აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა ყარაბაღში მცხოვრებ სომხებს მოუწოდა, მიიღონ აზერბაიჯანის მოქალაქეობა ან ტერიტორია, თუნდაც, რუსი სამშვიდობო მისიების სატვირთო მანქანებით დატოვონ. ალიევი უარყოფს, რომ აზერბაიჯანი ყარაბაღელი სომეხი მაცხოვრებლებისთვის სომხეთთან დამაკავშირებელ ერთადერთ გზას ბლოკავს. ინფორმაციას BBC, აზერბაიჯანის სახელმწიფო საინფორმაციო სააგენტოებზე დაყრდნობით, ავრცელებს.
ადამიანების ჯგუფი, რომლებიც საკუთარ თავს ეკოაქტივისტებს უწოდებს, უკვე ერთი თვეა, მთიანი ყარაბაღის მთავარი ქალაქი ხანკენდიდან (სტეფანაკერტი) სომხეთამდე გზას კეტავს და მოითხოვენ, რომ აზერბაიჯანელი ჩინოვნიკები ყარაბაღის მაღაროებში შეუშვან, რომელსაც ადგილობრივი სომხები აკონტროლებენ.
„ვისაც არ უნდა ჩვენი მოქალაქეობა, მათთვის გზა ხსნილია, შეუძლიათ წავიდნენ, თუნდაც [რუსი] სამშვიდობოების სატვირთო მანქანებით, გზა [სომხეთისკენ] ღიაა“, აცხადებს ალიევი ინტერვიუში.
მისი თქმით, ყარაბაღში სეპარატისტული მოძრაობა რომ არ ყოფილიყო, მთიანი ანკლავის სომხები უკეთეს პირობებში იცხოვრებდნენ, ვიდრე ამჟამად არიან.
2020 წლის ომის შემდეგ, აზერბაიჯანის, სომხეთისა და რუსეთის ლიდერების მიერ ხელმოწერილი სამმხრივი შეთანხმების თანახმად, ყარაბაღში რუსი სამშვიდობოების კონტინგენტია განთავსებული.
ყარაბაღის სომეხ მოსახლეობასა და აზერბაიჯანულ ჯარებს შორის 2000 რუსი ჯარისკაცი დგას. ალიევმა ინტერვიუში აღნიშნა, რომ რუს სამშვიდობოებს მანდატი 2025 წელს ეწურება, თუმცა, აზერბაიჯანის თანხმობით მანდატი შეიძლება გაგრძელდეს. აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ასევე განაცხადა, რომ აზერბაიჯანი ყარაბაღის სომხეთთან დამაკავშირებელ ერთადერთ გზას არ ბლოკავს.
უკვე ერთი თვეა, აზერბაიჯანელი ეკოაქტივისტები ყარაბაღსა და სომხეთს შორის დამაკავშირებელ ერთადერთ გზაზე პერმანენტულ საპროტესტო აქციებს მართავენ. BBC წერს, რომ პირველივე დღეებში გაჩნდა ეჭვი, რომ ამ ეკოაქტივისტების უკან აზერბაიჯანის ხელისუფლება იდგა.
ამასთან, აზერბაიჯანის ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ გზას აქტივისტები კი არ კეტავენ, არამედ რუსი სამშვიდობოები, რომლებიც მათ ყარაბაღში არ უშვებენ.
ეკოაქტივისტები მოითხოვენ, რომ აზერბაიჯანელ სპეციალისტებსა და ოფიციალურ პირებს ყარაბაღში მინერალური მადნების, მათ შორის ოქროს მოპოვების მონიტორინგის საშუალება მისცენ.
სოციალურ მედიაში ბევრმა შენიშნა, რომ მომიტინგეების ნაწილს ბეწვის ქურთუკი ეცვა (რაც ნამდვილად ეწინააღმდეგება ეკოაქტივიზმს). ამას გარდა, აქტივისტებს შორის იყვნენ სამთავრობო უწყებების თანამშრომლებიც, კარვების აშენებაში კი მათ საგანგებო სიტუაციების სამინისტროს თანამშრომლები ეხმარებოდნენ.