომლის დროსაც ყველა სახის რესურსი მეორადად და რაც შეიძლება, დიდხანს უნდა იქნეს გამოყენებული. სარემონტო მომსახურების გარდა, ამ მიზნით ევროპაში ნარჩენების გადამამუშავებელი საწარმოები ვითარდება და ერთჯერადი პლასტმასის არაერთი ნაწარმის გაყიდვა იკრძალება.
ახლახან ევროკავშირში აკუმულატორული ბატარეების მწარმოებლები დაავალდებულეს, ბატარეები ისე დაამზადონ, რომ მოგვიანებით მათი შეკეთება იყოს შესაძლებელი. სმარტფონების, მათ შორის iPhone-ების, სკუტერების, ელექტროველოსიპედების ბატარეები ისე უნდა დაპროექტდეს, რომ მათი გამოცვლა თავად მომხმარებლებმა ან სარემონტო სერვისებმა ადვილად შეძლონ. ამასთან, აკუმულატორები QR კოდებს უნდა შეიცავდეს, რომლის მეშვეობითაც მოწყობილობის მფლობელებს საშუალება ექნებათ, პროდუქტის სიმძლავრის, მუშაობის, გამძლეობისა და ქიმიური შემადგენლობის შესახებ ინფორმაცია მიიღონ. თუ ეს მოთხოვნები არ დაკმაყოფილდება, პროდუქცია ევროკავშირში გასაყიდად არ დაიშვება.
ამასთან, ბრიუსელმა კანონმდებლობით უკვე დაავალდებულა ტექნოლოგიების მწარმოებლები, მათ შორის Apple, რომ 2024 წლის შემოდგომისთვის ტელეფონები, პლანშეტები და ყურსასმენები საერთო USB-C დამუხტვის კონექტორით დაამზადონ.
გასული წლის აგვისტოში ევროკომისიის ერთიანმა კვლევითმა ცენტრმა მწარმოებლებს ტექნიკის დამზადების დროს წებოს ნაცვლად, ხრახნების გამოყენება შესთავაზა. ამასთან, მეცნიერების შეფასებით, მოწყობილობებში ჩაშენებული მეხსიერების გაფართოებამ შესაძლოა, მათი მომსახურების ვადა გაზარდონ. კვლევითი ცენტრის მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ თანამედროვე მოწყობილობების უმეტესობა შექმნილია ისე, რომ ერთი კომპონენტის შეკეთება შესაძლოა, ახალი პროდუქტის მთლიანი ფასის 40%-მდე დაჯდეს ან შესაკეთებელი მოწყობილობის ღირებულებას გადააჭარბოს. ეს მომხმარებლებს აიძულებს, ახალი ტექნიკა შეიძინონ, ნახმარი კი გადაყარონ, რითიც უფრო მეტი ელექტრონარჩენი გროვდება.
ევროპელმა მეცნიერებმა, ასევე, მარტივი შეკეთების შეფასების სისტემა შეიმუშავეს, რომელიც წარმოადგენს ერთგვარ ტექნიკურ ცნობარს ელექტრონული მოწყობილობების მწარმოებლებისთვის, რათა მათ ახალი პროდუქტები განავითარონ.
„ევროპის მწვანე შეთანხმების“ (European Green Deal) ფარგლებში, ციკლურ ეკონომიკაზე გადასვლაზე ევროკავშირის ბევრი ქვეყანა აქტიურად მუშაობს. მაგალითად, ფინეთი ციკლურ ეკონომიკაზე გადასვლას 2035 წლისთვის აპირებს.
ძველი გაჯეტები
