პანდემიის გავლენას ვერც საბანკო სექტორი გადაურჩა. როგორც საქართველოს ეროვნული ბანკის (სებ) მიერ გავრცელებული ინფორმაციიდან ირკვევა, კომერციულ ბანკებში დეპოზიტების მოცულობა  1 თვეში 606 მლნ ლარით არის შემცირებული. მიზეზად საბანკო სფეროს სპეციალისტი, ,,ევროპის უნივერსიტეტის“  პრორექტორი  გოჩა თუთბერიძე პანდემიასთან დაკავშირებულ პრობლემას ასახელებს, როგორიცაა შემოსავლების კლება და ცხოვრების ხარისხის გაუარესება, მაგრამ ამავე დროს არც სეზონური ფაქტორის გავლენას გამორიცხავს.

,,დეპოზიტების კლება არის უაღრესად ნეგატიური ფაქტი, რადგან ეს პროცესი დიდწილად დაკავშირებულია ფასების ზრდასთან, ცხოვრების გაძვირებასა და შემოსავლების კლებასთან, რასაც ადგილი აქვს პანდემიურ პერიოდში. ადამიანებს სჭირდებათ თავიანთი დანაზოგების გამოყენება, მით უმეტეს, საახალწლო პერიოდია და ამ დროს ხალხი სხვადასხვა შენაძენის გაკეთების მიზნით დანაზოგს ხარჯავს, უფრო აქტიურად იყენებს ფულს. შესაბამისად, დეპოზიტები მცირდება ხოლმე. როცა ცხოვრების ხარისხი გაუმჯობესდება, დეპოზიტების მოცულობაც მოიმატებს, თუმცა ჯერჯერობით ეს მარტივი მისაღწევი არ არის, რადგან  ყველაფერი ძვირდება, ინფლაცია 12%-ს აღწევს.  პანდემიის პირობებში  ბევრი ადამიანი დარჩა უმუშევარი და თავისთავად ცხადია, რომ ამან დეპოზიტების კლება გამოიწვია“, - აცხადებს თუთბერიძე.

მისი თქმით, არ არის გამორიცხული, რომ  კომერციულმა ბანკებმა დაკრედიტების პოლიტიკაში გარკვეული კორექტირება შეიტანონ, რაც დეპოზიტებზეც დადებითად აისახება, მაგრამ მყისიერ ზომებს ვერ გაატარებენ.

,,ბანკების მიერ შემუშავებული პოლიტიკა ითვალისწინებს გარკვეულ რისკებს, შესაბამისად, მყისიერი ცვლილება ვერ განხორციელდება. მეორეა რეგულაციები, რომელიც შემოაქვს ეროვნულ ბანკს. რა თქმა უნდა, ბანკებს  გარკვეულ პრობლემას უქმნის და აიძულებს თავიან პოლიტიკაში შეიტანონ გარკვეული ცვლილებები, რაც აიძულებს მოერგონ  რეგულაციებს.  ასეთ შემთხვევაში მოუწევთ გარკვეული კორექტივების შეტანა, მაგრამ მკვეთრი ცვლილება დაკრედიტების პოლიტიკაში არ მოხდება“, - აღნიშნა გოჩა თუთბერიძემ ,,კომერსანტთან“.

გარდა ამისა, თუთბერიძე ვარაუდობს, რომ მომავალ წელს კომერციული ბანკებისთვის დიდი გამოწვევა იქნება პრობლემური სესხები, რაც ნელ-ნელა გამოჩნდება მათ ბალანსში.  ამაში იგულისხმება ეკონომიკური ვითარების გაუარესების შედეგად ფასების ზრდა,  ასევე გაცვლითი კურსის მერყეობა და სხვა, რაც დიდი გამოწვევაა კომერციული საბანკო სისტემისთვის.

შეგახსენებთ, რომ  საქართველოს კომერციული ბანკების მთლიანმა აქტივებმა 2021 წლის პირველი დეკემბრისათვის 59.53 მლრდ ლარი შეადგინა. 

რაც შეეხება საბანკო სისტემაში არსებულ დეპოზიტებს, მისი მოცულობა 1 დეკემბრის მდგომარეობით, 35,750,000,000 ლარს შეადგენდა, რაც 1 ნოემბერთან შედარებით, 1.67%-ით (606 მლნ ლარით) ნაკლებია. თუმცა, გაცვლითი კურსის ეფექტის გარეშე ეს თანხა 0.08%-ით მეტია. 

ცნობისთვის, 2021 წლის პირველი დეკემბრის მდგომარეობით, საქართველოს საბანკო სექტორი 14 კომერციული ბანკითაა წარმოდგენილი; მათ შორის 13 - საწესდებო კაპიტალში უცხოური კაპიტალის მონაწილეობით.

მარი ჩიტაია