ჯანდაცვის სამინისტრო წამლის ფასის რეგულირების მიზნით რეფერენტული ფასწარმოქმნის მექანიზმზე მუშაობს, რომელიც რეფერენტული ქვეყნების სიის განსაზღვრას მედიკამენტების ფასებზე ინფორმაციის შეგროვებას და მაქსიმალური ზღვრული ფასების გამოთვლას ითვალისწინებს, შედეგად ჯანდაცვის სამინისტრო წამლებზე მაქსიმალურ ღირებულებას განსაზღვრავს, რომლის გათვალისწინებაც მედიკამენტების რეალიზაციისას სავალდებულო იქნება. რეფერენტული ფასები პირველ ეტაპზე ქრონიკული და ონკოლოგიური დაავადებების სამკურნალო პრეპარატებზე დაწესდება, ამ მიზნით ჯანდაცვის სამინისტროში შეხვედრები დაწყებულია, დარგის ექსპერტებთან რამდენიმე შეხვედრა გაიმართა და როგორც ჯანდაცვის მინისტრმა აღნიშნა უახლოეს პერიოდში თემაზე სექტორის წარმომადგენლებთან, უშუალოდ კომპანიებთან, რამდენიმე შეხვედრა უნდა გაიმართოს.
რა მოლოდინები აქვთ ფარმაცევტული კომპანიის წარმომადგენლებს და რას უნდა ველოდოთ მომხმარებლები მედიკამენტების ფასებთან დაკავშირებით, თემაზე რადიო „კომერსანტის“ გადაცემაში „კომერსანტის დილა“ ფარმაცევტული კომპანიების წარმომადგენელთა ასოციაციის დირექტორმა ირაკლი მარგველაშვილმა ისაუბრა.
მისი თქმით დღეის მდგომარეობით საქართველოში მედიკამენტებზე ფასები არ რეგულირდება.
„რეფერენტული ფასწარმოქმნის მოდელი ითვალისწინებს ფასების შედარებას სხვადასხვა ქვეყნებთან , ეს ურთულესი პროცესია, მოგეხსენებათ რომ საქართველო ისევე როგორც ყველა სხვა ქვეყანა განსხვავებულია, აქ არის განსხვავებული მაკრო და მიკროეკონომიკური მაჩვენებლები, თუნდაც ეკონომიკური მაჩვენებლებით ძალიან პირდაპირი შედარება ჩვენ რომელიმე ევროპის ქვეყანასთან არ გამოგვივა, ამიტომ საჭიროა ამ მოდელების ადაპტაცია, საკითხზე მსოფლიო ჯანდაცვის ექსპერტების ჩართულობით შესაბამისი ჯგუფი მუშაობს. ეს პროცესი მხოლოდ ურთიერთშეთანხმებით უნდა ჩამოყალიბდეს, რადგან მოხდეს ყველა იმ რისკის აღმოფხვრა რომელიც პროცესს თან ახლავს.
პროცესში მთავარი რისკი არის ის, რომ მედიკამენტზე ფასის დაწესების დროს არ მოხდეს წამლის ხარისხის დაზიანება“ - აღნიშნა ირაკლი მარგველაშვილმა.
მარგველაშვილის თქმით ხარისხის გარდა ასევე მნიშვნელოვანია, რომ არ შეიქმნას გარკვეული მედიკამენტების დეფიციტი. ასევე უნდა მოხდეს იმის გათვალისწინებაც თუ რამდენად იღებს სახელმწიფო დაფინანსებაში მონაწილეობას.
„ეს ის კომპონენტებია , რაც ყველა ქვეყანამ გაიარა როდესაც რეფერენტული ფასწარმოქმნის მექანიზმი დანერგა. მათ შეცდომებიც დაუშვეს, მთავარია ჩვენ ეს შეცდომები გავითვალისწინოთ და ისე ავაგოთ სისტემა.
რაც შეეხება თურქულ მედიკამენტებს, ამ შემთხვევაში მიხდა ის, რომ მეზობელი ქვეყნიდან პროცესი გამარტივდა და საქართველო პრიორიტეტული ქვეყნების სიის სათავეს აღმიჩნდა, ასევე მოხდაა ის, რომ გარკვეულ მედიკამენტებზე ფასებმა დაიწია, თუმცა თურქეთი ამ წამლებს თავისთვის აწარმოებს, რაოდენობა გათვლილია მათ მოსახლეობაზე, ამიტომ ეს არის დროებით კომპონენტი რომელმაც გარკვეული შედეგი მოიტანა, თუმცა არა გრძელვადიან პერსპექტივაში.
ამ ინსტრუმენტის განვითარება მეტ რისკებსაც შეიცვას, იმიტომ რომ თუ ჩვენ ჩვენი სისტემა არ განვავითარეთ და მწარმოებელი ქარხნებისგან არ უზრუნველყავით უწყვეტი მომარაგება მაშინ ეს მწარმოებლებიც საქართველოს მიმართ ინტერესს დაკარგავენ“, - აღნიშნა ირაკლი მარგველაშვილმა.
მარგველაშვილის თქმით გაცლებით უფრო ძლიერი ეკონომიკის ქვეყნებში, მაგალითად გერმანიაში საფრანგეთში და ა.შ. რეფერენტული ფასის დანერგვამ 5-7 წლის პერიოდში ფასების 10-15% მდე ფასების დაწევა მიიტანა რაც იმ ქვეყნებისთვის დიდი ციფრია,რაც შეეხება აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში,მაგალითად პოლონეთი რუმინეთი და სხვა მარგველაშვილის თქმით იქ ურო მაღალი ციფრები იყო, და ფასების კლება 20-25% მდე ავიდა რაც ძალიან მაღალია.
“გარდა რეფერენტული ფასისა იქ სხვა კომპონენტებიც ჩაერთო და ერთ-ერთ კომპონენტი, რასაც ხაზი მინდა გავუსვა არის ის, რომ ჩვენ გვინდა რომ საქართველოში პაციენტმა ნაკლები თანხა დახარჯოს და სწორი მკურნალობა მიიღოს ,ფარმაცევტებისგან არაეთიკურ ქცევას უნდა ვებრძოლოთ.
ამ პროცესმა შეგვიძლია რომ რეფერენტულ ფასებთან ერთად კომბინაციაში საშუალო ვადიან პერსპექტივაში შესაძლოა 30-35 % -იანი კლება მოგვცეს, რაც ძალიან მაღალი და მიღწევად ციფრია.
ეს არ არს მხოლოდ რეფერენტული ფასი ან ელექტრონული რეცეპტის გამოწერა ეს არის კომპლექტს რომელმაც ჩვენ სასურველ შედეგამდე უნდა მიგვიყვანოს.
საქართველოში საწარმოების ნაწილი მნიშვნელოვნად შემცირდება , რადგან საქართველო ახალ სტანდარტზე გადავიდა რომ ვთქვათ დაახლოებით 75 საწარმოდან 7-8 დარჩება , თუმცა საშუალებას მოგვეცემა, რომ მეტი ხარისხიანი პროდუქცია გვქონდეს და ექსპორტი გაიზარდოს“-, აღნიშნა ირაკლი მარგველაშვილმა.
თაკო კვაჭანტირაძე