ჩინეთიდან ლოგისტიკის მაღალი ხარჯის გამო ქართველი იმპორტიორები ალტერნატიულ გზებს ეძებენ.  მოსალოდნელია, რომ ჩინეთიდან იმპორტი კიდევ უფრო გაძვირდება, რაზეც უცხოურ ანალიტიკურ გამოცემებში ბოლო დროს ინფორმაცია ხშირად ქვეყნდება.  დაახლოებით 2-3 თვის წინ იმპორტიორები აცხადებდნენ, რომ ჩინეთიდან 1 კონტეინერის გადაზიდვის ხარჯმა 14 000 დოლარს მიაღწია, ახლა ეს მაჩვენებელი უკვე 20 000  დოლარამდეა, რის გამოც იმპორტიორები ჩინეთის ბაზრებს ტოვებენ და ალტერნატიულ გზებს ეძებენ.

ასეთი ბაზრები, როგორც ქართველი ბიზნესმენები „კომერსანტთან“ საუბარში აცხადებენ, შეიძლება თურქეთი და ინდოეთი გახდნენ. განსაკუთრებით თურქეთი, საიდანაც ლოგისტიკის ხარჯი გაცილებით ნაკლებია. „ისთ გეით ჯგუფის“ სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე ირაკლი იაშვილი ფიქრობს, რომ პრობლემა დროებითია და როგორც კი პანდემია გადაივლის, ბიზნესი მთელ მსოფლიოში სტაბილურობას დაიბრუნებს.

,,ჩინეთიდან იმპორტი ისედაც 500%-ით არის გაძვირებული და ფასები კიდევ მატულობს. ამან საფუძვლიანად შეცვალა  ვაჭრობა მთელ მსოფლიოში. ქართველები ჩინურ ბაზრებზე უკვე ვეღარ აქტიურობენ, მათი პოზიციები საგრძნობლად შესუსტდა, სამაგიეროდ,  რეგიონის ქვეყნებიდან დაიწყეს შესყიდვები, თურქეთი ამ მხრივ პირველ ადგილზეა. მართალია, თურქული საქონლის ღირებულება მაღალია, მაგრამ ტრანსპორტირება ნაკლები ჯდება, რაც მთლიან ხარჯს აბალანსებს. ჯერ ერთი, დეფიციტურიც არის საზღვაო გემზე ადგილები, ჩინეთიდან საქართველომდე იმპორტი უკვე ადვილი არ არის, ნაკადების რაოდენობა შემცირებულია“, - განმარტავს ირაკლი იაშვილი ,,კომერსანტთან“.

მისივე თქმით, პანდემიამ საგარეო ვაჭრობა თავდაყირა დააყენა, რაც დროებითი მოვლენაა და სამომავლოდ სიტუაცია დასტაბილურდება.

,,ჩინეთზე დამოკიდებული ბიზნესები  ალტერნატიულ გზებს ეძებენ, ბევრმა ეს მოახერხა. ბუნებრივიცაა, სანამ ასეთი გაურკვეველი ვითარებაა საზღვაო ბაზარზე,  იმპორტიორებს გადაწყობა მოუწევთ და  მერე მდგომარეობა თანდათან დასტაბილურდება. ძირითადი ნაკადები ჩინეთიდან მიდის ევროპის მიმართულებით, ჩვენ არ განვიხილებით პრიორიტეტულ მიმართულებად. საქართველო იმყოფება დერეფნის კუნჭულში. შეიძლება, ვინმეს მართლაც ჰგონია, სერიოზულ რამეს წარმოვადგენთ, მაგრამ თავს იტყუებს. სინამდვილეში გლობალურ სავაჭრო რუკაზე არც ვჩანვართ, ეს არის რეალობა“, - აცხადებს ირაკლი იაშვილი.

იმპორტიორების ნაწილი სიტუაციას განსხვავებულად აღიქვამს და ამბობს, რომ პრობლემა არ არის დროებითი. შესაფუთი მასალების მწარმოებელი კომპანია „გრინპაკის“ დამფუძნებელი პაატა აბრამია ,,კომერსანტთან“ აცხადებს, რომ ჩინეთზე იმპორტი უკვე ვეღარ მუშაობს და ალტერნატივა შეიძლება გახდეს ძირითადად თურქეთი და ინდოეთი, რა მიმართულებითაც ბიზნესი გადაწყობას მოახერხებს.

,,ბაზრების დივერსიფიცირებაზე ვფიქრობთ. ჩვენ შემთხვევაში, მოვიაზრებთ ინდოეთს, თუმცა არც იქიდან არის გადაზიდვები იაფი. ხარჯის ზუსტი ოდენობა არ ვიცით, პრაქტიკულად ახლა ვსწავლობთ ბაზარს. მოიაზრება თურქეთიც, მაგრამ მარტო მასზე დამოკიდებულებაც არ გაამართლებს. საერთოდ, საზღვაო გადაზიდვები არის  გაძვირებული. რაც აზიის ქვეყნებში ხდება, სრული კატასტროფაა. ხელოვნურად შექმნეს ეს სიტუაცია.  6 თვეა, ჩინეთიდან იმპორტი შევაჩერეთ. ნედლეული გაძვირდა, 1 კონტეინერი 2500 დოლარზე ძვირი არ ჯდებოდა და უკვე 15 000-დან 20 000 დოლარამდე მერყეობს.  პანდემიამ ბაზრებზე ახალი წესრიგი დაამყარა. მიზეზად სახელდება, რომ ჩინეთი კონტეინერების დეფიციტს განიცდის, რაც შეუძლებელია, სიმართლე იყოს“, - აცხადებს პაატა აბრამია.

ცნობისთვის, The Times-ის ინფორმაციით, ჩინეთში ენერგეტიკული კრიზისის გამო მსოფლიოში საქონლის დეფიციტი გაჩნდება, რაც პოპულარული საქონის მიწოდებაში დეფიციტს შექმნის. გამოცემის მიხედვით, პრობლემა თითქმის მთელი 2022 წლის განმავლობაში შენარჩუნდება, რაც საქონლის 10-12%-ით გაძვირებას გამოიწვევს.

გარდა ამისა, სუეცის არხის ადმინისტრაციამ განაცხადა, რომ 2022 წლის 11 თებერვლიდან არხში გავლის საფასური 6%-ით გაიზრდება. რაც  სატრანსპორტო ხარჯების ზრდას და შესაბამისად, საქონლის გაძვირებასაც გამოიწვევს.

რაც შეხება ჩინეთთან საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობებს, სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემით, ჯერჯერობით იგი კვლავ რჩება ქვეყნის ერთ-ერთ უმსხვილეს სავაჭრო პარტნიორად.  აღნიშნულ პერიოდში იმპორტის მოცულობამ ამ მიმართულებით  $599.9 მილიონს გადააჭარბა.

საქართველოს უმსხვილესი სავაჭრო პარტნიორი $1.48 მილიარდით კვლავ თურქეთია. $1.14 მილიარდით მეორე ადგილზე რუსეთია.

იმპორტირებული პროდუქციის TOP-3 ჩინეთიდან ასე გამოიყურება:

მანქანები და მექანიზმები გადაადგილების, ამოთხრის ან გაბურღვისთვის ($42.4 მლნ);

ბრტყელი ნაგლინი ნახშირბადიანი ფოლადისაგან ($28.6 მლნ);

ვაქცინები, სისხლი და იმუნური პროდუქტები ($24.7 მლნ).

მარი ჩიტაია