ეს არის მცდელობა, რომ თვალები აგვიხვიონ და ჩვენზე ზრუნვით გარკვეული პოლიტიკა განახორციელონ, - ასე აფასებს ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის წამყვანი ეკონომისტი გიორგი პაპავა პრემიერის და მთავრობის მიერ დაანონსებულ ფასების კონტროლის პოლიტიკას. როგორც პაპავა განმარტავს, არც თავად ბიზნესი ცდილობს, მთავრობას უთხრას, რომ მისი პოლიტიკა დამაზიანებელია.
„პროცესებს რომ დავაკვირდეთ, ეს არ იყო ისეთი პროცესი, რომ: მოდით, ევროინტეგრაციის მიზნით ვნახოთ, რა ევროდიექტივები არსებობს ევროპაში და ვიმსჯელოთ, რომელი გადმოვიღოთ.
მოვლენების განვითარება იყო შემდეგი: ფასები ხალხს აწუხებს, მოდით დაიბარეთ იმპორტიორები, მერე ცალკე ბიზნესიც ერთმანეთში არკვევდა ვინ ვის მიმართა და ცალკე ამაში იკარგებოდა რესურსი.
ბიზნესი იმას კი არ ცდილობს, მთავრობას პირდაპირ უთხრას, რომ პოლიტიკა, რომელსაც ის ახორციელებს, დამაზიანებელია, არამედ ერთმანეთში დაიწყეს დავა: ამას ეხება, თუ იმას ეხება. საბოლოო ჯამში შეგვეხება ყველას. შეიძლება რაღაც რეგულირება შემოიღო, ქვეყნებს აქვთ რაღაც მიდგომები, რა შეიძლება ეწეროს კონტრაქტში, ან რა შეიძლება არ ეწეროს, მაგრამ პრემიერი არც კი მალავს და ღიადაც ისაუბრა, რომ პირდაპირ ვერ ჩავერევითო, მაგრამ რაღაც ევროპის დირექტივა ვიპოვე, იმას მივიღებ და იმითი მოგხედავთო. არც კი მალავს. ანუ ისიც არაა, რომ რაღაცის შეფუთვა ხდებოდეს. ხალხს ეუბნება პირდაპირ, შენ გაწუხებს ფასები, მე ამათ (ბიზნესს) ვერ ვეტყვი, რომ ფასები დაწიე, მაგრამ მოვუძებნი მიზეზს, აბა ინებონ და არ დაწიონ ფასები. მერე მოვუძებნი სხვა რაღაცას, მერე დავათვლევინებ კონკურენციის სააგენტოს. ჩვენ გვახსოვს პერიოდი, როდესაც ფასების შესწავლას სჭირდებოდა 1-1.5 წელი. ახლა უცებ, თურმე შესაძლებელია 15 წუთში მარჟები დავუთვალოთ ბიზნესს. ისიც შემდეგ შეიძლება ბიზნესებს შეხვდე და აღმოჩნდეს, რომ უი, ამდენი კი არ ყოფილა, უფრო მეტი ყოფილა,“ - განმარტავს პაპავა.
ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის წამყვანი ეკონომისტი მიიჩნევს, რომ მთავრობის მიმდინარე პოლიტიკა დამაზიანებელია ქვეყნის საინვესტიციო პოტენციალის თვალსაზრისითაც, რადგანაც ის ინვესტორი, რომელსაც საქართველოში ამ მიმართულებით უნდა ფულის ჩადება უკვე ხედავს, რომ გარდა წმინდა კონკურენციისა „დალაგებაზეც“ უნდა იზრუნოს.
„მთავრობა და ბიზნესი ერთ რამეზე თანხმდება, რომ ამ სექტორში კონკურენციის მაღალი დონე, მაქსიმალური შესაძლებლობა ახალი ბიზნესებისთვის ბაზარზე შემოსვლისთვის, მრავალფეროვნება შეთავაზებული პროდუქციის ასორტიმენტში, იმპორტიორების ნაწილში, რითეილის ნაწილში, არის მთავარი განმსაზღვრელი იმის, გვქონდეს გარანტია, რომ ფასები, როგორც თავად უწოდებენ, არ იქნება ხელოვნურად გაზრდილი. ესეც საოცარი ტერმინია -„ხელოვნურად გაზრდილი“, გეგონება ფასები თვითონ ზრდიან თავის თავს და მერე რაღაც მომენტში ხელოვნურად ვერევით და ვზრდით.
წარმოიდგინეთ, ახლა ახალი ინვესტორი იქნება თუ ბიზნესი, რომელსაც უნდა ამ სექტორში შემოსვლა, ის რას ხედავს? ხედავს, რომ მე შეიძლება შემოვიდე, შემდეგ ვიღაცას არ მოეწონოს, მე რომელ პროდუქტზე რა ფასს ვაწესებ, შეიძლება მითხრას, რომ მოდი, კანონს შეგიცვლი. შეიძლება კანონი არ მიიღოს, დამიბაროს, დამტუქსოს ან დამემუქროს. ახალი ინვესტორი ფიქრობს, რომ არამხოლოდ კონკურენციაში უნდა შევიდეს წმინდა ბიზნესური თვალსაზრისით, არამედ ფიქრობს იმაზე, რომ როგორ ვისთან რა დაალაგოს. ცხადია, რომ ამ დალაგებას კონკრეტული ფასი აქვს“, — აცხადებს პაპავა.
ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის წამყვანი ეკონომისტი ევროკავშირსაც მიმართავს.
„ევროკავშირსაც მინდა მივმართო, ისინი ხშირად უჭერენ მხარს კონკურენციის სააგენტოს მხარს და მათ გაძლიერებაზე ზრუნავენ. ალბათ ახლა ეს არის კარგი შესაძლებლობა იმისთვის, რომ ნამდვილად საფუძვლიანი მოკვლევა ჩატარდეს. მაქსიმალურად გამჭვირვალედ გაკეთდეს და თვითონ ამ ინსტიტუციიდან მეტი დამაჯერებლობა მომდინარეობდეს მის შეფასებებთან დაკავშირებით“. — აცხადებს გიორგი პაპავა.