2023 წელი მსოფლიო ეკონომიკისთვის არანაკლებ რთული იქნება. სპეციალისტების აზრით, წელს „რეცესია“ ერთ-ერთი ყველაზე ხშირად წარმოთქმული სიტყვა გახდება.
„2023 წელი გახდება მესამე წელი 21-ე საუკუნის ანტირეიტინგში. უარესი იყო მხოლოდ 2020 წელს, როდესაც დაიწყო პანდემია და 2009 წელს, გლობალური ფინანსური კრიზისის შემდეგ", - აღნიშნეს Deutsche Bank-ის ეკონომისტებმა.
პანდემიის შემდეგ პირველად, 2021 წელს ეკონომიკა 6%-ით გაიზარდა 3%-იანი კოვიდ რეცესიის შემდეგ, მაგრამ ზრდა შენელდა დაახლოებით 3%-მდე 2022 წელს, ხოლო 2023 წელს ეკონომისტები მხოლოდ 2.2%-ს ელიან.
ენერგორესურსების ფასების ზრდა რუსეთის აგრესიის პირდაპირი შედეგი იყო, რადგან დასავლეთმა სანქციები დააწესა რუსეთის ნავთობსა და ნახშირზე, ხოლო კრემლმა შეწყვიტა გაზის მიწოდება ევროკავშირისთვის. ევროკავშირი სასწრაფოდ ეძებს რუსული გაზის ალტერნატივას.
აშშ, როგორც მსოფლიოში წამყვანი ნავთობისა და გაზის მწარმოებელი, ბევრად უკეთეს მდგომარეობაშია, ვიდრე ევროკავშირი, რომელიც 60%-ით არის დამოკიდებული იმპორტზე. მსოფლიოს უდიდესი ეკონომიკის მთავრობა და ცენტრალური ბანკი აცხადებენ, რომ ის თავიდან აიცილებს რეცესიას.
ექსპერტები მის ალბათობას 70%-ად აფასებენ. რეცესია რომც მოხდეს, ის ხანმოკლე იქნება, თვლიან Oxford Economics-ის ეკონომისტები.
დასავლეთში ფასები რეკორდული ტემპით გაიზარდა ბოლო 40 წლის განმავლობაში. მთავარი მიზეზი კოვიდია.
"კარგი ამბავი ის არის, რომ ინფლაცია ახლა სწრაფად უნდა დასრულდეს. ცუდი ამბავი ის არის, რომ ბევრ ქვეყანას მოუწევს რეცესიის გავლა ამისთვის ", - თვლიან ბრიტანეთის კვლევითი ცენტრის CEBR-ის ეკონომისტები.
მთავარ საფრთხეებს შორის ეკონომისტები სამს ასახელებენ: ჩინეთი, რომელიც მოულოდნელად გაიხსნა თითქმის სამწლიანი კარანტინის შემდეგ, განიცდის კოვიდ ტალღას, რომლის შედეგები ჯერ კიდევ არ არის აშკარა. თუ ის გაზაფხულამდე ჩაცხრება, ჩინეთიდან ენერგორესურსებზე მოთხოვნა გაიზრდება და მსოფლიო ენერგეტიკული კრიზისისა და ინფლაციის ახალი რაუნდის წინაშე აღმოჩნდება. მეორე, უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომის სავარაუდო ესკალაცია სავსეა მარცვლეულის ექსპორტის შეფერხებით და სურსათზე ფასების ზრდით. მესამე, ამ ორი მიზეზით გამოწვეული ინფლაციის მეორე ტალღა ხელს შეუშლის ცენტრალურ ბანკების დაკრედიტების განაკვეთების გაზრდას.
ამ კატეგორიის პროგნოზების უმეტესობა ორ სცენარს ემყარება: რუსული აგრესიის ესკალაცია, მათ შორის ბირთვული ომი და ჩინეთის თავდასხმა ტაივანზე, რასაც მოჰყვება კონფლიქტი დასავლეთთან.
კლიმატის ცვლილება ზრდის ბუნებრივი კატასტროფების ალბათობას და ზრდის მათ შედეგებთან გამკლავების ხარჯებს.
არსებობს ოპტიმისტური სცენარები, რომლებშიც რეცესიის თავიდან აცილება და პრობლემების უმეტესი ნაწილის გადაჭრა შესაძლებელია. ერთი გულისხმობს რუსეთის აგრესიის შეწყვეტას უკრაინის წინააღმდეგ. კიდევ უფრო დაბალია ახალი ტექნოლოგიური გარღვევის შანსები, რომლებიც შედარებულია ინტერნეტის გამოგონებასთან, რომელმაც მსოფლიოს ათწლეულების ზრდა მისცა.
Bbc.com