საშუალო გლობალური ეკონომიკური ზრდა 2030 წლისთვის სამი ათწლეულის მინიმუმამდე 2.2%-მდე დაიწევს, რაც გლობალური ეკონომიკისთვის „დაკარგული ათწლეულის“ დასაწყისი იქნება. ამის შესახებ მსოფლიო ბანკის განცხადებაშია ნათქვამი. ინფორმაციას Reuters-ი ავრცელებს.

თუ პოტენციური მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) ზრდის მოსალოდნელი შენელება არ შეიცვლება, ეს სერიოზულ გავლენას მოახდენს კლიმატის ცვლილებასა და სიღარიბესთან ბრძოლაზე. მაგრამ მდგრად სექტორებში ინვესტიციების გაზრდის შეთანხმებულმა ძალისხმევამ, სავაჭრო ხარჯების შემცირებამ, მომსახურების სექტორის ზრდის სტიმულირებამ და სამუშაო ძალის მონაწილეობის გაზრდამ შეიძლება მშპ-ს პოტენციურ ზრდას 0.7%-დან 2.9%-მდე გაზარდოს, — ნათქვამია მოხსენებაში.

„გლობალური ეკონომიკისთვის შეიძლება ათწლეული დაიკარგოს“, - განაცხადა მსოფლიო ბანკის მთავარმა ეკონომისტმა ინდერმიტ გილმა და დასძინა, რომ პოლიტიკას, რომელიც ასტიმულირებს ახალ სამუშაო ადგილებს, ზრდის პროდუქტიულობას და აჩქარებს ინვესტიციებს, ამ ტენდენციის შეცვლა შეუძლია.

მსოფლიო ბანკი ასევე აკვირდება საბანკო სექტორში განვითარებულ მოვლენებს საპროცენტო განაკვეთების მატებისა და ფინანსური პირობების გამკაცრების გამო, რაც ზრდის განვითარებადი ქვეყნებისთვის სესხის აღების მოცულობას.

„შენელება, რომელსაც ჩვენ მოველით, შეიძლება ბევრად უფრო მკვეთრი იყოს, თუ ახალი გლობალური ფინანსური კრიზისი იფეთქებს, განსაკუთრებით თუ ამ კრიზისს თან ახლავს გლობალური რეცესია,“ - განაცხადა აიჰან კოსემ, მსოფლიო ბანკის პროგნოზების ჯგუფის დირექტორმა და აღნიშნა, რომ წლების განმავლობაში რეცესიამ შეიძლება ეკონომიკური ზრდის პერსპექტივები შეაფერხოს. მისი თქმით, მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდის საშუალო ტემპი არის ერთგვარი „სიჩქარის ლიმიტი“ მსოფლიო ეკონომიკისთვის, რომელიც განსაზღვრავს მაქსიმალურ გრძელვადიან ტემპს, რომლითაც ის შეიძლება გაიზარდოს ზედმეტი ინფლაციის გამოწვევის გარეშე.

მოხსენებაში ნათქვამია, რომ ბოლო რამდენიმე წლის კრიზისებმა, მათ შორის COVID-19-ის პანდემიამ და რუსეთის შეჭრამ უკრაინაში, დაასრულა თითქმის 30 წლიანი სტაბილური ეკონომიკური ზრდა, რამაც გამოიწვია შეშფოთება პროდუქტიულობის შენელების გამო, რაც მნიშვნელოვანია შემოსავლებისა და ხელფასების ზრდისთვის.

შედეგად, მშპ-ს საშუალო პოტენციური ზრდა 2022-2030 წლებში 2.2%-მდე შემცირდა, 2011-21 წლების 2.6%-დან და თითქმის მესამედით ნაკლებია ვიდრე 2000-2010 წლებში დაფიქსირებული 3.5%.

დაბალი ინვესტიციები ასევე შეანელებს ზრდას განვითარებად ეკონომიკებში, მათი საშუალო მშპ ზრდა 2020-იანი წლების ბოლოს 4%-მდე შემცირდება, 2011-2021 წლებში 5%-დან და 2000-2010 წლებში 6%-დან.

აღნიშნულია, რომ 2022-2024 წლებში ინვესტიციების ზრდა ბოლო 20 წლის დონის ნახევარი იქნება, საერთაშორისო ვაჭრობა კი გაცილებით ნელა გაიზრდება.

ტრაექტორიის შესაცვლელად, პოლიტიკის შემქმნელებმა პრიორიტეტი უნდა მიანიჭონ ინფლაციის მოთვინიერებას, უზრუნველყონ ფინანსური სექტორის სტაბილურობა და შეამცირონ ვალები, ხოლო ხელი შეუწყონ კლიმატისთვის ხელსაყრელ ინვესტიციებს, რამაც შეიძლება წლიური ზრდის პოტენციალი 0.3 პროცენტული პუნქტით გაზარდოს.

ტრანსპორტირებასთან, ლოჯისტიკასთან და რეგულირებასთან დაკავშირებული ხარჯების შემცირებამ შეიძლება ვაჭრობის სტიმულირება მოახდინოს. ციფრული სერვისების ექსპორტის გაფართოებამ შეიძლება გამოიწვიოს პროდუქტიულობის მნიშვნელოვანი ზრდა, ხოლო სამუშაო ძალის ქალთა და სხვათა მონაწილეობის მაჩვენებლის გაზრდამ შეიძლება გაზარდოს გლობალური პოტენციური ზრდის ტემპები 2030 წლისთვის წელიწადში 0,2 პროცენტული პუნქტით.