საქართველოში სავალუტო აუქციონის შედეგები აუქციონის დასრულებიდან 15 წუთში, ხოლო წესებზე დაფუძნებული ინტერვენციის შედეგი კი - თვიურ ჭრილში, სავალუტო ბაზრის სხვა მონაცემებთან ერთად, თვის დასრულებიდან 25 დღეში, ქვეყნდება, - აცხადებენ საქართველოს ეროვნულ ბანკში. სებ-ში აცხადებენ, რომ ინტერვენციების სტატისტიკის გამოქვეყნება და მის სიხშირე, ეს თავად ინსტრუმენტის მახასიათებელზე და ინტერვენციის მიზანზეა დამოკიდებული.

„ინტერვენციების შესახებ სტატისტიკის ყოველდღიურად გამოქვეყნება ფართოდ მიღებული პრაქტიკა არ არის, რასაც, რა თქმა უნდა, თავისი მიზეზი გააჩნია, რომელიც ქვემოთ არის ახსნილი. საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიერ შეგროვებული სტატისტიკის შესაბამისად, ცენტრალური ბანკების უმეტესობა (ისინი, რომლებიც ინტერვენციებს ყველაზე ხშირად იყენებენ) ინტერვენციების სტატისტიკას საერთოდ არ აქვეყნებს. კერძოდ, საერთაშორისო სავალუტო ფონდის კვლევის მიხედვით, „სავალუტო ინტერვენციებზე მონაცემებს მზარდი ეკონომიკებისა და განვითარებადი ქვეყნების მხოლოდ 16% აქვეყნებს“. საქართველო სწორედ ამ 16%-ში შედის. შეგახსენებთ, რომ საერთაშორისო სავალუტო ფონდი ის ორგანიზაციაა, რომელიც გლობალური მასშტაბით სანდო ინფორმაციას ფლობს.
სავალუტო ინტერვენციების კონფიდენციალურობის მიზანია, კურსზე სპეკულაციური შეტევები გამოირიცხოს და ბაზარზე დამატებითი აჟიოტაჟი არ შეიქმნას. ამიტომ, პირდაპირი ინტერვენციების შესახებ დეტალები, მათ შორის, ბაზარზე ჩარევის დრო და პრინციპები, ბაზრის მონაწილეებისათვის (მათ შორის ბანკებისთვის) ცნობილი არ არის. ინტერვენციებზე დეტალური ინფორმაციის გამოქვეყნება მონაწილე ბანკებს შესაძლებლობას მისცემდა, ეროვნული ბანკის ქცევა გაეთვალათ, რაც კურსზე სპეკულაციური შეტევების შესაძლებლობას გააჩენდა და, შესაბამისად, კურსის მერყეობას გაზრდიდა. ამიტომ, მსგავსი, წესებზე დაფუძნებული ინსტრუმენტის რეგულირების დოკუმენტი კონფიდენციალურ ინფორმაციას მიეკუთვნება. რაც შეეხება დისკრეციულ ინტერვენციებს, მათი წინასწარი პროგნოზირება შეუძლებელია და, სწორედ ამიტომ, ამ ინფორმაციის მყისიერად გამოქვეყნების რისკი მცირეა.

სხვა ცენტრალური ბანკების მსგავსად, საქართველოს კანონმდებლობით ეროვნულ ბანკს ევალება, გამოაქვეყნოს საბალანსო მონაცემები თვის ჭრილში, რასაც ეროვნული ბანკი ყოველთვიურად, კანონით დადგენილ ვადაში ასრულებს. ეროვნული ბანკი ბევრ სხვა მაქსიმალურად დეტალურ ინფორმაციასაც აქვეყნებს, მაგრამ არ აქვეყნებს ისეთ ინფორმაციას, რომელმაც შეიძლება კურსის დამატებით მაღალი მერყეობა გამოიწვიოს და ფინანსური სტაბილურობის რისკები შექმნას.

ხაზგასმით აღვნიშნავთ, რომ გამჭვირვალობა საქართველოს ეროვნული ბანკის ერთ-ერთი სტრატეგიული ამოცანაა და ამ ამოცანის ჯეროვნად შესრულების დასტურია ის ფაქტი, რომ საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა გასულ წელს ავტორიტეტული გამოცემა Central Banking-ის საერთაშორისო ჯილდო მიიღო, როგორც ყველაზე გამჭვირვალე ცენტრალურმა ბანკმა. გარდა ამისა, ევროკომისიის 2022 წლის 16 ივნისს გამოქვეყნებული შეფასების თანახმად, „საქართველოში მონეტარული პოლიტიკა გამჭვირვალედ ხორციელდება“. თუმცა მნიშვნელოვანია, რომ ასევე არსებობს კონფიდენციალურობის ცნებაც, რომლის განუხრელ დაცვაზეც დგას საერთაშორისო ინვესტორებისა და პარტნიორების ნდობა ცენტრალური ბანკების და, შესაბამისად, მთლიანად ქვეყნების მიმართ. ეს ნდობა, საქართველოს შემთხვევაში, კითხვის ნიშნის ქვეშ არასდროს დამდგარა, რაშიც ეროვნული ბანკის წვლილი ძალიან დიდია. ეს არის ეროვნული ბანკის პასუხისმგებლობა. გვესმის, რომ ბაზრის მონაწილეების მხრიდან არის დამატებითი ინფორმაციის ფლობის ინტერესი, თუმცა, ასევე, არ უნდა გამოვრიცხოთ, რომ გარკვეული მხარეების მხრიდან შეიძლება არსებობდეს არაჯანსაღი სურვილი, ბაზარზე შექმნან აჟიოტაჟი, გამოიწვიონ კურსის დამატებითი მერყეობა და პრობლემები შეუქმნან ფინანსურ სტაბილურობას, რასაც ეროვნული ბანკი არ დაუშვებს. ხაზგასმით აღვნიშნავთ, რომ ეროვნული ბანკი ამ პოზიციას არ გადაუხვევს არავის კერძო ინტერესის, დაუსაბუთებელი და უსაფუძვლო ბრალდებებისა თუ ზეწოლის ფასად“, - აცხადებენ სებ-ში.