კრიპტო ბირჟა FTX-ის კოლაფსის შედეგად, მომხმარებლების კუთვნილი სულ მცირე $1 მილიარდი გაქრა. FTX-ის ჩამოშლის შემდეგ, ინვესტორებმა ბირჟებიდან 106000-ზე მეტი ბიტკოინი უკვე ამოიღეს. JP Morgan-ის ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ ბიტკოინი შესაძლოა 13000 დოლარამდე დაეცეს, სხვებს კი FTX-ის გაკოტრების შემდეგ „დომინოს ეფექტს“ ეშინიათ.

რა გავლენას მოხდენს FTX-ის კოლაფსი კრიპტო ბირჟების სისტემაში ჩართულ ქართველ მომხმარებელზე და რამდენად პოპულარულია ის საქართველოში, ამ თემებზე „კომერსანტთან“ „კრიპტომატი“-ს დირექტორმა იოსებ ბოლქვაძემ ისაუბრა.

„FTX მსოფლიოში სიდიდით მეოთხე ბირჟა იყო, აქტივების და სავაჭრო მოცულობითაც საკმაოდ მოცულობითი, სწორედ ამიტომ მისმა გაკოტრებამ, გამოიწვია გლობალური პანიკა ინვესტორებში და ხელი შეუწყო ბოლო დღეებში ძირითადი ციფრული აქტივების თითქმის 20%-ით გაუფასურებას. FTX ბოლო მონაცემებით 500 მლნ დოლარის აქტივები დააბრუნა, რაც ჰქონდა რეზერვები დარჩენილი იმის საშუალებით, ამის შემდეგ ციფრული აქტივების გატანები ისევ გააჩერა. საუბარია დაახლოებით 1 მლრდ დოლარზე, კლიენტების თანხებზეც, რომლებიც დაკარგულია და არც უნდა ველოდოთ მათ დაბრუნებას.

ბირჟის ზომიდან გამომდინარე, ჩემი ინფორმაციით FTX-ს ბევრი ქართველი მომხმარებელიც ჰყავდა, რომლებმაც საკმაო რაოდენობის თანხები დაკარგეს და მათი დაბრუნება არ არის მოსალოდნელი, მათ შორის არიან როგორც ფიზიკური ასევე იურიდიული პირები. ქართველებმა მილიონობით დოლარი დაკარგეს, რადგან FTX საქართველოში პოპულარულობით ალბათ მეორე ადგილზე იყო.

გლობალურად ცნობილია რომ FTX მეოთხე ადგილზე იყო სიდიდით და მომხმარებელთა რაოდენობით, თუმცა თუ ამას ქართულ რეალობაში გადმოვიტანთ, დადასტურებული მონაცემები არ არსებობს, თუმცა სუბიექტური გაზომვებით, შეიძლება ითქვას რომ Binance არის ყველაზე პოპულარული ქართველი მომხმარებლებისთვის, ხოლო მეორე ადგილზე FTX-ია, ძირითადად ქართველი მომხმარებლები ფიუჩერსული კონტრაქტებით ვაჭრობენ და სწორედ ამიტომ არის ეს ორი პლატფორმა მათთვის საინტერესო. Binance კი იმიტომ არის პირველ ადგილზე, რომ აქვს ყველაზე დახვეწილი პროდუქტი, მაღალი ლიკვიდობა და ყველაზე დიდი სავაჭრო მოცულობა. ზოგადად Coinbase არის მსოფლიოში მეორე ადგილზე, მაგრამ ის უფრო ამერიკის ბაზარზე ოპერირებს და ქართველებისთვის იქ მოხვედრა ცოტა რთული არის. საკმაოდ ბევრი ქართველია ვინც დაკარგა თანხები, შეიძლება ითქვას, რომ მილიონობით დოლარზეა საუბარი. Binance გეგმავდა FTX-ის შეძენას, თუმცა ეს შესყიდვა არ მოხდა, საეჭვოა ასეთი გაკოტრებულო კომპანია ვინმემ შეისყიდოს, ამიტომ ეს თანხები დაკარგულია და მისი დაბრუნების მოლოდინი თითქმის არ არსებობს“, — აღნიშნავს იოსებ ბოლქვაძე.

FTX ზეწოლის ქვეშ მოექცა მას შემდეგ, რაც უმსხვილესი კრიპტობირჟის, Binance-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა ჩანგპენგ ჟაომ განაცხადა, რომ დაუზუსტებელი განცხადებების გამო, მისი ფირმა FTX-ის შიდა ტოკენის, FTT-ს, გაუქმებას აპირებდა. FTX-ის ლიკვიდურობის პრობლემა დიდი ოდენობით თანხის გატანამ შეუქმნა. ცნობებმა, რომლებმაც FTX-ის ფინანსური მდგრადობა ეჭვქვეშ დააყენა, ბაზარზე პანიკა და სამი დღის განმავლობაში ბირჟიდან $6 მილიარდის გატანა გამოიწვია.