მცირე და საშუალო ბიზნესს პანდემიური პრობლემა ჯერ კიდევ არ ჰქონდა დაძლეული, რომ რუსეთ-უკრაინის ომმა ახალი თავსატეხი გაუჩინა. კომპანიების უდიდესი ნაწილი იძულებულია, უკრაინისა და რუსეთის ბაზრების  ალტერნატივა მოძებნოს, რაც ჯერჯერობით დიდი გამოწვევაა. ,,მცირე და საშუალო ბიზნეს-ასოციაციის“ ხელმძღვანელი მიხეილ ჭელიძე ,,კომერსანტთან“ ამბობს, რომ გართულებული ლოგისტიკის პირობებში ბიზნესს პოზიციების შენარჩუნება ისევ უჭირს.

,,ხუთი მთავარი სავაჭრო პარტნიორი გვყავს და აქედან ორთან დაკავშირებით დიდი პრობლემაა. ცხადია, ეს მცირე და საშუალო ბიზნესზე ნეგატიურად აისახება. ლოგისტიკა უკიდურესად შეიზღუდა, უკრაინის მიმართულება გაჩერდა და ვერც რუსეთიდან ხორციელდება გადაზიდვები გართულებული ლოგისტიკის გამო. ერთადერთი გამოსავალია, ალტერნატიულ ბაზრებზე  გადაერთონ, სავაჭრო პარტნიორები შეცვალონ. ცხადია, გადაწყობა არ არის რთული, მაგრამ დროში გაწელილი პროცესია. მოთხოვნა რჩება პროდუქციაზე, მაგრამ ფასები უკვე  ყველა დასახელების პროდუქტზე გაიზარდა, მთლიანობაში ტემპი შენელებულია და მდგომარეობის გამოსწორება ჯერჯერობით ვერ ხერხდება“, - ამბობს ჭელიძე.

მისი თქმით, პანდემიური კრიზისი სექტორმა თითქმის დაძლია, თუმცა ბიზნესი ისევ გასაჭირშია და ყველაფერი უნდა გაკეთდეს, რომ ეს პრობლემა ნაკლები დანაკარგით გადალახონ.

,,უკრაინაში მიმდინარე საომარი მოქმედებები ბაზარზე დიდ პრობლემას ქმნის. პანდემიიდან მცირე და საშუალო ბიზნესი გამოსვლას ახერხებდა, უკეთესობა აშკარად იყო, თუმცა 2019 წლის მდგომარეობას ჯერ არ ვართ დაბრუნებული. პანდემიისას ჰორეკა სექტორს გაუჭირდა ყველაზე მეტად, მაგრამ პრაქტიკულად აღსდგა. განსაკუთრებით მიტანის სერვისს დაეტყო. ახლა კი ყველა მიმართულებით პრობლემა იკვეთება და რაღაც გამოსავალი უნდა მოიძებნოს, რომ რაც შეიძლება ნაკლები დანაკარგით გადავლახოთ ეს პროცესი. ალტერნატივა ნებისმეირი სხვა ქვეყანა შეიძლება იყოს, მაგრამ ახალი კავშირების დამყარება და ბაზრის გადაწყობა ხანგრძლივი პროცესია, ასე უცებ ეს პრობლემა ვერ მოგვარდება“, - აცხადებს მიხეილ ჭელიძე ,,კომერსანტთან“.

2021 წელს საქართველოს მთლიანი ექსპორტიდან 14,4% რუსეთზე მოდიოდა, ხოლო უკრაინაზე – 7,2%. იმპორტში რუსეთის წილი კი 10,2%–ს შეადგენს, ხოლო უკრაინის – 4,5%–ს.

 მარი ჩიტაია