კორონავირუსის გავრცელების შედეგად საქართველოს ეკონომიკას დიდი ზარალი მიადგა, მნიშვნელოვანი გამოწვევების წინაშე აღმოჩნდა ბიზნეს სექტორიც. თუმცა, ქვეყანაში დაწესებული შეზღუდვების დიდი ნაწილის ეტაპობრივ მოხსნასთან ერთად ეკონომიკამ გაჯანსაღება დაიწყო. მაგრამ შეზღუდვების ნაწილობრივ მოხსნა ყველა ბიზნეს ოპერატორისთვის გადარჩენის გზა არ აღმოჩნდა. მაშინ, როცა ქვეყანაში „ეკონომიკა დუღს“ ბიზნესი გაკოტრებისგან თავის დახსნას სხვადასხვა გზებით ცდილობს. „კომერსანტი“ მოგიყვებათ ამბავს, თუ როგორ აღმოჩნდა მრავალწიანი გამოცდილების მქონე კომპანია სახელმწიფო შესყიდვების სააგენტოს შავ სიაში.
სააგენტომ გასულ წელს ძალოვანი სტრუქტურებისთვის განკუთვნილი ნაღების კარაქის შესყიდვაზე ტენდერი გამოაცხადა. მიმწოდებელ კომპანიას სხვადასხვა უწყებისთვის ეტაპობრივად, ხელშეკრულების გაფორმებიდან 2021 წლის 31 დეკემბრის ჩათვლით 120 850 კგ ნაღების კარაქი უნდა მიეწოდებინა.
ნაღების კარაქი 200 გრ:
საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო - 500 კგ.
შსს სტრატეგიული მილსადენების დაცვის დეპარტამენტი - 4000 კგ.
შინაგან საქმეთა სამინისტროს საქვეუწყებო დაწესებულება სასაზღვრო პოლიცია - 5950 კგ.
შპს სახელმწიფო კვებითი უზრუნველყოფა - 300 კგ.
ნაღების კარაქი 5-25 კგ:
საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო - 39 500 კგ.
შსს სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება-საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახური - 600 კგ.
შინაგან საქმეთა სამინისტროს საქვეუწყებო დაწესებულება სასაზღვრო პოლიცია - 9000 კგ.
საქართველოს სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახური - 1000 კგ.
შპს სახელმწიფო კვებითი უზრუნველყოფა - 60 000 კგ.
შესყიდვის სავარაუდო ღირებულება 2 208 933 ლარი იყო. ტენდერში მონაწილეობა ორმა კომპანიამ, შპს „ნამდვილი პროდუქტებმა“ და შპს „ტენდერი 123“- მა მიიღო. მიმდინარე წლის 22 იანვარს კომისიამ მიზანშეწონილად მიიჩნია, რომ კონსოლიდირებულ ტენდერში გამარჯვებულად შპს „ტენდერი 123“ გამოვლინდეს, რადგან კომპანიას ჰქონდა როგორც შესაბამისი სერტიფიკატი, ასევე გამოცდილებაც.
თუმცა, 29 აპრილს ბიზნეს ოპერატორმა ხელშეკრულების შეწყვეტა გადაწყვიტა. მიზეზი კომპანიის გაკოტრების თავიდან აცილებაა. კომპანიის დირექტორი ამირან ჩიტაშვილი წერილში წერს, რომ ხელშეკრულების გაფორმებიდან 29 აპრილამდე პროდუქტს ყველა ძალოვან სტრუქტურას აწვდიდა. თუმცა იგი ჰყვება, რომ როდესაც მათ კარაქის მოწოდება დაიწყეს, პროდუქტის ასაღები ფასი იყო 16,4 ლარი, ხოლო 200 გრამის (დაფასოებით) 17,7. მისი განმარტებით, მსოფლიოში შექმნილი პანდემიის გამო ფასი რადიკალურად შეიცვალა და 22-23 ლარი გახდა. ჩიტაშვილის განცხადებით, მე-3 ტალღასთან დაკავშირებულმა მოლოდინებმა არაადეკვატური მოთხოვნა გამოიწვია, რამაც ფასი 34%-ით გაზარდა. წერილში ნათქვამია ისიც, რომ გაზრდილი ფასის მიუხედავად კომპანიამ ყველა ძალოვან სტრუქტურას საკმარისი კარაქის ნაშთი მიაწოდა, რათა უწყებებს კვების კუთხით პრობლემა არ შეჰქმნოდათ.
გაფორმებული ხელშეკრულებების შეწყვეტის საკითხი კომისიამ განიხილა და დაადგინა, რომ ყველა შემსყიდველ ორგანიზაციას მიეცეს მითითება, შეწყვიტოს აღნიშნული ტენდერის ფარგლებში გაფორმებული ხელშეკრულებები და იმოქმედონ ხელშეკრულების პირობების შესაბამისად.
მიმდინარე წლის 5 აგვისტოს სახელმწიფო შესყიდვების სააგენტოს შპს „ტენდერი 123“-ის მიერ ხელშეკრულების შეწყვეტის შესახებ ეცნობა, რის შემდეგაც უწყებამ ხელშეკრულებების არაჯეროვანი შესრულების თაობაზე მოკვლევა დაიწყო. საქმეში არსებული მტკიცებულებებისა და გარემოებების შეფასებისა და ურთიერთშეჯერების საფუძველზე, სააგენტომ შპს „ტენდერი 123“ 2021 წლის 6 აგვისტოს შავ სიაში დაარეგისტრირა.
„კომერსანტი“ დაინტერესდა, როგორ აფასებს დიდი გამოცდილების მქონდე კომპანია სახელმწიფო შესყიდვების სააგენტოს მიღებულ გადაწყვეტილებას და გეგმავს თუ არა „ტენდერი 123“ დადგენილების გაასაჩივრებას. საკითხზე მედიაჰოლდინგთან კომპანიის დირექტორი ამირან ჩიტაშვილი საუბრობს. იგი ახლაც ფიქრობს, რომ აღნიშნული გადაწყვეტილებით კომპანია გაკოტრებას გადაარჩინა.
„99%-ით ვფიქრობ, რომ ჩემ კომპანიას შავი სიიდან ამოიღებენ. წესით სააგენტოს არც უნდა დავერეგისტრირებინე. უბრალოდ, შავ სიაში ყოფნა ხელს არაფერში მიშლის. ახლა ტენდერებში მონაწილეობა არ მჭირდება, მიმდინარე ხელშეკრულებებს ვასრულებ. თუ მომავალში გადავწყვეტ მონაწილეობას, სამდღიანი პროცედურაა, რის შემდეგაც ამოიღებენ კომპანიას შავი სიიდან. 10 წელია ბაზარზე ვოპერირებ და ერთი გაფრთხილებაც კი არ მაქვს მიღებული.
ტენდერის გამო 110 000 ლარი უკვე წავაგე, პლუს 28 000 ვიზარალე, რადგან ძვირიანი პროდუქტი შევიტანე, რათა მათ პროდუქტი ჰქონოდათ. ამის შემდეგ ხელშეკრულება შევწყვიტე, რომ გამეგრძელებინა ზარალი 400 000-დან 500 000 ლარამდე მექნებოდა“, - აცხადებს ბიზნესმენი.
„კომერსანტის“ კითხვაზე არის თუ არა ხელშეკრულებაში გათვალისწინებული ფორსმაჟორული სიტუაცია, ამირან ჩიტაშვილის გვპასუხობს, რომ კონსოლიდირებულ ტენდერში სახელმწიფოს მოთხოვნები უფრო მკაცრადაა გაწერილი.
„ეს იყო კონსოლიდირებული ტენდერი, სადაც პირობები მკაცრადაა გაწერილი. მათი არგუმენტი არი ის, რომ მე წლის დასაწყისშივე 100 ტონა უნდა მეყიდა და დამესაწყობებინა. ესე ბიზნესში არ ხდება, ისიც არ ვიცოდი, რამდენს აითვისებდნენ. შესაბამისად, იანვარში 100 ტონას ვერ ვიყიდდი. ნაწილობრივ გასაგებია მათი პოზიცია, მაგრამ სიტუაციას რეალურად რომ შევხედოთ, ლოგიკაში არ ჯდება. მე ტენდერის 50%-ზე მეტი რომ მქონოდა შესრულებული გაფრთხილებით შემოიფარგლებოდნენ“, - ამბობს ამირან ჩიტაშვილი.
როგორც „კომერსანტმა“ გაარკვია, სახელმწიფო შესყიდვების სააგენტომ ტენდერი მეორედ 6 ივნისს გამოაცხადა. სახელმწიფო შესყიდვაში, რომლის სავარაუდო ღირებულება 927 330 ლარი იყო, მონაწილეობა არც ერთმა კომპანიამ არ მიიღო. ამ დროის განმავლობაში კი უწყებები პროდუქტს გადაუდებელი შესყიდვით ყიდულობდნენ. განმეორებითი ტენდერი 15 ივლისს გამოცხადდა. ამჯერად მიმწოდებელმა სხვადასხვა უწყებებს 30 100 კგ კარაქი უნდა მიაწოდოს. შესყიდვის სავარაუდო ღირებულება 662 200 ლარი იყო. ტენდერით ამჯერად ორი კომპანიას შპს „ჰელსი ფუდი“ და შპს „ფუუდ ტრეიდ“ დაინტერესდნენ. ყველაზე ნაკლები თანხა 632 100 შპს „ფუუდ ტრეიდმა“ დააფიქსირა, ხელშეკრულებაც სწორედ მასთან გაფორმდა.
ბაჩო ადამია