დეველოპერების ნაწილი მიიჩნევს, რომ სამშენებლო კომპანიებისთვის K2 კოეფიციენტთან დაკავშირებით შეღავათის დაწესებით თბილისის მერია არაკონკურენტუნარიანი გარემოს შექმნას უწყობს ხელს და ამავდროულად კორუფციის რისკს ზრდის. როგორც სექტორის წარმომადგენლები აცხადებენ, დიდია ალბათობა, რომ შეღავათით ძირითადად პრივილეგირებული ბიზნესი ისარგებლებს, მეორე მხარესაა თბილისის განაშენიანებასთან დაკავშირებული საფრთხე - დედაქალაქი ისევ იზრდება სიმაღლეში, რაც ისტორიული ქალაქისთვის მიუღებელია.
მიიღე ინფორმაცია უფრო სწრაფად „კომერსანტის“ Telegram-ზე.
კომპანია ,,აი ჯი ეს ჯგუფის“ ხელმძღვანელი, უძრავი ქონების სფეროს ექსპერტი შოთა გუჯაბიძე ,,კომერსანტთან“ ამბობს, რომ უძრავი ქონების ბაზრის განვითარებისთვის მიუღებელია ის სქემა, რითაც თბილისის მერია დაუსრულებელი მშენებლობების პრობლემის მოგვარებას ცდილობს.
,,ბევრი კომპანიისთვის, რომელსაც წლების წინ ძვირად აქვს ნაყიდი K2 კოეფიციენტი, ან ვისაც საერთოდ არ მიეცა მისი შეძენის შესაძლებლობა, მათთვის არაკონკურენტული გარემო იქმნება. ანალოგიური მოცულობის და პარამეტრების ობიექტზე შესაძლებელი იქნება უფრო მომგებიანი პროექტის განხორციელება. ვფიქრობ, ეტაპობრივად უნდა ხდებოდეს მსგავსი რეგულაციების შემოღება, რისთვისაც ბაზარი წინასწარ უნდა შეამზადონ, რომ რომელიმე მხარე არ დარჩეს დაზარალებული და კორუფციის რისკი აღმოიფხვრას. ყველაფერი ეს წინასწარ უნდა იყოს გათვალისწინებული. თბილისი ძალიან გაიზარდა სიმაღლეში, არც ერთი ცივილიზებულ ევროპულ ქალაქში ასე არ ხდება. მაგალითად, ვენაში სულ 2-3 ცათამბჯენია და აქედან ერთ-ერთი საავადმყოფოა. თბილისი ისტორიული ქალაქია, ცენტრში არ უნდა იზრდებოდეს, არასწორი მიმართულებით ვზრდით ბაზარს“, - აცხადებს ,,კომერსანტთან“ შოთა გუჯაბიძე.
მისი თქმით, არსებობს სერიოზული ეჭვი იმასთან დაკავშირებით, რომ გადაწყვეტილება კონკრეტული კომპანიების სასარგებლოდ არის მიღებული და ამით საშუალო და მცირე კომპანიებს განვითარების, ჯანსაღი კონკურენციის შესაძლებლობა ეზღუდებათ.
,,რატომღაც ისე ხდება, რომ ყველა რეგულაცია მიმართულია რომელიღაც კონკრეტული ჯგუფის, დეველოპერული კომპანიის მოგების მიღების მიზნით. შეღავათი ნამდვილად არ ემსახურება იმას, რომ მოხდეს ბაზრის დივერსიფიკაცია და კომპანიებმა კონკურენცია გაუწიონ ერთმანეთს თავიანთი განვითარებით. ახლა უფრო ვერ შეძლებენ კონკურენციის გაწევას იმ ნაწილთან, რომლებსაც ყველა სასათბურე პირობა აქვთ შექმნილი რასაც ვუყურებ, მიჩნდება შეკითხვა კალაძის გადაწყვეტილების მოტივაციასთან დაკავშირებით და ეს ლოგიკურია. მივდივართ იმისკენ, რომ კანონი ზოგისთვის არის, ზოგისთვის - არა, გავლენიანი დეველოპერული კომპანიისთვის შესაძლებელი იქნება ისეთი პროექტის განხორციელება, რის საშუალებაც საშუალო ან შედარებით მცირე კომპანიებს არ ექნებათ - დაბლოკავენ, ნებართვას არ მისცემენ და სხვა, რაც ხელოვნურად ქმნის დაბრკოლებებს. სტრესის ქვეშ ვამყოფებთ ბაზარს, თავისუფალი განვითარების საშუალებას არ ვაძლევთ“, - აცხადებს შოთა გუჯაბიძე.
გარდა იმისა, რომ K2 კოეფიციენტთან დაკავშირებული შეღავათი კონკურენციისთვის რისკად მიიჩნევა, პრობლემაა თვითონ უსაფრთხოების ნორმიდან გამომდინარეც.
ცნობილი დეველოპერი არ გამორიცხავს კორუფციის შესაძლებლობას, რაც არაერთ კომპანიას გაუხსნის გზას, რომ ნებისმიერი ხერხით სცადოს დაშენების უფლების მოპოვება.
,,გამოსავალი არასწორად გამოინახა. გამოდის, რომ K2 კოეფიციენტის მატების ხარჯზე ხდება დაუსრულებელი მშენებლობის დასრულება. ვთქვათ, მრავალსართულიანი კორპუსი, რომლის კონსტრუქცია გაანგარიშებული იყო ათსართულიანზე და მიეცა 5 სართულის დამატების საშუალება. ცხადია, ეს სპეციალური შეფასების საფუძველზე მოხდება, მაგრამ ამასთან დარწმუნებული ვარ, რომ ბევრი კორუფციული გარიგების ხარჯზე ან სხვა საშუალებით მაინც მიიღებს სასურველი სართულიანობის დაშენების უფლებას, რაც კონსტრუქციული ანგარიშებით და გათვლით რეალურად არ უნდა ეკუთვნოდეს. რეალურად შეღავათები თუ სურთ, სხვა სახის უნდა იყოს ხელშეწყობა - შეემცირებინათ დღგ, მშენებლობიდან მიღებული ამონაგები და სხვა, ესეც რომ არ იყოს, რეგულაცია უნდა იყოს სწორი და ბაზარი კონკურენტულ პირობებში განვითარდეს. როდესაც საკანონმდებლო ნორმა მარტო ერთისთვის არ იქნება მიღებული, არამედ ყველასთვის, ეს იქნება წინსვლა“, - აცხადებს შოთა გუჯაბიძე ,,კომერსანტთან“.
იგი ასევე აღნიშნავს, რომ ურბანული განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია სხვადასხვა ფუნქციური დანიშნულებით დაიტვირთოს სხვადასხვა უბანი, რასაც ბაზარი თვითონ დაარეგულირებს - სად რა იქნება უფრო მომგებიანი და ტრენდული.
კერძოდ, როგორც გუჯაბიძე ამბობს, მშენებლობის დივერსიფიკაცია უნდა მოხდეს არა მხოლოდ ცენტრისკენ, პირიქით, გარეუბნებში, სადაც შეიძლება უფრო სავაჭრო მიმართულება განვითარდეს და ცენტრი დაბალგაშენიანებად ისტორიულ ნაწილად დარჩეს, რითაც არა მხოლოდ ცალკეული უძრავი ქონების, არამედ ქალაქის ფასი გაიზრდება.
თბილისის მერია სამშენებლო კომპანიებს K2 კოეფიციენტის მოსაკრებლის გადახდას ეტაპობრივად სთავაზობს. საუბარია 2019 წლამდე გაცემულ ნებართვებზე. დედაქალაქის მერმა კახა კალაძემ განაცხადა, რომ შესაბამისი საკანონმდებლო ინიციატივა უკვე მომზადებულია. მისივე განცხადებით, ეს გადაწყვეტილება დარგის წარმომადგენლებთან შეხვედრების შემდეგ იმისთვის იქნა მიღებული, რომ დედაქალაქში დაუმთავრებელი მშენებლობები კვლავ არ გაჩნდეს. ჯამურად მერია კომპანიების მხრიდან 5-6 მლნ ლარის დაგროვილ დავალიანებაზე საუბრობს.
მარი ჩიტაია