საჰაერო ტვირთების ტარიფები მკვეთრად მცირდება, ზოგიერთ შემთხვევაში ფასები 2021 წლის დონეს ქვემოთ ეცემა. საერთაშორისო ბაზარზე ოპერატორები იმედგაცრუებულნი არ არიან და იმედოვნებენ, რომ გაზაფხულზე სიტუაცია უკეთესობისკენ შეიცვლება. ბაზრის მონაწილეები ერთხმად ირწმუნებიან, რომ მათთვის რთული დრო დადგა.

„კომერსანტი“ საჰაერო სატვირთო ბაზარზე არსებული ვითარებით დაინტერესდა. „სქაი ლოჯისტიქსში“ „კომერსანტს“ უთხრეს, რომ საერთაშორისო ბაზარზე არსებული ვითარება საქართველოზე მყისიერად არ ისახება, რადგანაც საქართველო ამ მიმართულებით საკმაოდ მცირე ბაზარია. კომპანიაში აცხადებენ, რომ 2021 წელთან შედარებით ტარიფები დაწეულია, თუმცა მკვეთრი რყევები არ არის.

„საქართველო არ არის იმხელა ბაზარი, რომ საერთაშორისო ბაზარზე არსებული რყევები, რომელიც ტარიფებს უკავშირდება, საქართველოს საჰაერო სატვირთო გადაზიდვებზეც აისახოს.

ქართული ბაზარი ძალიან პატარაა და რთულია ფეხდაფეხ აჰყვე საერთაშორისო ტრენდებს. ზოგადად ეს პროცესი უფრო შეეხო ჩინეთს, ევროპა-ამერიკის მიმართულება არ შეცვლილა. პირიქით, საწვავის ფასების ზრდის გამო გადაზიდვის ტარიფმა გარკვეულწილად მოიმატა. ჩინეთს რაც შეეხება, ის არის მსოფლიოსთვის ბევრი პროდუქციის მიმწოდებელი. არსებული ფასები 2021 წლის ფასებთან შედარებით უდავოდ განახევრებულია. ჩვენს ბაზარზე ფასები დაახლოებით 30%-ით შემცირდა და ჩვენი აზრით, ეს რამდენიმე ფაქტორით არის გამოწვეული.

ჩვენი აზრით არის რამდენიმე ფაქტორი რამაც ეს გამოიწვია.

პირველი, მსოფლიოში დამთავრდა კოვიდის ციებ-ცხელება, ანუ 2020-2021 წლებში, კოვიდთან დაკავშირებულ სახარჯ მასალებზე დეფიციტის გამო, ტვირთებზე მოთხოვნა გაიზარდა და ტარიფმაც მოიმატა არამხოლოდ საჰაერო, არამედ სხვა სატრანსპორტო გადაზიდვებზე. ამის გარდა 2020-2021 წლებში პანდემიის გამო გაუქმებული იყო მიმოსვლა და საჰაერო ხომალდების დეფიციტიც შეიქმნა. უკვე დასრულდა კოვიდი, შესაბამისად ის ძირითადი ტვირთი, რომელიც მოძრაობდა 2020-2021 წლებში აღარ არსებობს.

ყველაფერი უბრუნდება სტანდარტულ, სტაბილურ სატვირთო გადაზიდვებს, იმავე ტვირთს, რაც დადიოდა 2019, 2018, 2017 წელს და ასე შემდეგ.

მეორე ფაქტორი არის რუსეთ-უკრაინას შორის ომი, ევროპის ორი დიდი სახელმწიფო, უკრაინა ომის გამო და რუსეთი სანქციების გამო, შეიზღუდა. აქედან გამომდინარე შემცირდა ტვირთბრუნვაც არამხოლოდ ჩინეთიდან, რომელიც ყველაზე დიდი მიმწოდებელია, არამედ ევროპიდანაც. თუმცა ევროპიდან მაინც სახმელეთო გადაზიდვები იყო პრიორიტეტული რუსეთის და უკრაინის მიმართულებით, ვიდრე საჰაერო, იმიტომ, რომ ორივე ახლოსაა ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპასთან.

ამას ემატება მესამე ფაქტორი, ეს არის ჩინეთში გამუდმებული ლოკდაუნი, რომელიც დღესაც არ დასრულებულა. ამ სამი წლის განმავლობაში, დღესაც კი ჩინეთის ბევრი რეგიონი, საიდანაც ხდება მიწოდება, დაკეტილია, არ მუშაობს საწყობები. შეიქმნა პრობლემა ამ ტვირთების წარმოების და დროული მიწოდების, როგორც ევროპისკენ ისე ამერიკისკენ. რასაკვირველია ამან არასტაბილურობა შეიტანა გადაზიდვებში და ესეც ერთ-ერთი მიზეზი გახდა ტვირთბრუნვის შემცირების, თორემ ჩინეთიდან და არა მხოლოდ ჩინეთიდან, ზოგადად მაგ რეგიონიდან შემცირებულია ტვირთბრუნვა“, - აცხადებენ „სქაი ლოჯისტიქსში“.

კომპანიაში კიდევ ერთ, შედარებით ახალ ფაქტორზეც ამახვილებენ ყურადღებას და აცხადებენ, რომ გაჩნდა მეოთხე ფაქტორი, ეს არის ამერიკის ბანკების მიერ, სანქციების გამო, გადარიცხვების შეზღუდვა.

„ახლა კიდევ ახალი პრობლემა ემატება, ეს არის გადარიცხვები. ამერიკის კორბანკები ზღუდავს ჩინეთის, ინდოეთის, სინგაპურის და კიდე რამდენიმე აზიური და წყნარი ოკეანის ქვეყნების მიმართ გადარიცხვებს. ესეც გამოიწვევს გარკვეულ რყევებს, რადგანაც მაგალითად, საქართველოში ევროზე მოთხოვნა უკვე გაიზარდა იმიტომ, რომ ევროპული კორბანკები ასეთ გადარიცხვებს ჯერჯერობით არ ზღუდავენ“, - აცხადებენ ლოგისტიკურ კომპანიაში.

„სქაი ლოჯისტიქსში“ განმარტავენ, რომ დღეისათვის საჰაერო სატვირთო გადაზიდვის ტარიფები უფრო მაღალია, ვიდრე იყო 2018 და 2019 წლებში, დაახლოებით 60-70%-ით.

„ვერ ვხედავთ იმის ნიშანს, რომ ეს ტარიფები მკვეთრად დაეცემა. მით უმეტეს, რომ ახლა მოდის წინასაახალწლო ციებ-ცხელება. თუმცა განსხვავებით საქართველოსგან ევროპა ნოემბერშივე გეგმავს ასეთ გადაზიდვებს და ტარიფები ბოლო 2 თვეა შედარებით სტაბილურია. მცირედით იმატებს ან იკლებს, თუმცა ეს უმნიშვნელო ცვლილებებია. ველოდით, რომ ნოემბრის ბოლოს, დეკემბრის პირველ ნახევარში ტარიფების გარკვეული მატება იქნებოდა. თუმცა იანვრის ბოლოს ჩინეთში ახალი წელი მოდის და ქვეყანა როგორც წესი 2 კვირით იკეტება, იანვარში კი ახალი წლის გამო ევროპა იკეტება 1 კვირით და აქედან გამომდინარე, ალბათ იანვრის პირველი ნახევრის შემდეგ ტარიფები ისევ დღევანდელ მაჩვენებლებს დაუბრუნდება. დანარჩენი უკვე გამოჩნდება გაზაფხულზე, ეს დამოკიდებულია რუსეთ-უკრაინას შორის ომის მიმდინარეობაზე, საწვავის ფასზე და ასე შემდეგ.

რაც შეეხება კონკრეტულად საქართველოს, გამომდინარე ბაზრის სიმცირიდან, მსოფლიო ტრენდს ვერ მივყვებით. ამერიკიდან და ევროპიდან საქართველოს მიმართულებით საჰაერო სატვირთო გადაზიდვებზე არაფერი შეცლილა, საუბარია აქ მხოლოდ ჩინეთზე. აზიის სხვა ქვეყნებიდანაც კი არ შეცვლილა, და თუ შეიცვალა ძალიან უმნიშვნელოდ“, - განმარტავენ „სქაი ლოჯისტიქსში“.