საქართველოს მთავრობა, განსაკუთრებით ბოლო პერიოდში, მუდმივად აპელირებს რეიტინგებზე და ეკონომიკურ მაჩვენებლებზე, თუმცა, როგორც ეკონომისტები აღნიშნავენ, რაც არ უნდა ინდექსებით თავი მოვიწონოთ, პრობლემა ბევრია.
აქედან გამომდინარე საკუთრების ფორმირების პრობლემა აჩენს, დიდწილად იმას რომ ინვესტიციები არ შემოდის
„სტატისტიკური მონაცემებით ლავირება ძალიან მარტივია და პრაგმატულად გამოყენების შესაძლებლობას იძლევა. სხვადასხვა ტიპის სტატისტიკა, ინვესტიცია იქნება ეს, სიღარიბე თუ სხვა მაჩვენებელი, ისე შეგიძლია შეფუთო, რომ თითქოს ქვეყანაში ყველაფერი კარგადაა. თუმცა სიღრმეებში რომ ჩავიდეთ, ეს არ გულისხმობს ახალ ინვესტიციებს, ახალ ინფრასტქტურულ პროექტებს, ახალ ქარხნებს, სექტორის რეალურად განვითარებას და ა.შ. ეს ყველაფერი არის უბრალოდ თავის მოტყუება“, - ამის შესახებ ეკონომიკური ტრანსფორმაციის ცენტრის დამფუძნებელმა ნოდარ სირბილაძემ რადიო „კომერსანტის“ ეთერში ისაუბრა.
მისივე თქმით ახლა შეიძლება ომი არის ხელის შემშლელი ფაქტორი, მაგრამ წინა წლებში შედარებით სტაბილური მდგომარეობის დროსაც ინვესტიციების მნიშვნელოვანი დეფიციტი ჰქონდა საქართველოს, მათ შორის იმ შემთხვევაშიც თუ 2020 წლის პანდემიას გამოვრიცხავთ.
„ამ თემას ვუყურებ კომპლექსურად, მათ შორის ბევრი რაღაცაა, პირველია სახელმწიფოს დიდი ზომა, რაც არ უნდა იძახოს მთავრობამ, რომ ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსებში მოწინავე პოზიციებზე ვართ, მისი ზომა არის დიდი. როდესაც ინვესტორი შემოდის, მას უწევს მთავრობასთან შეჯახება, მაგალითად ეკონომიკის სამინისტროსთან და სხვა უწყებებთან კონკრეტული დეტალების შეთანხმება , მაგალითისთვის შეგვიძლია ავიღოთ ნამახვანჰესი ,ეს ბიუროკრატია და პირადი ინტერესები, თან იმ ფონზე როდესაც ინსტიტუციური გარემო არც თუ ისე მყარი გვაქვს, საბოლოო ჯამში ანგრევს და დისკრედიტაციას უწევს ჩვენი ქვეყნის საინვესტიციო იმიჯს. აქ მთავრობის როლი გადამწყვეტია.
მეორე არის საკუთრების უფლება, ჩვენთან საკუთრება არ არის ფორმირებული ბოლომდე, აქედან გამომდინარე სხვადასხვა ტერიტორიები და აქტივები არის სახელმწიფოს ბალანსზე, როდესაც ინვესტორი შემოდის, გინდა არ გინდა ელაპარაკება სახელმწიფოს , ბიუროკრატს, შემდგომში მისი მოთხოვნებიდან გამომდინარე დროში იწელება და ამას გაურბის ინვესტორი, მით უმეტეს საქართველოსნაირი გარდამავალი ეკონომიკის მქონე ქვეყანაში. აქედან გამომდინარე საკუთრების ფორმირების პრობლემა აჩენს, დიდწილად იმას რომ ინვესტიციები არ შემოდის“, - აღნიშნა ნოდარ სირბილაძემ.
სირბილაძის განმარტებით, სასამართლო სისტემის დამოუკიდებლობა კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი პრობლემაა და რაც არ უნდა ინდექსებით თავი მოვიწონოთ, რომლის მიხედვითაც მოწინავე პოზიციაზე ვართ, ეს ასე არ არის.
„აბა, ჩავყვეთ დეტალურად თუ რა ხდება ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსში და ავიღოთ ერთ-ერთი კომპონენტი, რომელიც არის სასამართლო ინსტიტუტი. კანონის უზენაესობის თვალსაზრისით, წლების განმავლობაში გვაქვს კატასტროფულად ცუდი მდგომარეობა, საშუალოდ შესაძლო 100 ქულიდან გვაქვს 56-60. ესეც მნიშვნელოვანი პრობლემაა. ასახელებენ სხვა არგუმენტებსაც , მაგალითად ადამიანების კვალიფიკაციას, მაგრამ ესეც მორევადია და პასუხისმგებლობიდან გაქცევის საშუალებაა. სინამდვილეში მთავარი პრობლემები გვაქვს თვალწინ — საკუთრების უფლება არ არის დასრულებული და ინვესტორს კერძო პირები არ ესაუბრებიან და ესაუბრება ბიუროკრატი მთავრობა, არ ვუყურებთ იმასაც რომ „კანონის უზენაესობა“ არის კატასტროფულ მდგომარეობაში. ყველას თავისი პირადი ინტერესი აქვს. ნორმალური ინვესტორი ამ გარემოში არ შემოვა. მაჩანჩალა ქვეყანა ვართ ბევრი, მათ შორის, უცხოური ინვესტიციების პარამეტრებით“, - აღნიშნა ნოდარ სირბილაძემ.
თაკო კვაჭანტირაძე