„აშშ-ს მოზარდების ტვინი Covid-19-ის პანდემიის დროს ფიზიკურად შეიცვალა და ნორმალურზე სწრაფად ბერდება. კვლევის ახალგაზრდა მონაწილეებს ასევე აღენიშნებათ შფოთვა, დეპრესია, მომატებული სევდა, დაბალ თვითშეფასება, შიში და ემოციების რეგულირების პრობლემები,“ - ნათქვამია ახალ კვლევაში, რომელსაც CNN-ი აქვეყნებს.
კვლევამ დაადგინა, რომ პანდემიის დროს მოზარდების ფსიქიკური ჯანმრთელობა დაზარალდა. ისინი მოაშორეს სკოლას, მეგობრებს და ცხოვრება გაურკვევლობისა და შიშის პირობებში მოუწიათ. Covid-19-ის გამო ბევრი მოზარდის მშობელმა სამსახური, მილიონობით ბავშვმა კი დედ-მამა და ბებია-ბაბუა დაკარგა.
კვლევა ჟურნალში Biological Psychiatry: Global Open Science-ში გამოქვეყნდა. მისი ავტორები მოზარდების ტვინში სტრესით და შფოთვით გამოწვეულ ფიზიკურ ცვლილებებს აკვირდებოდნენ.
რვა წლის წინ მეცნიერებმა 9-დან 13 წლამდე ასაკის 220 ბავშვს, ტვინის განვითარების შესწავლის მიზნით, მაგნიტურ რეზონანსული ტომოგრაფია გაუკეთეს. იგივე კვლევა 2020 წელს, პანდემიის პერიოდშიც ჩატარდა. კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე, გაზრდილი იყო იმ ბავშვების რაოდენობა, რომლებსაც თვითმკვლელობის აზრები აწუხებდათ. ამის შემდეგ, მკვლევრებმა მოზარდის ტვინის განვითარებაზე სტრესული მოვლენების გავლენის შესწავლა დაიწყეს და შედეგები პანდემიამდელი მონაცემებს შეადარეს.
მკვლევრებმა 128 ბავშვის კომპიუტერული ტომოგრაფიის შედეგები შეადარეს და აღმოაჩინეს, რომ იმ ბავშვების ტვინის ასაკი, რომლებსაც პანდემიის პერიოდში მოუხდათ ცხოვრება, ქრონოლოგიურ ასაკს აღემატებოდა. ბავშვის ტვინი დროთა განმავლობაში ბუნებრივად იცვლება, მაგრამ კვლევამ დაადგინა, რომ ეს ფიზიკური ცვლილებები შეიძლება დაჩქარდეს, როდესაც ადამიანი ბავშვობაში მნიშვნელოვან უბედურებას განიცდის.
კვლევებმა აჩვენა, რომ ადამიანებს, რომლებიც ადრეულ ასაკში ძალადობას, უგულებელყოფას, სიღარიბეს და ოჯახურ პრობლემებს განიცდიდნენ, ტვინი უფრო სწრაფად უბერდებათ და მოგვიანებით შეიძლება ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული პრობლემები ჰქონდეთ.
„ჩვენ არ ველოდით რომ ტვინზე ზემოქმედება ასე გამოხატული იქნებოდა სტრესის ამ მოკლე პერიოდში. საუბარია 1 წელიწადზე“, - დასძინა კვლევის ერთ-ერთმა ავტორმა.
მკვლევრები მშობლებსა და მეურვეებს ურჩევენ, რომ განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციონ ბავშვების ფსიქიკურ ჯანმრთელობას - დეპრესიისა და შფოთვის სიმპტომების გამოვლენას, რომ თავიდან იქნას აცილებული სამომავლო გართულებები.
მოამზადა მაკა ბიბილაშვილმა