ნავთობის ფასი ზრდას შეუჩერებლად განაგრძობს. ორშაბათს 31 იანვარს Brent-ს მარკის ნავთობის მარტის ფიუჩერსულმა ფასმა $91-ს, WTI-ს ღირებულებამ კი $87-ს გადააჭარბა. 2014 წლის შემდეგ პირველად შავი ოქროს ფასი შესაძლოა ისევ სამნიშნა მაჩვენებლით განისაზღვროს, რაც საქართველოში საწვავის საცალო ფასზე აუცილებლად აისახება.
ნავთობის გაიაფება სწორედ 2014 წელს დაიწყო და ივნისში მაშინ როცა ბარელი ჯერ კიდევ $110 ღირდა, ლარის კურსი აშშ დოლართან მიმართებაში 1.77 იყო. დღეს კურსი 3.05-ს შეადგენს. საცალო ფასი პლატსით განისაზღვრება, რომელიც თავის მხრივ ნედლი ნავთობის ღირებულებაზეა მიბმული. ლარში გადაყვანით 2014 წლის ივნისში ბარელი ნავთობი 195 ლარი ღირდა, დღეს ფასი 277 ლარამდეა გაზრდილი და რომ არა ლარის ბოლო დროინდელი გამყარება ფასი 300 ლარს გადააჭარბებდა.
საერთაშორისო ღირებულების გარდა საცალო ქსელში ფასის ცვლილებას აქციზის საფასურიც იწვევს. 2014 წელს 1 ტონა (1300 ლიტრი) გადამუშავებული ბენზინის აქციზის საფასური 250 ლარს შეადგენდა, დღეს 500 ლარია, დიზელის აქციზის ფასიც 2017 წელს შესაბამისად ტონაზე 150 ლარიდან 400 ლარამდე გაიზარდა. 2014 წლის ივნისში 1 ლიტრი პრემიუმის ფასი ბრენდირებულ ბენზინგასამართ სადგურებზე საშუალოდ 2.25 ღირდა, დღეს კი 3.20 ღირს.
საწვავზე ფასის მატება მხოლოდ მგზავრობას არ აძვირებს. ტრანსპორტირების ღირებულებაში საწვავის წილი საკმაოდ მაღალია და მისი ფასის ზრდა ინფლაციაზე უარყოფითად მოქმედებს. გასულ წელს ორნიშნა ინფლაციის უმთავრესი მიზეზი ენერგომატარებლებზე, მათ შორის საწვავზე ფასის მკვეთრი ზრდა გახდა.
დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად კომერსანტი ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირის თავმჯდომარე ვანო მთვრალაშვილს დაუკავშირდა. მისი განმარტებით მხოლოდ ბოლო 1 თვეში პლატსზე ბენზინის ფასი 13%-ით ტონაზე $849-მდე, ხოლო დიზელზე 15%-ით ტონაზე $775-მდე გაიზარდა. მიზეზი რის გამოც ფასების ზრდა ქართულ საცალო ბაზარზე ჯერ არ ასახულა ლარის შედარებითი გამყარება და იანვრის პერიოდია, როდესაც მოთხოვნა ყველაფერზე, მათ შორის საწვავზეც კლებულობს.
მთვრალაშვილის თქმით ფასების კორექტირება 3-5 თეთრიანი ბიჯებით მოხდება, თუმცა ზუსტად როდიდან დაიწყება მატება და რა მოცულობით გაიზრდება ფასი უცნობია. რაც შეეხება საერთაშორისო ვითარებას ოპეკ + ქვეყნების შეხვედრა 2 თებერვალს გაიმართება სადაც გადაწყდება გაზრდიან თუ არა დღიურ მოპოვებას 400 ათასი ბარელით.
ფასებზე პოლიტიკური გარემოც მოქმედებს და რუსეთ-უკრაინის უკიდურესად დაძაბული მდგომარეობა ფასებს დამატებით ზრდისკენ უბიძგებს.
საქართველოში უკვე დიდი ხანია აქციზის ფასის გაუქმებას, ან როგორც მინიმუმ განახევრებას ითხოვენ. აქციზის გაუქმება ბენზინის ფასის 38 თეთრით, ხოლო დიზელის ფასის 31 თეთრით გაიაფებას გამოიწვევდა, განახევრება შესაბამისად 19 და 15 თეთრიან კლებას.
აქციზის უცვლელად დატოვების კონტრარგუმენტი საბიუჯეტო შემოსულობებია. 2021 წელს საქართველოს ბიუჯეტმა ბენზინზე დაწესებული აქციზის გადასახადით 293.5 მლნ, დიზელის იმპორტიდან 226.8 მლნ ლარი, ჯამურად კი 518.3 მლნ ლარის შემოსავალი მიიღო.
საცალო ფასები საქართველოში პლატსზე დაფიქსირებული ზრდის ნახევრითაც რომ გაიზარდოს ეს 20-22 თეთრიანი მატება იქნება.