აუდიტის სამსახური 2022 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის შესრულების მიმდინარეობის შესახებ მთავრობის ანგარიშზე საკუთარ ხედვებს ასაჯაროებს, საიდანაც ირკვევა, რომ 2022 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის თავდაპირველი კანონით შემოსულობები 19.4 მლრდ ლარით, ხოლო გადასახდელები 19.2 მლრდ ლარით განისაზღვრა. ოქტომბერში, ბიუჯეტის კანონში განხორციელებული ცვლილებით, შემოსულობების საპროგნოზო მაჩვენებელი 19.9 მლრდ ლარამდე (2.5%-ით), გადასახდელების კი 19.7 მლრდ ლარამდე (2.6%-ით) გაიზარდა.

„8 თვის მდგომარეობით, სახელმწიფო ბიუჯეტში მობილიზებულმა შემოსულობებმა 12.0 მლრდ ლარი შეადგინა, რაც წლიური გეგმის 60.5%-ია. ამ პერიოდში მიღებული საგადასახადო შემოსავლების წილი წლიურ გეგმასთან მიმართებით, ყველა სახის გადასახადისთვის აღემატება გასული სამი წლის მაჩვენებლებს. აღნიშნული ტენდენციის შენარჩუნების შემთხვევაში, მოსალოდნელია, რომ საგადასახადო შემოსავლების ფაქტობრივი მოცულობა წლის ბოლოს გადააჭარბებს გეგმას.

რაც შეეხება ბიუჯეტის გადასახდელებს, 8 თვის მდგომარეობით ათვისების მაჩვენებელი წლიური გეგმის 60.1%-ს (11.8 მლრდ ლარს) შეადგენს. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ ამ პერიოდში ათვისების ტენდენციები წინა წლების შესაბამისი პერიოდის მსგავსია, 2022 წლის ბოლოსაც მოსალოდნელია ბიუჯეტიდან გაწეული გადასახდელების ზრდა. გადასახდელების აღნიშნული ტენდენციების გათვალისწინებით, მნიშვნელოვანია, როგორც მხარჯავი დაწესებულებების ასევე მაკოორდინირებელი უწყების მხრიდან, ყურადღება მიექცეს გამოყოფილი რესურსის დროულ ათვისებას, რათა არ მოხდეს საბიუჯეტო თანხების დიდი ნაწილის წლის ბოლო თვეში დახარჯვა“,— აღნიშნულია აუდიტის სამსახურის ვებგვერდზე განთავსებულ ინფორმაციაში. 

მათივე ცნობით, საბიუჯეტო ორგანიზაციების ჭრილში, საყურადღებოა, ბიუჯეტის დაგეგმვისა და შესრულების პროცესში გამოვლენილი ნაკლოვანებები, რაც გამოიხატება საანგარიშგებო პერიოდის განმავლობაში განხორციელებულ ხარჯთაღრიცხვის ცვლილებებსა და დაბალი ათვისების მქონე პროგრამების/ქვეპროგრამების არსებობაში. 

„ზოგიერთი საბიუჯეტო ორგანიზაციის შემთხვევაში ადგილი აქვს თანხების მობილიზებას ისეთი ღონისძიებების/პროექტების დასაფინანსებლად, რომელთა სათანადო დაგეგმვის შემთხვევაში, შესაძლებელი იქნებოდა ასიგნებების გათვალისწინება ბიუჯეტის დაგეგმვის ეტაპზე;

ასევე, გარკვეულ შემთხვევებში ადგილი აქვს პროგრამების/ქვეპროგრამების ან ცალკეული საბიუჯეტო კლასიფიკაციის მუხლების ფარგლებში ჭარბი ოდენობით რესურსის დაგეგმვას ან/და წლის განმავლობაში აუთვისებელი საბიუჯეტო სახსრების გადანაწილებას სხვადასხვა პროგრამებზე/ქვეპროგრამებზე;

გარკვეული პროგრამები/ქვეპროგრამები ათვისების დაბალი მაჩვენებლით ხასიათდება. კერძოდ, 8 თვის მდგომარეობით, 9 თვის დაზუსტებულ გეგმასთან მიმართებით 80%-ზე დაბალი ათვისება აქვს 67 პროგრამასა (პროგრამების 44.4%) და 145 ქვეპროგრამას (ქვეპროგრამების 39.0%)“, — განმარტავენ აუდიტის სამსახურში. 

სახელმწიფო ბიუჯეტის კანონის ცვლილებისას არ განახლებულა კაპიტალური პროექტების დანართი, რაც მათი შესრულების მდგომარეობის შესახებ ინფორმაციის ანალიზს გარკვეულწილად ართულებს. ამასთანავე, ბიუჯეტის კანონის საწყის ვერსიაზე თანდართულ დანართში წარმოდგენილი პროექტების განხორციელების პროცესის ანალიზისას იკვეთება გარკვეული შეფერხებები.

„2022 წლის 8 თვის მდგომარეობით, სახელმწიფო ვალის მოცულობა 28.8 მლრდ ლარს შეადგენს, რაც 2021 წლის ბოლოს არსებულ მაჩვენებელზე 2.4 მლრდ ლარით (7.6%-ით) ნაკლებია. სახელმწიფო ვალის მოცულობა ბიუჯეტის კანონით დადგენილი ზღვრული მაჩვენებლის (29.8 მლრდ ლარი) 96.9%-ია.

მთავრობის ვალი 31 აგვისტოს მდგომარეობით 27.6 მლრდ ლარია და 2021 წლის ბოლოს არსებულ მაჩვენებელთან შედარებით შემცირებულია 2.2 მლრდ ლარით (7.3%-ით). ვალის შემცირებაში ლარის გამყარების ეფექტი 3.3 მლრდ ლარია, ხოლო წლის განმავლობაში საგარეო წყაროებიდან აღებული ახალი სესხების აღების ეფექტი - 462 მლნ ლარი.

8 თვის მდგომარეობით, საგარეო წყაროებიდან მოზიდული რესურსით დაფინანსებული ზოგიერთი საინვესტიციო პროექტი ათვისების დაბალი მაჩვენებლით ხასიათდება. 2022 წლის 31 აგვისტოს მდგომარეობით, საინვესტიციო პროექტების ფარგლებში განხორციელდა ჯამურად 744.7 მლნ ლარის ათვისება, რაც წლიური გეგმის 48.3% შეადგენს. ათვისების აღნიშნული მაჩვენებელი, წინა წელთან შედარებით 10.1 პპ-ით ნაკლებია“, — მიაჩნიათ აუდიტის სამსახურში.