მოცვის ექსპორტიორებმა ბაზრის დივერსიფიკაციის მიმართულებით მუშაობა გააძლიერეს. როგორც ცნობილია, ჯერჯერობით ყველაზე მეტი რაოდენობით ქართული პროდუქტი რუსეთის ბაზარზე გადის. როგორც ბაღდათელი მეწარმე, კომპანია ,,აგროლეინის“ დირექტორი გიორგი ღვინიაშვილი აცხადებს, ექსპორტის მთავარი გამოწვევა, ევროპის ბაზარზე პოზიციების გამაგრებაა, რის იმედსაც ქართული მოცვის ხარისხი იძლევა.
,,აგროლაინის“ გაყიდვებში რუსეთის ბაზარს 2021 წელს 30% ეკავა. როგორც ღვინიაშვილი ,,კომერსანტთან“ ამბობს, სავარაუდოდ წელსაც მოუწევს რუსეთში პროდუქტის გატანა, თუმცა ეს სეგმენტი 10%-ზე მეტს ვერ დაიკავებს.
,,რუსეთში ქართული მოცვის დიდი ნაწილი იყიდებოდა. ჩვენს შემთხვევაში, ამ ბაზარს 30% ეჭირა. უკრაინის ბაზარზე არც აქამდე ვიყავით წარმოდგენილი. შესაბამისად, ეს არ არის პრობლემა, თუმცა აქტიურად ვმუშაობთ, რომ რუსეთი ჩავანაცვლოთ. მთავარი ორიენტირი ევროპული ქვეყნებია. მიუხედავად ამისა, არ გამოვრიცხავ, რომ წლევანდელი მოსავლის 10% მაინც გავა რუსეთში. ამ ეტაპზე ასეა შესაძლებელი, მაგრამ პარალელურად დივერსიფიკაციაზე ვმუშაობთ“, - განაცხადა ღვინიაშვილმა ,,კომერსანტთან“.
რაც შეეხება მოცვის ფასს, როგორც ,,აგროლეინის“ დირექტორი ამბობს, ტენდენცია უფრო მაისში გამოჩნდება, რაზეც რუსეთის ფაქტორი დიდწილად იქნება დამოკიდებული.
,,რუსეთის ბაზარზე მოცვი ტრადიციულად ძვირად ფასობს და წლევანდელი ფასი ამაზეც მნიშვნელოვნად იქნება დამოკიდებული. საქართველოში წარმოებული მოცვის მოცულობები იზრდება. თუ შარშან მოსავალი 150 ტონა იყო, 250 ტონა იქნება. არა მარტო საქართველოში, წელს წარმოება მნიშვნელოვნად მატულობს მთელ მსოფლიოში, ჯერჯერობით მოთხოვნა ასწრებს, მაგრამ წარმოება იმდენად ზრდადია, რომ ეს ფასებზეც იმოქმედებს.
რაც შეეხება ჩვენი კომპანიის გაყიდვებს, ევროპაზე ვართ ძირითადად, პოლონეთსა და ჰოლანდიაში მოლაპარაკებებს ამ ეტაპზეც ვაწარმოებთ. გაძვირებული ლოგისტიკა იმდენად არ გვიქმნის პრობლემას, ვიდრე თვითონ გადაზიდვების სირთულე, მაგრამ ალბათ ესეც მოგვარდება დროთა განმავლობაში. სერიოზულ პრობლემას გვიქმნის გადაზიდვების ხანგრძლივობა საზღვარზე არსებული რიგების გამო. ვფიქრობთ, სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან ერთად მოვაგვაროთ ეს პრობლემა. რამდენადაც ვიცი, აპირებენ მალფუჭებადი პროდუქტის გადაზიდვებთან დაკავშირებით რიგ შეღავათს - სპეციალური სტატუსის დაწესებას. ევროპისთვის ეს ნორმაა, როცა სუბიექტი ასეთ სტატუსს ფლობს, უპრობლემოდ უშვებენ საზღვარზე. ჩვენთან სისტემა ასეთი მოწესრიგებული არ არის, მაგრამ ამ ეტაპზე მხარდაჭერა გვაქვს და შესაბამის გადაწყვეტილებას ველოდებით“, - ამბობს გიორგი ღვინიაშვილი ,,კომერსანტთან“.
რაც შეეხება მოცვის მოსავლიანობას, როგორც მეწარმე განმარტავს, 1 ჰექტარზე 10 ტონაა, როცა აშშ-ს შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 20 ტონას აღწევს.
დაბალი მოსავლიანობის მიზეზად ღვინიაშვილი ცოდნის დეფიციტს და ტექნიკურ ჩამორჩენას მიიჩნევს.
ცნობისთვის, ლურჯ მოცვზე მაღალი მოთხოვნაა როგორც ადგილობრივ, ასევე საექსპორტო ბაზრებზე და საკმაოდ მაღალ ფასად იყიდება. მაგალითად, ევროკავშირის ბაზარზე 1 კილოგრამი გაუყინავი ლურჯი მოცვის საბაზრო (საბითუმო) ფასი 5-7 ევროა, რუსეთში კი კილოგრამის საბითუმო ფასი 5-9 აშშ დოლარის ფარგლებშია.
ქართული მოცვის ძირითადი ექსპორტიორი ქვეყანა 2019-2020 წლებში რუსეთი იყო. 2019 წელს საქართველომ რუსეთში 178 900 ტონა (816 800 დოლარი) მოცვი გაიტანა, 2020 წელს ეს მაჩვენებელი 631 800 ტონამდე (3.6 მილიონი აშშ დოლარი) გაიზარდა.
მარი ჩიტაია