„ამ სიტუაციაში სახელმწიფო ბიზნესების დახმარებას უნდა ეცადოს და არა ავტომატურად ინკასოები დაადოს მათ რაღაც ვადაგადაცილებისთვის. მაგრამ ალბათ ბიუჯეტშიც ისეთი მდგომარეობაა, რომ ფულის ამოღება მნიშვნელოვანია და არ არის საკმარისი რეზერვები.“ - ეკონომიკური ექსპერტი გიგა ბედინეიშვილი „კომერსანტთან“ ბიზნეს სექტორისთვის ფორსმაჟორულ სიტუაციაში ინკასოს დადების მართებულობაზე საუბრობს.
როგორც ცნობილია, მაშინ როდესაც ბიზნეს სექტორს კორონავირუსის პანდემიის გამო შეჩერებულ ეკონომიკასა და გაუფასურებულ ვალუტის კურსთან უწევს გამკლავება, დავალიანების მქონე რამდენიმე ათას კომპანიას ავტომატურ რეჟიმში ინკასო დაედო. „ტურიზმის სექტორის გარდა, ტელევიზია ან სხვა ნებისმიერი კომპანია გამონაკლისს არ წარმოადგენს“ , – ამის შესახებ ფინანსთა მინისტრმა ივანე მაჭავარიანმა რამდენიმე დღის წინ განაცხადა.
ეკონომისტ გიგა ბედინეიშვილის თქმით, წლების მანძილზე ეკონომიკის სისუსტე ფორსმაჟორულ სიტუაციასაც კიდევ უფრო ამძიმებს იმდენად, რომ ბიუჯეტისთვის ბიზნესიდან გადასახადების ამოღება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი გახდა.
„მთელი ამ წლების მანძილზე სუსტი ეკონომიკა გვქონდა, რამაც ძალიან ცუდად მოგვამზდა ასეთი კრიზისისთვის, ამის შედეგიც არის ის, რასაც ახლა ვიმკით. სამწუხაროდ, ბიუჯეტი ბევრი უაზრო ხარჯით არის გატენილი. ამდენი ხნის განმავლობაში ვეუბნებოდით მთავრობას, რომ შეემცირებინა ხარჯები და უაზრო პროგრამები მოეხსნა ბიუჯეტიდან, ამის გამო ქვეყანას ახლა გადასახადების ამოღების შეჩერებაც არ შეუძლია და ცდილობს, რომ საერთოდ არ დაიხრჩოს ეკონომიკა.“- ამბობს ბედინეიშვილი.
მისივე განმარტებით, არსებული კრიზისის დროს ქვეყანაში ეკონომიკური პარალიზება საზოგადოების გაღარიბებასა და უმუშევრობის გასამმაგებას გამოიწვევს. თუმცა, პანდემიის აღმოფხვრის შემდეგ ფეხზე წამოდგომას არც ისე დიდი დრო დასჭირდება და ეკონომიკა ჩვეულ რიტმს მაქსიმუმ 3 თვეში დაუბრუნდება.
„ამ კრიზისულ სიტუაციაში ეკონომიკურ პოლიტიკას კარგად ვერ ვმართავთ. გასაგებია, რომ უსაფრთხოების ყველა ნორმა უნდა იყოს დაცული, მაგრამ მთავრობამ ჩათვალა, რომ რატომღაც ეკონომიკის მთლიანად გაჩერება და მძაფრი ზომები პოლიტიკურად პოპულარულია. გასაგებია, რომ უჩვეულო სიტუაციაში ვართ და შეზღუდვები უნდა იყოს, მაგრამ ყველა სავაჭრო ობიექტის და სერვისის გაჩერების ვალდებულება არ იყო საჭირო. რა მოხდებოდა, რომ პატარა მაღაზიები, სადაც უკეთეს დროშიც კი 10 კაცზე მეტი არ შედის ღია ყოფილიყო. იქნებ ერთი-ორი კაცი მაინც შევიდეს და რამე იყიდოს. ეკონომიკის პარალიზება იწვევს იმას, რასაც ვხედავთ ახლა ლართან დაკავშირებით. ეკონომიკური აქტივობა თუ გაჩერდება, მყისიერად გაღარიბდება საზოგადოება და უმუშევრობა ცოტათი კი არ გაიზრდება, გასამმაგდება და გაოთხმაგდება.
პანდემიის აღმოფხვრის შემდეგ მგონია, რომ საკმაოდ სწრაფად დაუბრუნდება ეკონომიკა ჩვეულ რიტმს, რადგან არ არსებობს მიზეზი, რატომაც არ უნდა განაგრძონ კომპანიებმა ჩვეული სიმძლავრით ფუნქციონირება. შეიძლება ტურიზმი მაშინვე არ აღორძინდეს, მაგრამ სხვა დარგები ამოქმედდება და ცოტა ტურისტიც წამოვა, ამას ალბათ 2 ან 3 თვე დასჭირდება.“- განმარტა გიგა ბედინეიშვილმა.
შეგახსენებთ, რომ საქართველოს მთავრობის მიერ მიღებული გადაწყვეტილების შესაბამისად, გადასახადის გადამხდელთა მხოლოდ იმ კატეგორიას, რომლებიც საქმიანობენ ტურისტულ სექტორში, შესაძლებლობა ეძლევათ, 4 თვის ვადით, მიმდინარე წლის 1 ნოემბრამდე, გადაივადონ დეკლარირებული საგადასახადო ვალდებულებები საშემოსავლო და ქონების გადასახადის ნაწილში. შეღავათი ეხება ასევე იმ ბიზნესებს, რომელთაც უწევთ გაჩერება არსებული სიტუაციიდან გამომდინარე. თუმცა სხვა ბიზნესებისთვის, საშემოსავლო დავალიანების გადახდა სავალდებულოა.
მარიამ მორგოშია