გლობალურ გადაზიდვებთან დაკავშირებული პრობლემების გამო ბიზნესი ალტერნატიულ გზებს ეზებს. ერთ-ერთ ასეთ შესაძლებლობად მიიჩნევა რევერსული გადაზიდვები, რაც ნიშნავს, რომ ტვირთებს გარკვეული კომპანიები უკვე წინმსწრებად გაამზადებენ, რაც ხარჯს დაახლოებით 25-30%-ით შეამცირებს. საქართველოს სატრანსპორტო დერეფნის კვლევის ცენტრის ხელმძღვანელის პაატა ცაგარეიშვილის ინფორმაციით, ჯერჯერობით სხვა არანაირი შესაძლებლობა არ არის, რომ გადაზიდვის ტარიფი შემცირდეს.
,,რუსეთის მიმართულებით აქტიურად მუშაობენ კომპანიები, რომლებმაც მიდგომა შეცვალეს და რევერსული ტვირთი უკვე წინმსწრებად აქვთ გამზადებული. საქართველო და მეზობელი ქვეყნები ერთობლივად თუ დააყენებენ საკითხს, რევერსული ტვირთები მოძებნონ, კერძოდ, ჩვენი ქვეყნიდან რევერსული ტვირთი თუ ჩინეთში გავა, ბევრად გააიაფებს სარკინიგზო გადაზიდვებს ჩინეთიდან საქართველოს მიმართულებით, რაც მომსახურების ხარჯს 25-30%-ით შეამცირებს. ლოგისტიკაში ეს არის ფაქტობრივად ახალი სიტყვა და თუ დავნერგავთ ამ მოდელს, ბუნებრივია, დიდი გარღვევა იქნება. ცხადია, ახალი მექანიზმის წარმატებით დანერგვას სჭირდება ფინანსურად ძლიერი ლოგისტიკური ქვეყნები რეგიონში, რომელიც ჯერჯერობით არ არის. ლოგისტიკის ასპექტით რეგიონში საკმაოდ დიდი ჩამორჩენაა“, - ამბობს პაატა ცაგარეიშვილი ,,კომერსანტთან“.
გარდა ამისა, როგორც საქართველოს სატრანსპორტო დერეფნის კვლევის ცენტრის ხელმძღვანელი აღნიშნავს, გადაზიდვებთან დაკავშირებით პრობლემის მოგვარება წელსაც შეიძლება გაჭირდეს, რადგან ლოგისტიკაში მოთხოვნა-მიწოდების ბალანსი დარღვეულია.
,,საგარეო ვაჭრობა 2021 წელს მკვეთრად არის აგზრდილი და ტენდენცია წელსაც გაგრძელდება. შესაბამისად, ეს იწვევს აუცილებლობას, რომ ახალი სატრანსპორტო საშუალებები ჩაერთოს. მოთხოვნის ზრდას ვერ ეწევა აუცილებელი ნებართვების რაოდენობა. ანალოგიური მდგომარეობაა თურქეთთან და ევროკავშირის ქვეყნებთან მიმართებით. პირობითად, რუსეთი რომ ავიღოთ, 38 000 ნებართვა გვაქვს, მაგრამ ისე სწრაფად იზრდება საგარეო სავაჭრო ბრუნვა, რომ ნებართვები არასაკმარისია, ეს კი იწვევს სატრანსპორტო საშუალებების დეფიციტს“, - ამბობს ცაგარეიშვილი.
რაც შეეხება გადაზიდვებში მონაწილე ავტოსატრანსპორტო საშუალებების მფლობელების ხარჯს, როგორც პაატა ცაგარეიშვილი ,,კომერსანტთან“ განმარტავს, თითქმის გასამმაგებულია. მარტო საწვავის კომპონენტს მთლიან ხარჯში 45% უჭირავს, როცა 27-28% იყო. ხოლო კომპანიების მოგების მარჟა 18%-დან 12%-მდეა შემცირებული.
ამ ეტაპზე ჩინეთიდან ერთი კონტეინერის გადაზიდვა 16 000 დოლარი ჯდება. 2021 წელს ეს მაჩვენებელი 14 000 დოლარს შეადგენდა. ეს მაშინ, როცა პანდემიამდე, ჯერ კდიევ 2019 წელს, ეს მაჩვენებელი 3000-4000 დოლარს არ აღემატებოდა.
მარი ჩიტაია